Mặc dù hiện nay Đồng Nai có nhiều không gian văn hóa công cộng (VHCC) nhưng về cơ bản vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu sử dụng của cộng đồng dân cư, nhất là tại những khu vực tập trung đông công nhân lao động. Nhiều không gian VHCC nghèo nàn, đơn điệu, cộng với sức ép từ các mục đích sử dụng khác nhau khiến cho việc quản lý và sử dụng các không gian này chưa hiệu quả.
Là tỉnh công nghiệp, dân cư đông, bên cạnh phát triển kinh tế, Đồng Nai đã và đang đầu tư các nguồn lực xây dựng, hoàn thiện các không gian văn hóa công cộng (VHCC) phục vụ sinh hoạt văn hóa, tinh thần của nhân dân.
Xây dựng cơ sở vật chất, sân bãi, dụng cụ tập luyện, thành lập các CLB, điểm tập luyện, tổ chức các giải thể thao cấp cơ sở… là những hoạt động mà các địa phương trong tỉnh đã và đang thực hiện nhằm thu hút người dân luyện tập thể dục thể thao (TDTT).
Không chỉ mang giá trị tạo ra trục cảnh quan chính cho các đô thị, sông Đồng Nai còn mang lại cho Đồng Nai một dải hành lang ven sông đầy tiềm năng cho cả việc phát triển kinh tế lẫn kiến tạo cảnh quan.
Là đô thị loại I, trung tâm chính trị - kinh tế - văn hóa của tỉnh, TP.Biên Hòa đã, đang nỗ lực triển khai nhiều giải pháp xây dựng đô thị văn minh, sạch đẹp.
Diện mạo TP.Biên Hòa ngày càng khang trang, hiện đại, sạch đẹp; con người thành phố hành xử ngày một thân thiện, lịch sự. Đó là những kết quả khi Biên Hòa được Hiệp hội Đô thị Việt Nam công nhận là một trong 20 đô thị xanh - sạch - đẹp, xứng tầm là đô thị trung tâm của tỉnh.
UBND TP.Biên Hòa cho biết, đối với dự án xây dựng đường, kè và công viên ven sông Đồng Nai (đoạn từ cầu Hóa An đến giáp ranh H.Vĩnh Cửu), hiện nay thành phố đã hoàn thành công tác kiểm đếm đối với 575 hộ dân có đất nằm trong diện di dời, giải tỏa.
Trước thực trạng manh mún, nhỏ lẻ của hệ thống công viên hiện có, Đồng Nai đang có kế hoạch xây dựng các công viên hiện đại cho đô thị Biên Hòa.
Những dòng sông chảy qua giữa lòng thành phố là một trong những hình ảnh quen thuộc tại nhiều đô thị của Việt Nam. Xuất phát từ đặc điểm này, nhiều địa phương đã có sự đầu tư bài bản nhằm tạo ra không gian cảnh quan đô thị với trục chính là những dòng sông. Qua đó, đưa những dòng sông trở thành điểm nhấn nổi bật nhất của các đô thị này - những đô thị ven sông.
Năm 2020 là năm TP.Biên Hòa hứa hẹn có thêm nhiều khoảng xanh khi đang triển khai nâng cấp, mở rộng và xây dựng mới các công viên cây xanh trên địa bàn thành phố, nhằm tăng cường mảng xanh cho đô thị trung tâm của tỉnh.
Biên Hòa là đô thị loại I của Đồng Nai với dân số trên 1,2 triệu người, nằm trong số các đô thị đông dân nhất cả nước. Thành phố may mắn được thiên nhiên ưu đãi khi có dòng sông Đồng Nai thơ mộng uốn quanh, không chỉ tạo điều kiện phát triển hạ tầng đô thị mà còn tạo điểm nhấn, kiến trúc cảnh quan, trong đó có xây dựng công viên ven sông.
TP.Biên Hòa hiện đang đốc thúc tiến độ nhiều công trình để chào Xuân Canh Tý 2020, trong đó tập trung nhiều vào hoạt động chỉnh trang vỉa hè, tạo thêm mảng xanh đô thị; sửa chữa, thay thế các biển báo giao thông, sơn mới vạch kẻ đường phân luồng tuyến, gờ giảm tốc... tại một số tuyến đường trung tâm của thành phố.
Ông Huỳnh Tấn Lộc, Phó chủ tịch UBND TP.Biên Hòa cho biết, hiện nay, thành phố đã hoàn chỉnh đồ án điều chỉnh quy hoạch đối với 3 khu vực trên địa bàn gồm tuyến Phố đi bộ Nguyễn Văn Trị, Công viên Biên Hùng và Cụm công nghiệp Dốc 47. Hiện các đồ án quy hoạch này đã được UBND TP.Biên Hòa trình Sở Xây dựng thẩm định để trình UBND tỉnh phê duyệt.
Thời gian qua, TP.Biên Hòa đã có nhiều nỗ lực cải tạo, chỉnh trang đô thị, trong đó có việc đầu tư, cải tạo vỉa hè. Tuy nhiên, hiện nay vỉa hè trên nhiều tuyến đường cứ sửa rồi lại hỏng; nhiều nơi vỉa hè bị chiếm dụng để buôn bán, đậu xe chiếm hết lối đi bộ...
Hiện nay, tại một số công viên, không gian xanh ở TP.Biên Hòa, tình trạng chiếm dụng các lối đi bộ để đậu xe, đặt bàn ghế, kinh doanh… vẫn còn xảy ra. Điều này làm ảnh hưởng tới không gian chung của người dân, cũng như gây mất mỹ quan công cộng.
Với hơn 1,2 triệu dân, lại là thành phố công nghiệp, Biên Hòa rất cần những công viên như là 'lá phổi xanh' để lọc khói bụi, điều tiết không khí, cân bằng hệ sinh thái của thành phố...
Dù bị đánh giá là một đô thị thiếu điểm nhấn về kiến trúc, cảnh quan, tuy nhiên bản thân đô thị Biên Hòa lại mang trong mình rất nhiều tiềm năng để tạo dựng bản sắc riêng.
Tôi đang cùng học sinh say sưa ngắm nhìn hoa lá, cây cỏ trong công viên thì một em đưa tay chỉ và hỏi: 'Thầy ơi, cây gì vậy?'. Học trò và tôi nhìn về phía cây còng cao to, có tán lá xòe rộng. Tôi hỏi: 'Có bạn nào biết tên cây đó không?'. Cả lớp tròn xoe mắt nhìn, không có một câu trả lời.
Ông Doãn Văn Đồng, Trưởng phòng Quản lý đô thị TP.Biên Hòa cho biết, thành phố đã có đề cương trình UBND tỉnh xin chủ trương về phương án cải tạo, nâng cấp và chỉnh trang công viên Nguyễn Văn Trị nằm trên địa bàn 2 phường: Hòa Bình và Thanh Bình.
Các khu vực công cộng thường có những không gian với nhiều công trình kiến trúc, cảnh quan xanh - sạch - đẹp. Tuy nhiên, một số người dân lại thiếu ý thức khi ký tên, vẽ bậy lên các công trình kiến trúc, tác phẩm điêu khắc…
Là một đô thị công nghiệp có lượng dân số lên đến trên 1 triệu người nhưng số lượng công viên của TP.Biên Hòa được đánh giá là ít ỏi và chưa đáp ứng được nhu cầu của người dân.