Sửa đổi Luật Bảo hiểm tiền gửi: Bổ sung quyền hạn, làm rõ cơ chế phí và hỗ trợ đặc biệt
Dự thảo Sửa đổi Luật Bảo hiểm tiền gửi (BHTG) lần này gồm 8 chương, 44 điều, bổ sung nhiều quy định mới liên quan đến quyền hạn của tổ chức BHTG, cơ chế tính phí, vay đặc biệt từ Ngân hàng Nhà nước và vai trò trong xử lý tổ chức tín dụng gặp khó khăn, nhằm tăng cường bảo vệ người gửi tiền và đảm bảo an toàn hệ thống ngân hàng.
Chiều 22/9, trong khuôn khổ Phiên họp thứ 49, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thảo luận, cho ý kiến về Dự án Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi) dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn. Phiên họp do Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh điều hành, với sự tham dự của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng, đại diện Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp, Kiểm toán Nhà nước cùng nhiều cơ quan liên quan.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì phiên họp.
Trình bày tờ trình, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, sau hơn 12 năm thi hành, Luật BHTG gửi năm 2012 đã bộc lộ nhiều bất cập, nhất là về quyền, nghĩa vụ của tổ chức tham gia, hạn mức chi trả, phí bảo hiểm cũng như cơ chế xử lý tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt. Dự thảo Luật lần này gồm 8 chương, 44 điều, trong đó bổ sung 7 điều mới và bãi bỏ 2 điều. Đáng chú ý, dự thảo trao thêm quyền cho tổ chức BHTG trong việc kiểm tra tổ chức tham gia BHTG, tham gia xử lý khi tổ chức tín dụng gặp khó khăn, đồng thời cho phép vay đặc biệt từ NHNN.
Thảo luận tại phiên họp, nhiều ý kiến nhấn mạnh cần quy định rõ vai trò giữa tổ chức BHTG và tổ chức tham gia BHTG trong việc tính và nộp phí bảo hiểm tiền gửi. Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi đề nghị làm rõ phạm vi, đối tượng kiểm tra của tổ chức BHTG để tránh chồng chéo với chức năng thanh tra, giám sát của NHNN. Đồng thời, cần quy định cụ thể trường hợp tổ chức BHTG được tiếp nhận hỗ trợ từ ngân sách, vay từ các tổ chức tín dụng khác có bảo lãnh của Chính phủ hoặc vay đặc biệt từ Ngân hàng Nhà nước.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng thì lưu ý đến sự thống nhất giữa dự thảo Luật với Luật Các tổ chức tín dụng. Theo ông, một số nội dung như trách nhiệm công khai việc tham gia BHTG hay thẩm quyền tạm đình chỉ hoạt động nhận tiền gửi cần được rà soát kỹ để không mâu thuẫn hoặc trùng lặp với quy định hiện hành.
Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng trình bày tờ trình.
Một điểm đáng chú ý khác là cơ chế phí bảo hiểm tiền gửi. Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, dự thảo giao quyền cho Thống đốc quy định mức phí, đồng thời cho phép tạm hoãn nộp phí đối với các tổ chức tín dụng bị kiểm soát đặc biệt. Tuy nhiên, theo Ủy ban Kinh tế và Tài chính, chính sách này cần có phương án cơ cấu lại rõ ràng, quy định thời hạn tạm hoãn cũng như cách xử lý nếu không thể hoàn trả. Ngoài ra, cũng cần tính toán giảm bớt gánh nặng cho hệ thống quỹ tín dụng nhân dân vốn đang chịu song song hai loại phí.
Dự thảo Luật cũng mở rộng thẩm quyền cho tổ chức BHTG trong việc tham gia xử lý tổ chức tín dụng được can thiệp sớm hoặc kiểm soát đặc biệt, bao gồm cả việc cho vay đặc biệt (có hoặc không có tài sản bảo đảm). Đây được xem là công cụ quan trọng nhằm bảo vệ quyền lợi người gửi tiền và đảm bảo an toàn hệ thống.
Phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh đánh giá cao sự chuẩn bị của cơ quan soạn thảo, đồng thời đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát, hoàn thiện dự án Luật, đặc biệt tập trung vào 9 nhóm vấn đề lớn: đảm bảo tính thống nhất pháp luật; quy định rõ vai trò trong tính phí; xác định cơ chế vay, hỗ trợ; xây dựng tiêu chí cho vay đặc biệt minh bạch; nhận diện rủi ro khi mở rộng hoạt động đầu tư; và quy định đầy đủ về các trường hợp chuyển tiếp.
Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, dự thảo cần bám sát chủ trương phân cấp, phân quyền của Đảng và Nhà nước, đồng thời hoàn thiện hồ sơ để trình Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 8 trước khi trình Kỳ họp thứ 10.
