Supe Lâm Thao: Kiến tạo tương lai xanh từ những sáng kiến tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường

Không dừng lại ở việc gia tăng sản lượng và chất lượng sản phẩm, Supe Lâm Thao đang tiên phong trong việc phát triển nền sản xuất hóa chất xanh – sạch – hiệu quả. Các sáng kiến tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường tại doanh nghiệp này là minh chứng rõ ràng cho chiến lược phát triển bền vững, trong đó công nghệ và con người là hai trụ cột trung tâm.

Supe Lâm Thao đang tiên phong trong việc phát triển nền sản xuất hóa chất xanh – sạch – hiệu quả

Sáng kiến tiêu biểu về tiết kiệm năng lượng

Thay đèn cao áp thủy ngân bằng đèn LED công suất thấp

Từ những năm 1980 hệ thống chiếu sáng trong Công ty Supe Lâm Thao được lắp đặt sử dụng các bộ đèn cao áp Thủy ngân 220V/250W để chiếu sáng trong các dây chuyền sản xuất và phục vụ công tác anh ninh bảo vệ của Công ty, các bộ đèn cáo áp thủy ngân có công suất tiêu thụ điện là (250W/h/bộ) với số lượng được lắp trong Công ty gần 1000 bộ. Do vậy lượng điện tiêu hao lớn, ánh sáng không ổn định khi điện bị sụt áp, ánh sáng yếu, do bóng đèn cao áp Thủy ngân thường cần có hiệu điện thế khá lớn để có thể phát sáng, ảnh hưởng đến điều kiện làm việc trong sản xuất của ca chiều, đêm dễ gây mất an toàn cho người lao động vận hành thiết bị, khi bị hư hỏng, nứt vỡ thủy ngân tràn ra sẽ gây hại cho môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe con người.

Sáng kiến thay đèn cao áp thủy ngân bằng đèn LED công suất thấp tiết kiệm 60% điện năng tiêu hao, đảm bảo sự an toàn tuyệt đối với người lao động

Qua kết quả kiểm tra đánh giá điều kiện lao động sản xuất thực tế ca chiều, đêm, tại các Xí nghiệp sản xuất và các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất và điều kiện an toàn cho người lao động. Để giảm tiêu hao điện năng, đảm bảo ánh sáng bảo vệ an ninh, quản lý tốt tài sản của Công ty, Nhóm tác giả đã đề xuất phương án sử dụng bộ đèn Led cao áp 2 nhân hình lá có công suất là 220V/100W để thay thế cho các bộ đèn cao áp thủy ngân có công suất là 220V/250W, để đáp ứng yêu cầu về quản lý năng lượng trong giai đoạn hiện nay của Công ty; Bộ đèn Led cao áp 2 nhân 100W/h mang lại ánh sáng xiêu sạch, bên trong không có chứa chất gây hại như đèn cao áp thủy ngân, đảm bảo sự an toàn tuyệt đối với người lao động.

Các bộ đèn Led có độ sáng cao, ổn định, đảm bảo đủ ánh sáng phục vụ sản xuất trong các dây chuyền, đảm bảo an toàn cho người lao động, đảm bảo công tác an ninh, tăng tuổi thọ của thiết bị, giảm chi phí sửa chữa, thay thế nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh của Công ty. Giá trị làm lợi của giải pháp này là: tiết kiệm 60% điện năng tiêu hao, tiết kiệm 983,571tỷ đồng.

Hệ thống tủ kiểm soát phân phối điện năng

Các giải pháp Quản lý năng lượng hiệu quả

Nhằm quản lý năng lượng hiệu quả trong bối cảnh giá điện tăng từ ngày 10/5/2025 theo Quyết định số 1279/QĐ-BCT ngày 09 tháng 5 năm 2025 của Bộ Công Thương, Công ty Supe Lâm Thao triển khai áp dụng các giải pháp như: Số hóa ISO, trong đó có ISO 50001:2018 để tăng hiệu quả Quản lý năng lượng.

Chứng nhận hệ thống quản lý năng lượng phù hợp tiêu chuẩn ISO 50001:2018 của Supe Lâm Thao.

Hệ thống quản lý năng lượng ISO 50001:2018 được Supe Lâm Thao xây dựng từ tháng 6 năm 2024 và được cấp chứng nhận vào tháng 12/2024. Hệ thống quản lý năng lượng này áp dụng cho toàn bộ hoạt động sản xuất và cung cấp các sản phẩm như a xít sunfuric và các loại phân bón, bao gồm supe phốt phát đơn, supe lân vi sinh, NPK, NPK vi sinh, phân hữu cơ khoáng và hữu cơ khoáng vi sinh; bao gồm tất cả các hoạt động, thiết bị và quá trình sản xuất liên quan đến việc tiêu thụ năng lượng. Việc triển khai hệ thống quản lý năng lượng ISO 50001:2018 đã mang lại nhiều lợi ích cho Supe Lâm Thao, không chỉ trong việc tiết kiệm năng lượng mà còn trong việc cải thiện hiệu quả vận hành và giảm thiểu tác động môi trường.

Trạm phát điện 3MWh cjuar Supe Lâm Thao

Ngoài ra, Supe Lâm Thao còn áp dụng các giải pháp: Tổ chức và quản trị sản xuất phù hợp, ưu tiên sản xuất tại các khung giờ thấp điểm; Tiếp tục đầu tư lắp đặt các thiết bị tiết kiệm năng lượng như: Tủ biến tần ba pha, tủ bù các trạm biến áp nâng cao hệ số công suất Cosᵩ . Tính toán, thay thế các thiết bị có hiệu suất thấp bằng các thiết bị máy móc mới có hiệu suất cao, có công suất phù hợp với phụ tải đảm để tiết kiệm năng lượng; Vận hành có hiệu quả các hệ thống thiết bị tiết kiệm điện năng đã được lắp đặt như: Bộ tiến tần ba pha quạt hút khí Flo 250kW, Quạt hút sấy nóng, sấy nguội 110-132kW, Động cơ nghiền 45-55 kW, Động cơ đĩa vê viên, động cơ que trộn 37-45kW; Thay thế 100% các bộ đèn chiếu sáng LED có độ phát sáng cao, tiết kiệm điện năng (1.350 bộ). Lắp đặt hệ thống điều khiển có thể cài đặt theo nhu cầu và mục đích sử dụng đảm bảo sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả; Áp dụng phần mềm quản lý năng lượng PMS, kiểm soát sử dụng năng lượng từng đơn vị, tính toán định mức tiêu hao đện năng cho từng đơn vị sản phẩm. Có các chế tài phù hợp để Khen thưởng và Xử phạt trong quá trình thực hiện quản lý và tiết kiệm Năng lượng…

Hệ thống điều khiển có thể cài đặt theo nhu cầu và mục đích sử dụng đảm bảo sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả

Sáng kiến tiêu biểu về bảo vệ môi trường

Trong những năm qua, Supe Lâm Thao đã có những hành động cụ thể thông qua nhiều dự án đầu tư, đề tài khoa học nhằm mục đích đảm bảo môi trường làm việc tại Công ty nói riêng và bảo vệ môi trường, bảo vệ thiên nhiên nói chung. Nhiều các công trình, sáng kiến được áp dụng mang lại hiệu quả nâng cao chất lượng môi trường, bảo vệ thiên nhiên.

Sử dụng Na₂SO₄ không hòa tan trong xử lý khí thải

Tại hai xí nghiệp Supe1 và Supe 2 đang sản xuất sản phẩm trừ sâu công nghiệp từ dung dịch H2SiF6 hấp thụ được trong quá trình xử lý khí thải của 02 dây truyền sản xuất Supe lân và muối Na2SO4. Nhược điểm của phương pháp dùng nước để hòa tan muối Na2SO4 để sản xuất sản phẩm trừ sâu công nghiệp là lượng nước thải sinh ra nhiều, cùng với quặng tuyển nhập về có lúc độ ẩm lớn thì khó có thể cân bằng nước trong sản xuất supe lân (theo yêu cầu sản xuất không nước thải); Không thể tận thu lượng Flo trong khí thải để sản xuất sản phẩm trừ sâu do sản xuất nhiều dẫn đến lượng nước thải sinh ra nhiều nên không thể cân bằng nước trong sản xuất; Việc yêu cầu phải cân bằng nước thải trong sản xuất nên một lượng dung dịch H2SiF6 phải đưa quay trở lại điều chế đãn đến làm tăng Flo đầu vào cho hệ thống hấp thụ, làm giảm hiệu suất sử lý khí Flo gây tăng lượng Flo thải ra môi trường…

Hệ thống quan trắc khí thải tự động của Supe Lâm Thao

Nhóm nghiên cứu đã thử nghiệm và áp dụng giải pháp sử dụng muối Na2SO4 không hòa tan để sản xuất sản phẩm trừ sâu công nghiệp (Na2SiF6) và thu hồi flo trong khí thải của quá trình sản xuất supe; Nghiên cứu thử nghiệm và áp dụng giải pháp sử dụng muối Na2SO4 không hòa tan để sản xuất sản phẩm trừ sâu công nghiệp (Na2SiF6) và thu hồi flo trong khí thải của quá trình sản xuất supe lân tại Công ty.

Sau khi nghiên cứu đã đưa ra giải pháp sử dụng trực tiếp muối Na2SO4 ở dạng tinh thể bột, định lượng cho vào phản ứng với dung dịch H2SiF6 hấp thụ được trong quá trình xử lý khí thải của 2 dây chuyền sản xuất supe lân để sản xuất sản phẩm trừ sâu công nghiệp (Na2SiF6) thay cho công nghệ trước kia là dùng nước để hòa tan muối Na2SO4 rồi mới cho phản ứng với dung dịch H2SiF6. Giải pháp đã mang lại hiệu quả và ý nghĩa cao về mặt môi trường là sản xuất không phát sinh nước thải, đảm bảo cân bằng nước trong quá trình sản xuất supe lân, đồng thời giảm lượng flo nằm trong sản phẩm supe lân và flo phát tán theo khí thải ra môi trường. Góp phần tăng sản lượng trừ sâu công nghiệp, tăng lượng axít H2SO4 thu hồi được để sản xuất supe lân, giảm chi phí, tăng hiệu quả sản xuất cho Công ty.

Công ty thường xuyên tổ chức diễn tập xử lý sự cố hóa chất

Thay thế pallet nhựa bằng pallet bê tông cốt thép

Trước đây, Supe Lâm Thao sử dụng pallet nhựa để vận chuyển và lưu trữ sản phẩm. Tuy nhiên, pallet nhựa có một số hạn chế: Độ bền thấp: Dễ bị hư hỏng dưới tải trọng lớn hoặc trong điều kiện môi trường khắc nghiệt; Chi phí thay thế cao: Tuổi thọ ngắn dẫn đến việc phải thay thế thường xuyên, làm tăng chi phí vận hành; Ảnh hưởng đến môi trường: Pallet nhựa khó phân hủy, gây tác động tiêu cực đến môi trường khi thải bỏ. Công ty đã thực hiện phương án thay thế palet nhựa bằng palet bê tông cốt thép phục vụ xếp dỡ nguyên liệu kho ngoài trời tại các đơn vị trong toàn Công ty.

Sáng kiến “Thay thế pallet nhựa bằng pallet bê tông cốt thép” là một giải pháp kỹ thuật sáng tạo, tiết kiệm chi phí và bảo vệ môi trường trong quá trình sản xuất và lưu trữ sản phẩm.

Pallet được làm từ bê tông cốt thép có các ưu điểm: có khả năng chịu tải trọng lớn và bền vững. Phù hợp với việc lưu trữ các sản phẩm nặng như phân bón; Độ bền cao: Ít bị hư hỏng do va đập hoặc điều kiện môi trường; Tuổi thọ dài: Giảm tần suất và chi phí thay thế pallet; Thân thiện với môi trường: Có thể tái sử dụng và ít gây ô nhiễm hơn so với pallet nhựa.

Giải pháp sử dụng tấm pallet bê tông cốt thép kích thước 1200x1200, chiều day lớp bê tông 100 mm, chiều cao tính cả phần chân đế 200 mm để thay thế cho cho tấm palet nhựa kích thước 1200x1200x100 mm để đáp ứng việc xếp dỡ nguyên liệu ngoài trời tại các xí nghiệp NPK trong Công ty đã giải quyết được tình trạng thiếu kho chứa nguyên liệu trong kho kín của Công ty. Palet bê tông có độ bền sử dụng tốt hơn palet nhựa và phù hợp với điều kiện bãi xếp ngoài trời, chịu ảnh hưởng của yếu tố thời tiết mưa nắng. Nâng cao an toàn trong quá trình vận chuyển và lưu trữ sản phẩm; Góp phần tiết giảm chi phí mua sắm vật tư phục vụ sản xuất cũng như giảm chi phí đầu tư xây dựng kho chứa kín của Công ty. Giảm tác động tiêu cực đến môi trường.

Sáng kiến “Thay thế pallet nhựa bằng pallet bê tông cốt thép” tại Công ty Supe Lâm Thao là một giải pháp kỹ thuật sáng tạo, nhằm nâng cao hiệu quả vận hành, tiết kiệm chi phí và bảo vệ môi trường trong quá trình sản xuất và lưu trữ sản phẩm.

Sản xuất không nước thải – Giải pháp tuần hoàn xanh

Ngành công nghiệp hóa chất, đặc biệt là sản xuất phân bón supe lân, vốn tiêu tốn lượng lớn nước trong các công đoạn điều chế, hấp thụ khí thải và xử lý môi trường. Việc thải ra nước có chứa axit, florua và các tạp chất vô cơ không chỉ gây ô nhiễm mà còn tiềm ẩn nguy cơ vi phạm các tiêu chuẩn xả thải ngày càng nghiêm ngặt. Đặc biệt, trong bối cảnh nguồn tài nguyên nước ngày càng khan hiếm và yêu cầu phát triển xanh ngày càng cấp thiết, Supe Lâm Thao buộc phải chuyển mình.

Để giải quyết bài toán trên, Supe Lâm Thao đã triển khai giải pháp xử lý và tái sử dụng toàn bộ nước thải trong sản xuất, cụ thể: Tái sử dụng nước thải đầu vào cho dây chuyền điều chế supe lân, giúp tiết kiệm lượng nước cấp mới từ bên ngoài; Tái hấp thụ H₂SiF₆ (axit hexafluorosilicic) từ khí thải trong quá trình sản xuất để sử dụng lại trong điều chế supe và sản xuất sản phẩm phụ (như thuốc trừ sâu công nghiệp Na₂SiF₆); Thiết kế hệ thống cân bằng nước nội bộ, đảm bảo toàn bộ lượng nước phát sinh từ khí thải và quy trình sản xuất được đưa về các điểm tái sử dụng phù hợp.

Giải pháp này mang tính đổi mới ở chỗ: Không sử dụng biện pháp xử lý thải ra môi trường, mà triệt để tái sử dụng dòng thải như một nguyên liệu nội bộ, tức là biến chất thải thành tài nguyên; Tự động hóa quá trình tuần hoàn nước, kiểm soát lưu lượng, nhiệt độ, nồng độ axit và hàm lượng tạp chất thông qua hệ thống giám sát SCADA/PLC; Phối hợp với các sáng kiến khác như sử dụng muối Na₂SO₄ không hòa tan, giúp kiểm soát cân bằng nước khi sản xuất Na₂SiF₆ mà không tạo ra thêm nước thải.

Hồ điều hòa của Supe Lâm Thao

Hiệu quả đạt được của Giải pháp này: Không phát sinh dòng thải ra môi trường, giảm áp lực lên hệ thống xử lý nước thải, đồng thời hạn chế rủi ro ô nhiễm đất và nước ngầm; Tiết kiệm chi phí xử lý nước thải; Tăng thu hồi axit H₂SO₄ để tái sử dụng, giảm chi phí mua axit bên ngoài; Tận dụng sản phẩm phụ có giá trị kinh tế như Na₂SiF₆; Góp phần nâng cao hình ảnh doanh nghiệp tiên phong phát triển sản xuất “xanh” trong ngành hóa chất và phân bón tại Việt Nam.

Việc hiện thực hóa mô hình “sản xuất không nước thải” không chỉ là giải pháp kỹ thuật, mà còn thể hiện chiến lược dài hạn của Supe Lâm Thao hướng tới mô hình kinh tế tuần hoàn, nơi chất thải của một quy trình trở thành nguyên liệu cho quy trình khác. Đây cũng là cơ sở để doanh nghiệp thích ứng với các yêu cầu mới của thị trường, như tiêu chuẩn “sản phẩm xanh”, “doanh nghiệp xanh” trong thương mại quốc tế.

Supe Lâm Thao đang tiên phong trong việc phát triển nền sản xuất hóa chất xanh – sạch – hiệu quả

Những sáng kiến tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường cùng những giải pháp Quản lý năng lượng hiệu quả của Supe Lâm Thao không chỉ góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất – kinh doanh, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc giảm phát thải gián tiếp, tiến tới mục tiêu phát triển xanh và bền vững. Đây là minh chứng cho tư duy đổi mới và chiến lược vận hành thông minh, có trách nhiệm với xã hội và môi trường của doanh nghiệp.

Nguyên Vỵ