Sửa đổi, bổ sung quy định hướng dẫn về đăng ký, quản lý và công khai danh sách kiểm toán viên hành nghề kiểm toán

Thông tư số 05/2025/TT-BTC quy định Bộ Tài chính cập nhật thường xuyên và công khai danh sách kiểm toán viên hành nghề tại từng doanh nghiệp kiểm toán trên trang thông tin điện tử của Bộ.

Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư số 05/2025/TT-BTC sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 202/2012/TT-BTC ngày 19/11/2012 của Bộ trưởng Bộ Tài chính hướng dẫn về đăng ký, quản lý và công khai danh sách kiểm toán viên hành nghề kiểm toán; Thông tư số 203/2012/TT-BTC ngày 19/11/2012 của Bộ trưởng Bộ Tài chính về trình tự, thủ tục cấp, quản lý, sử dụng Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán; Thông tư số 157/2014/TT-BTC ngày 23/10/2014 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định về kiểm soát chất lượng dịch vụ kiểm toán. Thông tư số 05/2025/TT-BTC có hiệu lực từ ngày 24/01/2025.

Theo đó, Thông tư số 05/2025/TT-BTC sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 202/2012/TT-BTC hướng dẫn về đăng ký, quản lý và công khai danh sách kiểm toán viên hành nghề kiểm toán.

Cụ thể, tại điểm i, khoản 1 Điều 8 Thông tư số 202/2012/TT-BTC quy định: Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề kiểm toán hết hiệu lực hoặc không còn giá trị trong trường hợp kiểm toán viên hành nghề bị phạt tù giam theo tuyên bố của tòa án. Thông tư số 05/2025/TT-BTC sửa đổi, bổ sung như sau: Kiểm toán viên hành nghề bị cấm hành nghề kiểm toán theo bản án, quyết định của tòa án đã có hiệu lực pháp luật; bị truy cứu trách nhiệm hình sự; bị kết án một trong các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, tội phạm về chức vụ liên quan đến tài chính, kế toán, kiểm toán mà chưa được xóa án tích; bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính giáo dục tại xã, phường, thị trấn, đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc.

Thông tư số 05/2025/TT-BTC cũng sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 11 Thông tư số 202/2012/TT-BTC quy định công khai thông tin về kiểm toán viên hành nghề. Theo quy định khoản 1 Điều 11 Thông tư số 202/2012/TT-BTC, Bộ Tài chính cập nhật thường xuyên và công khai trên trang thông tin điện tử của Bộ Tài chính các thông tin: Danh sách kiểm toán viên hành nghề tại từng doanh nghiệp kiểm toán; Danh sách kiểm toán viên hành nghề bị đình chỉ hành nghề kiểm toán; Danh sách kiểm toán viên hành nghề bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề kiểm toán; Danh sách kiểm toán viên hành nghề có Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề kiểm toán hết hiệu lực hoặc không còn giá trị.

Với nội dung này, Thông tư số 05/2025/TT-BTC sửa đổi, bổ sung: Bộ Tài chính cập nhật thường xuyên và công khai trên trang thông tin điện tử của Bộ Tài chính các thông tin: Danh sách kiểm toán viên hành nghề tại từng doanh nghiệp kiểm toán; Danh sách kiểm toán viên hành nghề không được tiếp tục hành nghề kiểm toán (gồm: kiểm toán viên hành nghề bị đình chỉ hành nghề kiểm toán; kiểm toán viên hành nghề bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề kiểm toán và các trường hợp Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề kiểm toán hết hiệu lực hoặc không còn giá trị khác theo quy định).

Bên cạnh đó, Thông tư số 05/2025/TT-BTC sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 12 Thông tư số 202/2012/TT-BTC quy định về đình chỉ hành nghề kiểm toán. Theo đó, khoản 1 Điều 12 Thông tư số 202/2012/TT-BTC quy định kiểm toán viên hành nghề bị đình chỉ hành nghề kiểm toán theo quy định của pháp luật trong các trường hợp: Có sai phạm nghiêm trọng về chuyên môn hoặc vi phạm nghiêm trọng chuẩn mực kiểm toán, chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp về kế toán, kiểm toán; Không chấp hành quy định của cơ quan có thẩm quyền về việc kiểm tra, thanh tra liên quan đến hoạt động hành nghề kiểm toán; Bị xử phạt vi phạm hành chính về hoạt động kiểm toán độc lập hai lần trong thời hạn ba mươi sáu (36) tháng liên tục; Kiểm toán viên hành nghề không có đủ số giờ cập nhật kiến thức hàng năm theo quy định của Bộ Tài chính; Kiểm toán viên hành nghề không thực hiện trách nhiệm của kiểm toán viên hành nghề quy định tại Điều 14 Thông tư này; Các trường hợp khác theo quy định của pháp luật.

Thông tư số 05/2025/TT-BTC quy định kiểm toán viên hành nghề bị đình chỉ hành nghề kiểm toán trong các trường hợp sau: Bị xử phạt vi phạm hành chính về hoạt động kiểm toán độc lập 2 lần trong thời gian 36 tháng liên tục; Sử dụng Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề kiểm toán đã hết hiệu lực hoặc không còn giá trị trong các hoạt động nghề nghiệp kiểm toán (nếu thời điểm phát hiện hành vi vi phạm đang là kiểm toán viên hành nghề); Không chấp hành quy định của cơ quan có thẩm quyền về việc kiểm tra, thanh tra liên quan đến hoạt động kiểm toán độc lập; Sử dụng thông tin có liên quan đến hồ sơ kiểm toán, khách hàng, đơn vị được kiểm toán để xâm phạm lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng, quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân…

Ngoài ra, Thông tư số 05/2025/TT-BTC còn sửa đổi, bổ sung quy định về thời gian đình chỉ hành nghề kiểm toán và quy định về kiểm toán viên hành nghề bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề kiểm toán tại Thông tư số 202/2012/TT-BTC.

Huy Nguyễn