Nhớ ngày Hà thành thất thủ, Tổng đốc Hoàng Diệu tuẫn tiết

Lời ngỏ: Tỉnh Bình Thuận có đường Hoàng Diệu ở TP. Phan Thiết và thị xã La Gi. Ông Hoàng Diệu người Quảng Nam làm Tổng đốc Hà - Ninh, đã tuẫn tiết khi quân xâm lược Pháp đánh chiếm thành Hà Nội ngày 25/4/1882.

'Đánh chắc, tiến chắc' - Quyết định lịch sử mang dấu ấn của nghệ thuật quân sự Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh

Trong Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954, quyết định thay đổi phương châm tác chiến từ 'đánh nhanh, giải quyết nhanh' sang 'đánh chắc, tiến chắc' của Đại tướng, Tổng tư lệnh Võ Nguyên Giáp đã tạo cơ sở quan trọng để chúng ta giành chiến thắng.

Viết đúng chính tả một số từ Việt gốc Hán bắt đầu bằng chữ 'Sung' và 'Xung'

Trong tiếng Việt có một số từ bắt đầu bằng chữ 'sung' và 'xung' như: bổ sung, sung mãn, sung quỹ, sung công, xung yếu, xung lực,... Đây đều là những từ Việt gốc Hán. Do không nắm được nghĩa của yếu tố cấu tạo từ, nên người viết hay lẫn lộn giữa 'sung' và 'xung', dẫn đến sai chính tả.

Một số từ ghép thường bị nhận lầm là từ láy

Trong bài 'Một số từ ghép thường bị nhận lầm là từ láy' (Bài 4), đăng trên chuyên mục Cà kê chuyện chữ nghĩa số trước, chúng tôi đã chứng minh rằng các từ: bảo ban, bày biện, băm bổ, bậy bạ, bê bết, đều là những từ ghép đẳng lập. Hôm nay chúng tôi xin tiếp tục nói đến một loạt từ ghép có chứa yếu tố 'sửa', nhưng lại bị Từ điển từ láy tiếng Việt (Viện Ngôn ngữ - Hoàng Văn Hành chủ biên – NXB Khoa học Xã hội - 2011) xếp vào diện từ láy, đó là: sắp sửa, sắm sửa, soạn sửa, sửa soạn (phần để trong ngoặc kép, sau số mục là nguyên văn của từ điển; phần xuống dòng là trao đổi của chúng tôi):

Trang Thế Hy: Chút hào quang từ mảnh vỡ của một ngôi sao buồn

Dẫu Trang Thế Hy không đi hết 'trăm năm trong cõi người ta' nhưng đối với một nhà văn khuất núi đã 9 năm mà tác phẩm còn được trân trọng in, đọc và tiếp tục tìm cho mình lớp độc giả mới, hẳn những con chữ của nhà văn Nam bộ đã vượt qua quãng ngắn ngủi 'mua vui cũng được một vài trống canh'.

Trao đổi cùng nhà văn Vũ Bình Lục về một nhân vật lịch sử

Trong cuốn sách 'Vừa đi vừa nghĩ' do Nhà xuất bản Hội Nhà Văn ấn hành năm 2024, tác giả Vũ Bình Lục đã bàn rất nhiều đến các tác giả thơ văn cổ điển. Đây là một cuốn sách công phu, có nhiều phát hiện dựa trên những tư liệu mới và những phản biện sắc bén của người nghiên cứu đến độ chín.

Vấn vương - Vương vấn - Vấn vít

Đề thi môn tiếng Việt lớp 4 của một trường tiểu học ở TP Thanh Hóa (năm học 2021-2022), yêu cầu học sinh nhận diện từ láy như sau: 'Từ nào không phải từ ghép: A. châm chọc; B. vương vấn; C. phẳng lặng; D. nóng nực'.

Người phụ nữ hiện đại giúp chồng thành công

Là nữ giới, ai cũng khao khát mình vừa có sự nghiệp tốt, vừa được chồng trân trọng yêu thương. Làm sao để dung hòa điều này? Có lẽ thông minh nhất là vừa nỗ lực phấn đấu cho sự nghiệp của mình, song cũng cần tinh tế hiểu một số phép tắc để cùng 'Team' với chồng, hỗ trợ chồng. Có vậy, điều bạn mong ước mới như ý nguyện. Cuốn sách 'Giúp chồng thành công' của bà Dale Carnegie chắc chắn sẽ hữu ích trong tủ sách của mọi gia đình.

Nhà thơ Trần Đăng Khoa: 'Đọc sách là thói quen tốt cần được dung dưỡng'

Nhà thơ Trần Đăng Khoa khẳng định, gia đình là cái nôi để hình thành nên những thói quen tốt và đọc sách là một trong những thói quen cần được dung dưỡng từ nhỏ.

Cùng con 'tạm xa chiếc smartphone'

Nhiều ông bố, bà mẹ đã hình thành thói quen đưa cho con chiếc smartphone (điện thoại thông minh) coi đó như một 'bà bảo mẫu', để chúng cắm cúi vào đó. Có lẽ vì thế mà nhiều trẻ không có thói quen đọc sách, cho dù những tháng hè không bận bịu với học hành, thi cử.

Mô hình con người trong thơ văn Lý, Trần!

Ở bất kỳ thời nào thì con người cũng luôn là tấm gương soi, nhìn vào đó sẽ biết được bản chất xã hội của thời ấy. Các triều đại thời Lý, Trần đã kiến tạo mô hình con người 'an dân' đặc sắc, nhìn từ hôm nay sẽ thấy đó là một đóng góp về triết học con người rất nên được tìm hiểu, học tập, kế thừa.

Nhờ các trưởng lão Nhật Nguyệt thần giáo tấn công Hoa Sơn, cướp được Quỳ Hoa Bảo Điển, mà Giáo chủ đời sau Nhậm Ngã Hành có được môn võ công này.

'Lung tung' và 'Linh tinh'

Trong tiếng Việt 'lung tung' và 'linh tinh' là hai từ được xếp vào loại từ láy, trong đó các yếu tố cấu tạo từ đều không có khả năng độc lập trong hành chức. Tuy nhiên, có lẽ ít người biết rằng, đây đều là những từ Việt gốc Hán.

Làng ven đô nhìn từ phố

Theo cuốn Đất lề quê thói thì nguồn gốc của làng Việt có từ thời truyền kỳ Hùng Vương, lúc đó gọi là 'trang'.

Cúng Giao thừa Tết 2024 đúng cần biết điều này, chỉ cần sai là một năm mới có thể thiếu trọn vẹn

Giao thừa là giây phút thiêng liêng, nhà nào cũng tiến hành nghi lễ cúng giao thừa. Tuy nhiên, theo chuyên gia phong thủy bạn cần biết điều này, chỉ cần sai là một năm mới có thể thiếu trọn vẹn.

Những vấn đề Lịch sử thế giới (Kỳ 79)

Trân trọng giới thiệu tiếp với bạn đọc sách 'Những vấn đề Lịch sử thế giới' của PGS TS Cao Văn Liên do NXB Hồng Đức ấn hành.

Những vấn đề Lịch sử thế giới (Kỳ 78)

Trân trọng giới thiệu tiếp với bạn đọc sách 'Những vấn đề Lịch sử thế giới' của PGS TS Cao Văn Liên do NXB Hồng Đức ấn hành.

Những vấn đề Lịch sử thế giới (Kỳ 77)

Trân trọng giới thiệu tiếp với bạn đọc sách 'Những vấn đề Lịch sử thế giới' của PGS TS Cao Văn Liên do NXB Hồng Đức ấn hành.

Học và thi

Vừa qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố Quyết định số 4068/QĐ-BGDĐT (ngày 28/11/2023) về việc phê duyệt 'Phương án tổ chức kỳ thi và xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông từ năm 2025' với nhiều thay đổi về số lượng môn thi đã tạo dư luận râm ran trong công chúng.

Những vấn đề Lịch sử thế giới (Kỳ 39)

Trân trọng giới thiệu tiếp với bạn đọc sách 'Những vấn đề Lịch sử thế giới' của PGS TS Cao Văn Liên do NXB Hồng Đức ấn hành

Ươm mầm 'đại sứ văn hóa đọc'

Qua 5 năm tổ chức, Cuộc thi 'Đại sứ văn hóa đọc' Quảng Trị đã trở thành một sân chơi trí tuệ bổ ích, được cán bộ, giáo viên, phụ huynh và đông đảo học sinh trong tỉnh quan tâm, hưởng ứng. Từ sự lan tỏa của cuộc thi, nhiều học sinh đã trở thành những 'đại sứ văn hóa đọc' thực thụ.

Về câu tục ngữ 'Đất lành chim đậu'

Câu tục ngữ 'Đất lành chim đậu', đượcTừ điển từ và ngữ Việt Nam (GS Nguyễn Lân) giải thích là 'Nói những nơi hiếu khách, ai cũng muốn đến thăm', và lấy ví dụ 'Khách du lịch thích đến nơi đó vì đất lành chim đậu mà'.

Về câu tục ngữ 'Đất lành chim đậu'

Câu tục ngữ 'Đất lành chim đậu', đượcTừ điển từ và ngữ Việt Nam (GS Nguyễn Lân) giải thích là 'Nói những nơi hiếu khách, ai cũng muốn đến thăm', và lấy ví dụ 'Khách du lịch thích đến nơi đó vì đất lành chim đậu mà'.

Phong trào nông dân Tây Sơn và Đại Đô đốc Tây Sơn Bùi Hữu Hiếu (Kỳ 23)

Trân trọng giới thiệu tiếp với bạn đọc cuốn sách 'Phong trào nông dân Tây Sơn và Đại Đô đốc Tây Sơn Bùi Hữu Hiếu' của PGSTS Cao Văn Liên, do NXB Thanh Niên ấn hành.

'Đoạt giải' hay 'đạt giải'?

Đoạt và đạt là hai từ Việt gốc Hán, có hai nghĩa khác nhau, không thể hoán đổi vị trí cho nhau. Tuy nhiên, thực tế cho thấy một lỗi khá phổ biến, đó là người ta không phân biệt được nghĩa của đoạt và đạt, thường lấy đạt để thay cho đoạt, dẫn đến chuyện ngược đời là chữ đoạt thường bị chữ đạt 'tiếm ngôi', đoạt quyền. Ví dụ, đáng lẽ phải viết là đoạt giải nhất, đoạt giải nhì,... thì người ta lại viết là đạt giải nhất, đạt giải nhì...

Ra mắt cuốn sách The Excellent Bridge về CEEVN

Vào một ngày đầu Thu năm 2022, tại Hà Nội đã diễn ra buổi giới thiệu cuốn sách 'The Excellent Bridge'.

90 năm Tự Lực Văn Đoàn (1932-2022): Về giải thưởng Tự lực văn đoàn

Từ điển Văn học (bộ mới, NXB Thế giới 2004) ở mục từ Giải thưởng văn học viết: 'Sau hai năm thành lập và đã có ảnh hưởng rộng rãi trong đời sống văn học trong đời sống văn học ở các thành thị Việt Nam, Tự lực Văn đoàn (TLVĐ) bắt đầu đặt giải thưởng văn chương hằng năm để phát hiện các tài năng mới xuất hiện trong các lĩnh vực tiểu thuyết, thơ , khảo cứu. Đây là một giải thưởng có uy tín trong lịch sử văn học dân tộc'.

Không ngừng học tập, rèn luyện theo Chủ tịch Hồ Chí Minh là tiêu chí, thước đo và phương châm hành động của cán bộ, đảng viên

Nhân kỷ niệm 132 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890-19/5/2022), chia sẻ với báo Thế giới & Việt Nam, GS. NGND Nguyễn Lân Dũng khẳng định, không ngừng học tập, rèn luyện theo Người đã, đang và luôn là tiêu chí, thước đo, phương châm hành động và biện pháp công tác của các cán bộ, đảng viên, được coi là động lực, cội nguồn sức mạnh để toàn Đảng nỗ lực vượt qua các khó khăn, thách thức, đáp ứng yêu cầu cách mạng trong giai đoạn mới.

Giữ vững tư cách người cách mạng

'Tư cách một người cách mệnh' là bài giảng đầu tiên của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại các lớp huấn luyện chính trị và được in ngay trang đầu cuốn 'Đường Kách mệnh'. Ba yêu cầu đối với tự mình, với người, với việc mà tác giả nêu trong bài thể hiện khái quát nhất về đức và tài ở một người cán bộ, sau này được Chủ tịch Hồ Chí Minh nhắc đến rất nhiều và có nội dung toàn diện hơn. Trước lúc đi xa, trong bản Di chúc, Người lại dặn: Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần kiệm liêm chính, chí công vô tư.