Syria đạt bước tiến lịch sử về thống nhất lãnh thổ

Thỏa thuận trên được công bố trong ngày 10/3 bởi lãnh đạo lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa và Mazloum Abdi - chỉ huy Lực lượng Dân chủ Syria (SDF). Đây được xem là một trong những diễn biến quan trọng nhất kể từ khi liên minh phiến quân do ông al-Sharaa lãnh đạo lật đổ cựu Tổng thống Bashar al-Assad vào tháng 12 năm ngoái.

Lãnh đạo lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa (phải) tiếp chỉ huy SDF Mazloum Abdi tại Damascus để ký thỏa thuận hơp nhất. Ảnh: SANA

Thỏa thuận nhấn mạnh sự thống nhất của Syria và quy định tất cả thể chế dân sự và quân sự ở các khu vực phía Đông Bắc nước này phải được sáp nhập và nằm dưới sự quản lý của chính quyền lâm thời ở Damascus. Điều này bao gồm việc trao trả quyền kiểm soát các cửa khẩu biên giới, sân bay, và các mỏ dầu khí quan trọng của khu vực.

Bên cạnh đó, thỏa thuận cũng công nhận người Kurd, hiện chiếm khoảng 10% dân số Syria, là một phần không thể tách rời của đất nước và đảm bảo quyền của tất cả người Syria được đại diện và tham gia vào tiến trình chính trị.

Chỉ huy SDF Mazloum Abdi gọi thỏa thuận là "một cơ hội thực sự để xây dựng một Syria mới". Ông khẳng định SDF cam kết xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn, đảm bảo quyền của tất cả người Syria và đáp ứng nguyện vọng của họ về hòa bình và phẩm giá.

Trong khi đó, lãnh đạo lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa nhấn mạnh thỏa thuận này nhằm đảm bảo quyền của tất cả người Syria, bất kể tôn giáo và dân tộc của họ. Đây được xem là một bước tiến lớn hướng tới mục tiêu thống nhất toàn bộ lãnh thổ Syria, vốn bị chia rẽ sau nhiều năm nội chiến.

SDF, với hàng chục nghìn chiến binh được vũ trang tốt và được huấn luyện bài bản, từng li khai với cả chế độ Bashar al-Assad lẫn các lực lượng đối lập ở Syria trong cuộc nội chiến kéo dài hơn 13 năm qua. Lực lượng này hiện kiểm soát hơn 46.000 km vuông lãnh thổ ở phía đông bắc Syria, nơi họ từng góp phần đẩy lui tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng vào năm 2019, với sự giúp đỡ của lực lượng liên quân do Mỹ đứng đầu.

ĐỌC NGAY: Syria trong vòng xoáy hỗn loạn: bạo lực leo thang, hòa bình xa vời

Thỏa thuận cũng được kỳ vọng làm giảm leo thang xung đột giữa SDF với Thổ Nhĩ Kỳ và các nhóm phiến quân Syria được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn. Ankara xem lực lượng dân quân lớn nhất trong SDF, có tên gọi Đơn vị bảo vệ nhân dân người Kurd (YPG), là một tổ chức khủng bố và có liên hệ với Đảng Công nhân người Kurd (PKK), lực lượng phiến quân khác của người Kurd đang hoạt động dọc biên giới Syria - Thổ Nhĩ Kỳ.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều câu hỏi về tình trạng luật lệ của các phần lãnh thổ do SDF kiểm soát, và liệu các vùng này có được giữ lại một số quyền tự trị hay không.

Đáng chú ý, động thái này diễn ra trong bối cảnh Syria đang chứng kiến tình trạng bạo lực tồi tệ nhất trong nhiều năm qua. Nhiều cuộc đụng độ đẫm máu giữa lực lượng an ninh và những người ủng hộ cựu Tổng thống Bashar al-Assad đã diễn ra các tỉnh ven biển phía Tây Bắc trong nhiều ngày gần đây, khiến hơn 1.500 người thiệt mạng.

Liên Hợp Quốc ngày 10/3 đã lên tiếng kêu gọi mở cuộc điều tra về những hành động bạo lực nhằm vào dân thường từ các lực lượng an ninh tại những tỉnh này.

Phát biểu với báo giới, người phát ngôn Liên hợp quốc Stephane Dujarric nêu rõ: “Dù chúng tôi chưa có bức tranh chính xác về những gì đã xảy ra, nhưng rõ ràng đã có những hành động bạo lực được thực hiện, người dân đã thiệt mạng và chúng ta cần có một cuộc điều tra về vấn đề này”.

Bên cạnh đó, ông Dujarric cũng thừa nhận một số nhân viên Liên Hợp Quốc tại Syria đã được điều chuyển do những cuộc đụng độ ở khu vực ven biển của quốc gia Trung Đông, tuy nhiên con số không lớn.

Việt Anh