Sức lan tỏa của một chủ trương lớn

Kết quả của hơn bốn năm thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về "Ðẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh" đã để lại nhiều dấu ấn, góp phần xây dựng, chỉnh đốn Ðảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Các phong trào, việc làm ngày càng thực chất, góp phần tạo ra không khí tích cực và nhân văn trong xã hội.

Kiên trì học Bác sẽ thành công

Còn nhớ những năm 2007 và 2008, khi còn công tác trong quân đội, chúng tôi đã có rất nhiều hoạt động để hưởng ứng thực hiện Chỉ thị số 06-CT/TW ngày 7-11-2006 của Bộ Chính trị về tổ chức cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" (Chỉ thị 06). Là nhà báo nên tôi có nhiều dịp tiếp xúc với anh em làm công tác đảng, công tác chính trị ở đơn vị cơ sở. Khi được hỏi hiểu thế nào về cuộc vận động này, hầu hết anh em đều trả lời rất trơn tru, nhưng khi nói đến cách làm thì phần lớn bối rối. Nhưng rồi qua nhiều lần họp bàn, từ các ý kiến nêu ra mọi người cũng có những hình dung về việc "học tập" và "làm theo" gương Bác. Anh em động viên nhau rằng: Bác Hồ rất giản dị, việc Bác làm đều gần gũi, thiết thực, chúng ta cứ miệt mài học Bác, thế nào cũng thành công.

Nhiều đơn vị quân đội lúc đó thường trích các câu chuyện về Bác, để đọc, kể, trình bày trong các buổi sinh hoạt, soi chiếu từng cá nhân, tập thể đã học tập được gì theo gương Bác chưa. Nếu làm tốt, vận dụng sáng tạo sẽ được biểu dương, khen thưởng; làm chưa tốt thì tiếp tục nghiên cứu, thực hiện. Phải nói rằng cuộc vận động này rất "thấm" vào đời sống sinh hoạt của cán bộ, chiến sĩ, thanh niên quân đội. Ðó cũng là thời điểm phong trào xây dựng các phòng Hồ Chí Minh, tủ sách Hồ Chí Minh phát triển tại các đơn vị cơ sở. Học tập Bác thông qua đọc sách, xây dựng thư viện là việc làm thiết thực. Chiến sĩ trẻ rất tự giác đến phòng Hồ Chí Minh đọc sách, mượn sách. Ở các địa phương, phong trào xây dựng tủ sách tại nhà văn hóa cũng phát triển mạnh. Nhiều thư viện tư nhân của cán bộ hưu trí, cựu chiến binh tự phát mở ra khắp các làng quê. Trong các thư viện này có rất nhiều tài liệu về Bác. Chúng tôi có dịp về thư viện của ông Lương Văn Tăng ở làng Bình Vọng (xã Văn Bình, huyện Thường Tín, Hà Nội), được ông cho biết rất nhiều cơ quan, đơn vị đến tặng sách, văn hóa đọc trong thế hệ trẻ ở làng có chuyển biến tích cực.

Sơ kết hai năm (2007 - 2008) thực hiện Chỉ thị 06 cho thấy, ở tầm vĩ mô, cuộc vận động đã tạo chuyển biến tích cực từ nhận thức đến hành động của cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân. Học Bác, đạo đức cách mạng được trui rèn. Kết quả thống kê của một cuộc điều tra xã hội học ở TP Hồ Chí Minh cho thấy các vụ việc vi phạm pháp luật, kỷ luật Ðảng của cán bộ, đảng viên, công chức xảy ra trong năm 2008 giảm đi so với trước. Báo cáo sơ kết hai năm cũng cho thấy, tất cả các ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị đều có những kết quả cụ thể về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Trong nhân dân, những phong trào xã hội được đẩy mạnh; tinh thần đoàn kết, tương thân, tương ái, giúp nhau vượt qua khó khăn… thể hiện đậm nét hơn.

Chỉ thị 03-CT/TW về "Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" ngày 14-5-2011 (Chỉ thị 03) được ban hành. Chỉ thị nêu yêu cầu, học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là công việc thường xuyên của các tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên, gắn với nhiệm vụ chính trị của từng cơ quan, đơn vị. Như vậy so với Chỉ thị 06, Chỉ thị 03 đã gắn nhiều hơn với công tác xây dựng Ðảng, góp phần đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Tuy vậy, việc thực hiện Chỉ thị 03 ở nhiều nơi vẫn còn hình thức, nhất là những nơi người đứng đầu cấp ủy không tự giác, nêu gương. Trước Hội nghị toàn quốc tổng kết thực hiện Chỉ thị 03, Ban Tuyên giáo T.Ư đã chuẩn bị dự thảo Chỉ thị mới trình Bộ Chính trị. Ngày 15-5-2016, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã ký ban hành Chỉ thị 05-CT/TW về "Ðẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh" (Chỉ thị 05). Ban Bí thư khóa XII ban hành Kế hoạch số 03-KH/TW xác định chủ đề thực hiện Chỉ thị 05 trong từng năm. Ðiểm mới chính là gắn trọng tâm thực hiện Chỉ thị 05 với công tác xây dựng Ðảng, thực hiện Nghị quyết 04-NQ/TW khóa XII về "Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Ðảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ". Như vậy, trải qua 15 năm triển khai việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, toàn Ðảng, toàn dân và toàn quân ta đã kiên trì, bền bỉ xây dựng và phát huy giá trị tinh thần lớn lao của tư tưởng Hồ Chí Minh. Kinh nghiệm chỉ ra rằng, lúc nào chúng ta thấm nhuần tư tưởng Hồ Chí Minh, học tập và làm theo Bác một cách đúng đắn, thực chất thì chúng ta thành công.

Những kết quả và yêu cầu mới

Bốn năm thực hiện Chỉ thị 05, tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đã thấm nhuần trong mỗi cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân, trở thành nền tảng tinh thần vững chắc của đời sống xã hội, xây dựng văn hóa, con người Việt Nam. Ở nhiều địa phương, việc thực hiện Chỉ thị 05 đã góp phần thực hiện thắng lợi nghị quyết đại hội đảng bộ, nhiệm vụ chính trị. Như ở xã Ngũ Kiên, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc là một thí dụ. Ngũ Kiên là một xã thuần nông, nằm ven đê tả sông Hồng. Do hoàn cảnh lịch sử để lại, đất canh tác của nhân dân phần lớn manh mún, nhỏ hẹp, khó triển khai những dự án nông nghiệp lớn; lối canh tác của người dân cũng lạc hậu phần nhiều dựa vào thủ công, không thể thực hiện những vùng chuyên canh tạo đột phá trong lĩnh vực nông nghiệp. Bốn năm trước, ý chí và nguyện vọng của người dân đã được thể hiện bằng Nghị quyết của Ðảng bộ và chính quyền xã đó là dồn điền đổi thửa, xây dựng cánh đồng quy mô lớn giúp người dân làm giàu trên chính quê hương mình. Với nỗ lực của các cấp ủy đảng, chính quyền và sự đồng thuận của nhân dân, quá trình dồn thửa, đổi ruộng đã diễn ra thuận lợi, đạt mục tiêu đề ra. Xã đã dồn thửa, đổi ruộng ở 13/14 thôn, số hộ tham gia là 1.405 hộ, diện tích 229,6 ha. Từ vụ mùa 2019, người dân Ngũ Kiên phấn khởi ra đồng với hàng loạt máy móc, áp dụng khoa học công nghệ trong canh tác. Những mô hình cải tiến kỹ thuật hứa hẹn mang về những vụ mùa bội thu.

Từ lâu nay, việc thực hiện Chỉ thị 05 đã trở thành một nhiệm vụ trọng tâm của công tác Ðảng, công tác chính trị trong lực lượng vũ trang. Trong đó, phong trào "Thi đua quyết thắng" (Quân đội) và "Vì an ninh Tổ quốc" (Công an) là hai trụ cột đối với bất cứ đơn vị, địa phương nào. Bộ đội Biên phòng có thể coi là lực lượng thực hiện nhiệm vụ "kép" vừa giữ vững an ninh chính trị của địa phương vừa giữ vững biên giới, chủ quyền lãnh thổ quốc gia. Thời gian qua, những người chiến sĩ quân hàm xanh luôn đi đầu, xung kích trên nhiều mặt trận, qua đó đã có nhiều cách làm hay, sáng kiến mới góp phần xây dựng thế trận lòng dân, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội và xây dựng nông thôn mới. Một điển hình của Bộ đội Biên phòng chính là Ðảng bộ Bộ đội Biên phòng tỉnh Sóc Trăng. Trong nhiệm kỳ qua, Ðảng bộ đã chỉ đạo các đơn vị cơ sở thực hiện tốt phong trào thi đua, các chương trình, hoạt động phối hợp với địa phương như chương trình "Bộ đội Biên phòng Sóc Trăng chung sức xây dựng nông thôn mới" đóng góp cùng với cấp ủy, chính quyền địa phương trong thực hiện tốt các chỉ tiêu "nông thôn mới", tham gia giúp dân xóa đói, giảm nghèo. Toàn Ðảng bộ đã thực hiện có hiệu quả các mô hình như Tín chấp cho nhân dân vay vốn sản xuất, buôn bán nhỏ; Nâng bước em tới trường; Quân dân y kết hợp; Dân vận khéo; Nghĩa tình quân dân…

Trên đây chỉ là hai trong số rất nhiều tấm gương, điển hình của các cá nhân, tập thể được đánh giá cao trong việc vận dụng thực hiện Chỉ thị 05 trong các mặt công tác, các hoạt động.

Vào dịp tháng 5 vừa qua, nhân kỷ niệm 130 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19-5-1890 - 19-5-2020) và sơ kết bốn năm thực hiện Chỉ thị 05, tại Bảo tàng Hồ Chí Minh và một số địa phương trong cả nước diễn ra triển lãm "Những tấm gương bình dị mà cao quý". Triển lãm đã thu hút hàng triệu lượt khách tham quan, học tập. Tại triển lãm, nhiều tập thể, cá nhân tiêu biểu đã được biểu dương. Có thể thấy những tấm gương ở khắp mọi miền Tổ quốc, trong nhiều hoàn cảnh. Trong lĩnh vực kinh tế, văn hóa - xã hội, có mô hình của Bệnh viện Quân Dân y Bạc Liêu, Hội Nông dân Glar (huyện Ðăk Ðoa, tỉnh Gia Lai) gây quỹ phục vụ cộng đồng… Trong lĩnh vực xây dựng Ðảng, xây dựng chính quyền, có điển hình là Chi bộ Séo Làn Than (TP Lai Châu, tỉnh Lai Châu); Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Ninh Sim (thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa) triển khai nhiều phong trào thi đua; Bí thư Chi bộ Hồ Xuân Minh ở thôn Keo, xã Minh Hòa (huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn) luôn gương mẫu đi đầu… Trong lĩnh vực quốc phòng và an ninh có Ðại tá Trần Hồng Phú (Bộ Công an), Ðại úy Trần Anh Tuấn (Trường đại học Phòng cháy chữa cháy), Thiếu tá Vũ Hoài Nam (Ban Chỉ huy Quân sự quận Ðồ Sơn, TP Hải Phòng) đạt thành tích cao trong phong trào thi đua quyết thắng…

Ban Tuyên giáo T.Ư ghi nhận bốn năm thực hiện Chỉ thị 05 đã có nhiều phong trào hiệu quả. Có thể kể đến, trong công nhân có phong trào "Lao động giỏi, lao động sáng tạo"; trong nông dân có phong trào "Nông dân thi đua xây dựng nông thôn mới"; phụ nữ có phong trào "Phụ nữ tích cực học tập, lao động sáng tạo, xây dựng gia đình hạnh phúc"; đoàn viên, thanh niên có phong trào "Xung kích, tình nguyện phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc"; trong quân đội có phong trào "Thi đua quyết thắng"; trong công an có phong trào "Vì an ninh Tổ quốc"... Từ trong các phong trào, xuất hiện nhiều tập thể, cá nhân xuất sắc, các tấm gương điển hình tiên tiến, tiêu biểu trong tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Nhiều sáng kiến, kinh nghiệm của các tập thể, cá nhân đã được áp dụng trong thực tiễn lao động, sản xuất, đem lại những giá trị kinh tế - xã hội và nhân rộng trong xã hội.

Trong thời gian tới, Ban Tuyên giáo T.Ư tham mưu Bộ Chính trị, Ban Bí thư tiếp tục thực hiện sâu rộng, thường xuyên, sáng tạo, hiệu quả việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng, chỉnh đốn Ðảng. Ðổi mới nội dung, hình thức và phương pháp tổ chức thực hiện Chỉ thị 05, đưa việc học tập và làm theo Người trở thành tình cảm, ý thức tự giác, trách nhiệm tự thân, nếp nghĩ, nếp sống, phương pháp, tác phong làm việc của mỗi cán bộ, đảng viên và nhân dân. Nghiên cứu làm sáng tỏ "Hệ giá trị Hồ Chí Minh" để làm cơ sở tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong giai đoạn 2021 - 2030.

LÊ ÐÔNG HÀ