Sữa chua làm từ kiến, nghe thôi đã rùng mình

Theo một nghiên cứu mới từ các nhà khoa học tại Đại học Copenhagen và Đại học Kỹ thuật Đan Mạch (DTU), chỉ cần thả 4 con kiến vào sữa ấm và để qua đêm, bạn sẽ có được một mẻ sữa chua đặc sánh và chua nhẹ. Nghiên cứu này đã được công bố trên tạp chí iScience. Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến cáo rằng bạn không nên thử nghiệm phương pháp này tại nhà.

Bí mật của món “sữa chua kiến” vùng Balkan

Câu chuyện bắt đầu từ quê hương Bulgaria của nhà nhân chủng học Sevgi Mutlu Sirakova, nơi các thành viên trong gia đình bà đã chỉ cho nhóm nghiên cứu công thức cổ truyền này.

“Chúng tôi làm đúng như hướng dẫn của chú Sevgi và người dân địa phương, thả 4 con kiến nguyên vẹn vào lọ sữa ấm”, Veronica Sinotte, tác giả chính từ Đại học Copenhagen, kể lại.

Sau đó, lọ sữa được chôn trong một tổ kiến qua đêm, đây là môi trường tự nhiên ấm áp, lý tưởng cho quá trình lên men. Sáng hôm sau, sữa bắt đầu đặc lại và có vị chua nhẹ. “Đó chính là giai đoạn đầu của sữa chua và đúng là nó có vị chua như vậy”, Sinotte nói.

Theo nhóm nghiên cứu, kiến gỗ (wood ants) sống phổ biến ở khu vực Balkan mang theo vi khuẩn axit lactic và axit axetic, 2 loại vi khuẩn giúp sữa đông đặc và chua lên men tự nhiên.

Một số loại vi khuẩn trong bột chua tự nhiên có sự tương đồng với các vi khuẩn khác. Đặc biệt, kiến cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình này: hệ thống phòng vệ tự nhiên của chúng tiết ra axit, giúp giảm độ pH của sữa, từ đó tạo ra môi trường lý tưởng cho sự phát triển của vi sinh vật. Nhờ đó, sữa đặc lại, tạo thành một dạng sữa chua nguyên thủy, chua dịu và hơi béo ngậy.

Hương vị truyền thống, đa dạng hơn sữa chua công nghiệp

Giáo sư Leonie Jahn từ Đại học Kỹ thuật Đan Mạch cho biết: "Sữa chua hiện đại thường chỉ sử dụng hai chủng vi khuẩn. Trong khi đó, các loại sữa chua truyền thống lại có sự đa dạng sinh học phong phú hơn rất nhiều. Sự khác biệt này phụ thuộc vào vùng miền, mùa vụ và phương pháp chế biến của từng gia đình, từ đó tạo nên hương vị, kết cấu và vị riêng cho mỗi mẻ sữa chua".

Sinotte chia sẻ thêm: “Tôi mong mọi người hiểu được giá trị của truyền thống và ký ức cộng đồng, đôi khi ẩn chứa trong những công thức tưởng chừng kỳ lạ của bà hay mẹ. Chính những di sản văn hóa ấy giúp ẩm thực chúng ta thêm phong phú”.

Dù thí nghiệm chứng minh sữa chua làm từ kiến là khả thi, nhưng các nhà khoa học khuyến cáo không nên tự thử. Kiến sống có thể mang ký sinh trùng hoặc vi khuẩn gây hại, nên nếu không phải một phần trong văn hóa địa phương hoặc không có kiến thức chuyên sâu về an toàn thực phẩm, việc tự làm có thể nguy hiểm.

Trong các thử nghiệm, chỉ kiến sống mới tạo ra được hệ vi khuẩn lên men đúng chuẩn, còn kiến khô hoặc đông lạnh đều thất bại.

Không dừng lại ở đó, nhóm nghiên cứu còn hợp tác với nhà hàng 2 sao Michelin Alchemist ở Copenhagen để sáng tạo các món ăn từ cảm hứng “sữa chua kiến”. Các đầu bếp đã chế biến ra phô mai mascarpone đặc biệt, cocktail lấy cảm hứng từ kiến, và cả món bánh kẹp kiến độc đáo khiến giới ẩm thực phải tò mò.

Phan Hằng (Theo SCMP)