Sự khác biệt phi thường của tuyển Croatia

Croatia là vùng đất có bề dày lịch sử bóng đá. Dù quy mô diện tích khiêm tốn ở khu vực Balkan, với dân số thuộc hàng thấp nhất châu Âu, Croatia lại thường sản sinh ra những cầu thủ đẳng cấp thế giới.

"Chúng tôi giống như khu vực ngoại ô của một siêu đô thị ở Brazil. Brazil có dân số 200 triệu người. Còn Croatia chỉ có trên dưới 4 triệu", Huấn luyện viên trưởng đội tuyển Croatia Zlatko Dalic nói, theo Le Monde.

Thế nhưng hôm 10/12, Croatia tiếp tục làm nên một bất ngờ tại World Cup khi đánh bại gã khổng lồ Brazil tại vòng tứ kết.

Đội bóng lớn trên vùng đất nhỏ

Chỉ riêng ở châu Âu, 30 quốc gia có dân số lớn hơn Croatia. Thế nhưng kể từ khi giành được độc lập năm 1991, quốc gia Balkan đã dần khẳng định sức mạnh của mình trên bản đồ bóng đá thế giới.

Với Zlatko Dalic và các cầu thủ của ông, tinh thần chiến đấu mà họ đã thể hiện tại kỳ World Cup năm nay giống như một phần DNA của đất nước.

"Đừng bao giờ đánh giá thấp Croatia. Tuy là một đất nước nhỏ bé, chúng tôi sẽ không bao giờ bỏ cuộc", Huấn luyện viên Dalic nói sau khi đội bóng của ông vượt qua Nhật Bản ở vòng 16 đội bằng tỷ số 3-1 trên chấm phạt đền, theo Guardian.

"Đội bóng này phản ánh tâm hồn của người dân Croatia. Chúng tôi là dân tộc siêng năng, chăm chỉ, chiến đấu cho những gì mình muốn đạt được. Lịch sử đang tiếp tục lặp lại", ông Dalic cho biết.

Các cầu thủ Croatia ăn mừng sau khi đánh bại Nhật Bản tại vòng 16 đội. Ảnh: Reuters.

4 năm trước trên đất Nga, Croatia là đội bóng Á quân khi thất bại 4-2 trong trận chung kết trước đội tuyển Pháp. Cùng năm đó, đội trưởng Luka Modric nhận danh hiệu Ballon d'Or.

Thế hệ hiện nay của Croatia được truyền cảm hứng và đang tiếp bước đội hình từng về thứ 3 tại World Cup 1998 trên đất Pháp sau khi thất bại tại bán kết trước đội chủ nhà. Năm đó, đội hình Croatia có những tên tuổi đã trở thành huyền thoại của bóng đá thế giới như Davo Suker, Zvonimir Boban.

"Họ là thần tượng của đất nước, chúng tôi muốn làm những gì tốt nhất có thể như họ từng đạt được, thậm chí có thể tốt hơn", đội trưởng Luka Modric nói trước khi vòng chung kết World Cup 2022 khởi tranh.

Ngọn nguồn lịch sử

Để hiểu vì sao một vùng đất nhỏ bé với vỏn vẹn 4 triệu dân có thể sản sinh nhiều ngôi sao sân cỏ đến vậy, cần nhìn vào lịch sử của Croatia.

"Bóng đá đã ngự trị tại vị trí đặc biệt trong quá trình xây dựng độc lập của Croatia", Loic Trégourès, tác giả cuốn sách "Bóng đá trong cơn hỗn loạn ở Nam Tư", nói.

Sau khi Croatia giành độc lập từ Nam Tư cũ, các nhà lãnh đạo của quốc gia non trẻ quyết định sử dụng thể thao làm công cụ để xác định và củng cố danh tính đất nước.

"Ngay từ Euro 1996, các cầu thủ đã cảm nhận được sự thôi thúc chứng minh quyền được tồn tại của đất nước Croatia", ông Trégourès nói.

Danh thủ Davor Suker trong trận đấu với đội tuyển Pháp ở World Cup 1998. Ảnh: AP.

Kể từ khi được triệu tập lên đội tuyển quốc gia, đội trưởng Luka Modric, vận động viên giá trị nhất của nền thể thao Croatia và hiện là ngôi sao của Real Madrid, đã nhiều lần khẳng định "được thi đấu cho Croatia là điều linh thiêng". Ở tuổi 37, Modric tiếp tục xua đi các tin đồn anh có ý định giải nghệ sau World Cup.

Dưới triều đại Tổng thống Josip Tito, thể thao nói chung đạt được những sự phát triển đáng chú ý tại Nam Tư cũ. Truyền thống này tiếp tục được duy trì sau khi Croatia rời khỏi Nam Tư để trở thành quốc gia độc lập.

"Cấu trúc nền thể thao và các huấn luyện viên giỏi vẫn còn đó", ông Trégourès lý giải.

Dinamo Zagreb là một trong những câu lạc bộ bóng đá giàu truyền thống và thành công nhất Croatia cho đến ngày nay. Câu lạc bộ là cái nôi sản sinh ra nhiều thế hệ ngôi sao sân cỏ.

"Dinamo Zagreb biết cách đào tạo các cầu thủ, biết cách tìm thấy họ, huấn luyện họ, khiến họ trở nên giỏi giang và bán đi. Không giống như bất cứ nơi nào khác, câu lạc bộ biết cách làm tốt nhất dù ngân sách eo hẹp hơn nhiều", ông Trégourès nói.

Các ngôi sao hàng đầu của Croatia như Luka Modric, Mateo Kovacic, Dejan Lovren đều xuất thân từ Dinamo Zagreb. Trong đội hình đội tuyển Croatia đang thi đấu tại Qatar lúc này, có 4 cầu thủ khác đang chơi cho đội bóng thủ đô.

"Trung tâm huấn luyện của Dinamo thuộc loại tốt nhất châu Âu", Andrej Kramaric, tiền đạo CLB Hoffenheim nói.

Kramaric gia nhập Dinamo Zagreb năm 6 tuổi. Đến nay, cầu thủ này vẫn nhớ về "chương trình đào tạo xuất sắc" ở câu lạc bộ thời niên thiếu của mình.

"Nếu một cầu thủ chen chân được vào đội 1, cậu ấy sẽ có tất cả mọi thứ cần thiết để cạnh tranh trong môi trường bóng đá chuyên nghiệp ở châu Âu", Kramaric nói.

Và những gì ngôi sao của Hoffenheim nói là có căn cứ. Đến nay, Croatia vẫn tiếp tục sản sinh ra những vận động viên ở tầm cỡ thế giới, không chỉ trong bóng đá, mà còn trong những bộ môn khác như bóng rổ, quần vợt, bóng nước.

Sự dị thường của thế giới bóng đá

Công thức thành công của Croatia không được tìm thấy tại các nước Nam Tư cũ khác, ngay cả tại những quốc gia với dân số đông hơn như Serbia.

"Hiện nay, Croatia và Serbia không ở cùng đẳng cấp. Croatia là một thế lực của bóng đá châu Âu, thường xuất hiện ở tất cả giải đấu lớn. Serbia thì không", ông Trégourès nói.

Với vị chuyên gia, sự khác biệt giữa hai nền thể thao một phần đến từ lịch sử của hai nước sau cuộc nội chiến ở Nam Tư.

Luka Modric và Trợ lý HLV Vedran Corluka ăn mừng sau chiến thắng trước Brazil. Ảnh: Reuters.

"Serbia là đội tuyển của một đất nước mặc nhiên trở nên độc lập, là hệ quả của nội chiến. Còn Croatia phải chiến đấu và chiến thắng để độc lập và có đường biên giới như ngày nay. Đó là hai trạng thái cảm xúc khác nhau", ông Trégourès miêu tả về nguồn gốc sức mạnh tinh thần của đội tuyển Croatia.

Đội trưởng đội tuyển Croatia Luka Modric không dưới một lần miêu tả bản thân là "đứa con của chiến tranh", và bóng đá là con đường để "thoát khỏi những gì xảy ra xung quanh anh". Thế nhưng, Croatia ngày nay không còn là hố bom như đất nước này từng trải qua vào cuối thập niên 1990.

Theo Reuters, Croatia hiện là một thành viên của Liên minh châu Âu EU và vừa gia nhập cộng đồng tự do di chuyển Schengen. Croatia là nước có thu nhập bình quân đầu người ở mức cao, khoảng 18.000 USD/năm, gấp đôi nước láng giềng Serbia.

"Nhưng đất nước nhỏ bé này vẫn tự nhận thức họ là một sự dị thường trong thế giới bóng đá. Và người Croatia tự hào vì điều ấy", ông Trégourès nói.

Sau thất bại trong trận chung kết trên đất Nga năm 2018, đội tuyển Croatia đã được bổ sung nhiều gương mặt mới. Và như HLV Dalic khẳng định, đội tuyển Croatia hiện có "một thế hệ cầu thủ mới", sẵn sàng đối đầu với các ông lớn và có thể tạo nên lịch sử.

Duy Anh