Sửa quy định quan trọng liên quan việc nâng hạng thị trường chứng khoán
Bộ Tài chính vừa lấy ý kiến về việc sửa đổi nhiều quy định pháp lý quan trọng nhằm gỡ nút thắt nâng hạng thị trường chứng khoán. Nhà đầu tư nước ngoài có thể không cần ký quỹ 100%.
Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cho biết, trong số các vấn đề cần cải thiện để đạt mục tiêu nâng hạng, nhóm 2 vấn đề chính là ký quỹ trước giao dịch (pre-funding) và yêu cầu về quyền tiếp cận thông tin bình đẳng, kịp thời của nhà đầu tư có thể xử lý thông qua việc sửa đổi, bổ sung một số văn bản pháp lý trong lĩnh vực chứng khoán (thuộc thẩm quyền của Chính phủ và Bộ Tài chính).
Ủy ban vừa ra thông báo lấy ý kiến của các đơn vị, tổ chức, cá nhân đối với dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của các thông tư quy định về giao dịch chứng khoán trên hệ thống giao dịch chứng khoán; bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán; hoạt động của công ty chứng khoán và công bố thông tin trên thị trường chứng khoán.
Dự thảo thông tư mới bổ sung quy định về giao dịch không ký quỹ 100% tiền của nhà đầu tư tổ chức nước ngoài. Theo đó, công ty chứng khoán được nhận lệnh giao dịch mua chứng khoán của khách hàng là nhà đầu tư tổ chức nước ngoài khi tài khoản của khách hàng không đủ 100% giá trị lệnh đặt.
Công ty chứng khoán thực hiện đánh giá năng lực của khách hàng để xác định mức ký quỹ theo thỏa thuận tại hợp đồng ký kết giữa công ty chứng khoán và khách hàng. Nhà đầu tư tổ chức nước ngoài thực hiện ký quỹ bằng tiền và thanh toán đầy đủ đối với giao dịch mua chứng khoán.
Trường hợp nhà đầu tư tổ chức nước ngoài thiếu tiền thanh toán, công ty chứng khoán nơi nhà đầu tư đặt lệnh chịu trách nhiệm thanh toán đối với phần thiếu hụt thông qua tài khoản tự doanh, ngoại trừ trường hợp liên quan đến Ngân hàng lưu ký nơi nhà đầu tư tổ chức nước ngoài mở tài khoản.
Công ty chứng khoán thực hiện bán chứng khoán ngay khi chứng khoán về tài khoản tự doanh của mình. Chênh lệch phát sinh từ việc xử lý cho trường hợp này được thực hiện theo thỏa thuận tại hợp đồng giữa công ty chứng khoán và khách hàng.
Ngân hàng lưu ký nơi nhà đầu tư tổ chức nước ngoài mở tài khoản lưu ký chứng khoán chịu trách nhiệm thanh toán số tiền thiếu hụt trong trường hợp xác nhận sai số dư tiền gửi của khách hàng (với công ty chứng khoán dẫn tới thiếu tiền thanh toán giao dịch chứng khoán).
"Trong trường hợp cần thiết để ổn định thị trường, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước có quyền tạm ngừng dịch vụ giao dịch không ký quỹ 100% tiền của nhà đầu tư tổ chức nước ngoài", dự thảo nêu.
Ngoài ra, để tăng tính minh bạch trên thị trường chứng khoán và tạo điều kiện cho nhà đầu tư tiếp cận thông tin, dự thảo thông tư bổ sung thêm ngôn ngữ công bố thông tin gồm cả tiếng Việt và tiếng Anh.
Công ty đại chúng công bố thông tin bằng tiếng Anh phải bảo đảm chính xác, trung thực, thống nhất với nội dung tiếng Việt. Trường hợp có sự khác biệt thì thông tin bằng tiếng Việt là thông tin gốc để tham chiếu.
Khảo sát trên thị trường chứng khoán Việt Nam cho thấy, chỉ khoảng 10% các công ty niêm yết công bố thông tin và báo cáo tài chính bằng tiếng Anh. Đa phần các công ty này là các công ty có vốn hóa lớn. Việc công bố thông tin bằng tiếng Anh sẽ áp dụng trước cho các công ty quy mô lớn, đối với thông tin công bố định kỳ.
Dự kiến, công ty niêm yết, công ty đại chúng quy mô lớn công bố thông tin định kỳ bằng tiếng Anh kể từ ngày 1/1/2025, và công bố thông tin bất thường, theo yêu cầu bằng tiếng Anh kể từ ngày 1/1/2026.
Các công ty còn lại sẽ công bố thông tin định kỳ bằng tiếng Anh kể từ ngày 1/1/2027, và công bố bất thường, theo yêu cầu bằng tiếng Anh kể từ ngày 1/1/2028. Ngoài ra, các sở giao dịch chứng khoán, Trung tâm lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam cũng phải công bố thông tin bằng tiếng Việt và tiếng Anh.