Sữa, thực phẩm chức năng giả chỉ là 'phần nổi của tảng băng trôi'
ĐBQH Trịnh Xuân An (Đoàn Đồng Nai) cho rằng, các vụ sữa, thực phẩm chức năng giả, lòng se điếu vừa qua chỉ là 'phần nổi của tảng băng trôi'. Như vậy cần phải đánh giá thêm, siết lại, xử lý triệt để trách nhiệm đội ngũ quản lý.
Trao đổi bên hành lang Quốc hội về vụ việc cơ quan cảnh sát điều tra khởi tố và bắt tạm giam một loạt cán bộ của cơ quan quản lý Cục An toàn thực phẩm thuộc Bộ Y tế, đại biểu Quốc hội Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai) cho rằng, đây là vấn đề hết sức nghiêm trọng.
ĐBQH đoàn Đồng Nai cho rằng, các vụ sữa, thực phẩm chức năng giả, lòng se điếu vừa qua chỉ là "phần nổi của tảng băng trôi". Còn rất nhiều vụ việc nữa liên quan tới an toàn thực phẩm, sức khỏe người tiêu dùng. Như vậy cần phải siết lại, xử lý triệt để trách nhiệm đội ngũ quản lý.
Đại biểu Quốc hội Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai). (Ảnh: Media)
"Biết là hại nhưng vẫn sử dụng"
Phân tích các nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, ông An thẳng thắn cho rằng: "Trước hết, cần nhìn thẳng công tác quản lý còn yếu kém. Chúng ta có đội ngũ quản lý thị trường hùng hậu. Ở địa phương còn có cả sở chuyên về quản lý, về an toàn thực phẩm. Nhưng khi xảy ra vụ việc rồi mới đi kiểm tra, xác minh hay khi báo chí, mạng xã hội đăng lên, chúng ta mới vào cuộc kiểm tra. Như vậy công tác quản lý có vấn đề".
Đồng thời, đại biểu đoàn Đồng Nai cho rằng, các vụ việc vừa qua cho thấy cách thức, hình thức làm giả, mức độ ngày càng phức tạp, tinh vi với khối lượng, số lượng ngày càng lớn, đơn cử như các vụ sữa giả vừa được phát hiện vừa qua.
Ngoài nguyên nhân từ buông lỏng quản lý, còn có nguyên nhân từ nhận thức của người dân về các sản phẩm giả, kém chất lượng không cao.
"Biết là hại đấy nhưng vẫn sử dụng vì chưa thấy tác động ngay", ông An nói.
Theo ông An, một điểm yếu nữa dẫn đến tình trạng này là sự phối hợp giữa các lực lượng chức năng. Khi phát hiện vấn đề, cơ quan công an không thể đủ lực lượng để đi quản lý, theo dõi mà cần có sự phối hợp liên ngành, các đơn vị để xử lý nhanh, ngay lập tức.
Đồng thời, cần nhìn nhận thẳng thắn là sự suy thoái, biến chất đạo đức của đội ngũ làm công tác quản lý.
"Chúng ta có đủ công cụ về pháp luật. Tại sao để xảy ra chuyện như vậy để đến bị khởi tố, bắt tạm giam vì hành vi nhận hối lộ, vi phạm pháp luật, nhận tiền để bỏ qua lỗi. Đây là vấn đề cần tập trung đánh giá. Trong kỳ họp này, chúng ta nói nhiều đến phân cấp, phân quyền, giao trách nhiệm nhưng điều các ĐBQH quan tâm là khả năng giám sát. Hiện chúng ta đang thiếu cơ chế giám sát nhất là đội ngũ quản lý, nhất là đội ngũ quản lý trực tiếp", đại biểu Trịnh Xuân An nói.
"Trên một mâm cơm có rất nhiều bộ, ngành cùng làm"
Đại biểu Trịnh Xuân An cho rằng, trong vấn đề an toàn thực phẩm, có rất nhiều chủ thể cùng tham gia quản lý, "trên một mâm cơm có rất nhiều bộ, ngành cùng làm", người quản lý về quảng cáo, người quản lý về sản xuất, chất lượng sản phẩm, quản lý thị trường.
Với hàng loạt vụ việc vừa qua liên quan đến an toàn thực phẩm, theo ông An, không chỉ Bộ Y tế, còn có Bộ Công thương, Bộ Nông nghiệp và Môi trường và trách nhiệm địa phương.
Do đó, ĐBQH đề nghị phải rõ ràng trách nhiệm chứ không phải đổ lỗi cho nhau, không rõ trách nhiệm: "Xảy ra vấn đề, sai phạm ở lĩnh vực nào thì lĩnh vực đó phải chịu trách nhiệm. Không có chuyện bao che, bao biện rằng chúng tôi không có đủ điều kiện, thời gian, con người hay nguồn lực. Xảy ra vấn đề mất an toàn thực phẩm thì đánh giá vấn đề nằm ở khâu nào? Ở khâu quản lý, cấp phép hay khâu sản xuất? Ở lĩnh vực nông nghiệp, y tế hay lĩnh vực nào? Trước pháp luật thì phải rất rõ ràng".
Đại biểu nhấn mạnh việc phải phân định rất rõ trách nhiệm bởi khi xác định trách nhiệm pháp lý (kể cả hình sự, hành chính, dân sự, kỷ luật) đều phải làm rõ những yếu tố cấu thành từ chủ quan và khách quan.
Đối với xử lý của các bộ, ngành, đại biểu kiến nghị, khi cán bộ xảy ra sai phạm thì phải kiểm điểm, đánh giá trách nhiệm. Đây là bài học để người đứng đầu bộ ngành phải siết lại, nhất là các bộ ngành liên quan đến người dân, xã hội, lúc nào cũng phải cẩn trọng trong quản lý, điều hành.
"Bài học này nếu để xảy ra nhiều quá không tốt, rút kinh nghiệm mãi thì không được", ông An nói.
Về phía các doanh nghiệp, theo ông An, trong khí thế khẩn trương để hiện thực hóa Nghị quyết 68 về kinh tế tư nhân. Trong đó, hàng loạt chính sách hỗ trợ phát triển doanh nghiệp tư, thúc đẩy các doanh nghiệp tham gia kinh tế. Nhưng cần nhấn mạnh, chỉ ủng hộ doanh nghiệp phát triển một cách lành mạnh, có trách nhiệm với dân tộc, với người dân, với xã hội.
