Sức bật mới ở 'Sa Pa thu nhỏ' Mường Lống

Nhưng phải đến vài năm gần đây, Mường Lống mới thực sự “thức giấc” nhờ làn gió mới của du lịch cộng đồng - một hướng đi bền vững đang trao cho vùng đất xa xôi phía Tây Nghệ An cơ hội chuyển mình mạnh mẽ.

Một ngày có “4 mùa” thu hút du khách

Xã Mường Lống (huyện Kỳ Sơn, Nghệ An) cách thành phố Vinh (Nghệ An) khoảng 300km. Nơi đây được bao bọc bởi những dãy núi trùng điệp tạo nên một vùng khí hậu đặc biệt mà hiếm nơi nào có được. Trong một ngày, khí hậu ở Mường Lống hội tụ gần đầy đủ cả 4 mùa, khi sáng sớm se lạnh tựa đầu xuân, trưa dịu nắng như hạ Đà Lạt, chiều vàng óng mùa thu và đêm lẩn khuất trong làn sương đông bảng lảng.

Mường Lống nằm lọt dưới những dãy núi trùng điệp tạo nên một khí hậu mát mẻ và cảnh quan đẹp, thu hút du khách ghé thăm

Thiên nhiên hậu đãi, con người nơi đây càng biết cách “thêm duyên” cho bản làng. Trong khoảnh vườn nhỏ trước hiên, cây mận bung hoa trắng, gốc đào trĩu quả hồng, luống rau xanh non tỉ mẩn chăm bón. Những thứ đó không chỉ mang lại bữa ăn sạch cho gia đình mà còn trở thành “đạo cụ” sống động, giúp du khách được trải nghiệm nhịp sống điền dã đích thực.

Đòn bẩy cho làn sóng du lịch cộng đồng phải kể đến dự án nghỉ dưỡng Mường Lống Eco Garden được một người con xứ Nghệ đầu tư với hệ thống khu nghỉ dưỡng sang trọng, có thể phục vụ hàng trăm du khách. Điều đáng quý hơn cả là từ dự án khu nghỉ dưỡng này đã tạo ra một làn sóng làm du lịch mới cho Mường Lống, tạo công ăn việc làm cho bà con dân bản, mở ra một hướng đi mới, hướng thoát nghèo, vươn lên làm giàu từ du lịch bằng nguồn tài nguyên thiên nhiên ban tặng.

Những căn nhà gỗ người Mông lẩn khuất trong màn sương và hoa mận tạo nên khung cảnh lãng mạn

“Tại khu nghỉ dưỡng Mường Lống Eco Garden có 12 cán bộ, nhân viên làm việc thì đều là con em đồng bào dân tộc Mông. Mọi người đều sinh ra, lớn lên ở địa phương và được làm việc, cống hiến, làm đẹp cho mảnh đất quê hương mình. Được đóng góp sức trẻ cho bản làng mình lớn lên, với bản thân em đó vừa là nghề vừa là mơ ước”, chị Lầu Y Vị (cán bộ khu nghỉ dưỡng) nói và cho biết, bản thân Vị đã tốt nghiệp loại giỏi cử nhân Luật Kinh tế Trường Đại học Luật Hà Nội. Tuy nhiên, thay vì ở lại chốn phồn hoa đô thị, Vị đã quyết tâm trở về quê hương và bén duyên với công việc ở khu nghỉ dưỡng.

“Biến nhà thành homestay”

Lầu Y Vị tốt nghiệp loại giỏi cử nhân Luật Kinh tế nhưng đã xin về làm trong khu du lịch để góp phần làm đẹp cho quê hương

Ngoài tạo công ăn việc làm cho con em người bản địa, từ khi khu du lịch được hình thành, bà con dân bản cũng bắt đầu phát triển du lịch bằng cách mở những khu vườn tham quan, đầu tư sửa sang nhà để biến thành homestay đón khách lưu trú. Đến nay, đã có 5 hộ gia đình đồng bào dân tộc Mông ở Mường Lống thường xuyên đón khách du lịch lưu trú nghỉ dưỡng. Dù chỉ mới hình thành và đang phát triển nhưng những mô hình homestay đã và đang mang lại những kỳ vọng, hướng đi khởi sắc, giúp người dân vươn lên thoát nghèo từ du lịch.

Đến Homestay của gia đình anh Lô Văn Phú, du khách được trải nghiệm làm những món ăn bản địa độc đáo

Homestay của anh Lô Văn Phú nằm sát vườn mận ở bản Mường Lống 2 với 4 căn bungalow và 1 nhà cộng đồng. Ngày lễ hay dịp tết, homestay của anh Phú luôn có nhiều du khách về lưu trú. Từ ngày làm du lịch, vợ chồng anh Phú luôn tất bật tay chân nhưng khi nào cũng vui vì có thêm thu nhập. “Ngày có khách thì mình phục vụ khách, ngày không có khách thì mình lại chăn nuôi thêm gà, chăm sóc ruộng vườn, tạo cảnh quan thêm đẹp để du khách về luôn cảm thấy sự mới mẻ, đẹp và an toàn”, anh Phú nói và cho hay, tuy du lịch chỉ mới phát triển mạnh vài năm trở lại đây nhưng người dân kỳ vọng sẽ là hướng đi bền vững để phát triển kinh tế. “Nguồn thu từ du lịch chưa lớn nhưng khi làm du lịch mình học được nhiều điều hơn, du khách về đây nhiều hơn. Nhờ đó, nông sản, cây trồng, vật nuôi của người dân bản địa tiêu thụ được nhiều hơn và dễ hơn trước”, anh Lô Văn Phú nói thêm.

Chủ tịch UBND xã Mường Lống Và Chá Xà cho biết, du lịch đang từng ngày làm thay đổi diện mạo và từng bước đổi thay cuộc sống của người dân địa phương theo chiều hướng tích cực hơn, phát triển hơn. “Tuy nguồn thu từ du lịch chưa nhiều, nhưng qua đó đã giúp người dân mở mang thêm nhiều kiến thức, văn hóa và học được thêm nhiều điều mới mẻ từ du lịch. Thời gian qua, huyện, xã cũng tổ chức nhiều cuộc hội thảo, tập huấn để người dân địa phương phát triển du lịch một cách chuyên nghiệp hơn”, ông Và Chá Xà nói.

Du lịch đang từng ngày thay đổi diện mạo cho xã Mường Lống

Mường Lống tuy chưa nhộn nhịp như những khu di lịch khác nhưng lại giữ trọn nét thuần khiết của bản làng miền cao. Với khí hậu “bốn mùa một ngày”, ẩm thực độc đáo và người dân hiếu khách, vùng đất này đang nhen lên ước vọng về một “câu chuyện tăng trưởng xanh” của miền Tây Nghệ An. Thời gian tới, với việc quy hoạch bài bản, bảo tồn văn hóa, đầu tư hạ tầng thông minh - Mường Lống không chỉ là điểm trốn nóng giữa những ngày hè xứ Nghệ, mà sẽ trở thành hình mẫu cho phát triển du lịch nông thôn bền vững, nơi mỗi bước chân du khách đều gieo mầm thịnh vượng cho cộng đồng.

Cảnh Huệ