Tại sao tiếp tục phải lùi cải cách tiền lương theo vị trí việc làm?

Quang cảnh họp báo công bố kết quả Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV. (Ảnh: THỦY NGUYÊN)

Sáng 29/6, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường chủ trì họp báo công bố kết quả Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV.

Báo cáo kết quả kỳ họp, ông Vũ Minh Tuấn, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội nêu rõ, sau 27,5 ngày làm việc, với tinh thần đoàn kết, dân chủ, chủ động, khẩn trương và trách nhiệm cao, Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV đã hoàn thành toàn bộ chương trình đề ra với nhiều kết quả nổi bật.

Theo đó, Quốc hội đã xem xét, quyết định công tác nhân sự thuộc thẩm quyền, các vấn đề về kinh tế-xã hội, ngân sách nhà nước; thông qua 11 luật, 21 nghị quyết, cho ý kiến lần đầu đối với 11 dự án luật khác; tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn; giám sát tối cao chuyên đề “Việc thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/1/2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế-xã hội và các nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia đến hết năm 2023”; xem xét báo cáo về tổng hợp kiến nghị của cử tri và nhân dân, báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri, cùng một số nội dung quan trọng khác.

Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường chủ trì họp báo công bố kết quả Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV. (Ảnh: THỦY NGUYÊN)

Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội nhấn mạnh, công tác nhân sự được thực hiện thận trọng, chặt chẽ, kịp thời, đúng quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, bảo đảm nguyên tắc tập trung dân chủ, công khai, minh bạch, đạt được sự đồng thuận rất cao của các đại biểu Quốc hội.

Ngoài ra, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về bổ sung dự toán thu ngân sách nhà nước năm 2022 và phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2022. Trong đó, tổng số thu cân đối ngân sách nhà nước là 2.713.787 tỷ đồng, tổng số chi cân đối ngân sách nhà nước là 2.897.466 tỷ đồng, bội chi ngân sách nhà nước là 293.313 tỷ đồng, bằng 3,07% tổng sản phẩm trong nước (GDP).

Đáng chú ý, Quốc hội đã xem xét, thông qua Nghị quyết kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV với nhiều nội dung quan trọng, trong đó, đã quyết nghị: Thực hiện đầy đủ 2 nội dung cải cách tiền lương khu vực doanh nghiệp theo đúng Nghị quyết số 27-NQ/TW, gồm điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng theo quy định của Bộ luật Lao động (tăng bình quân 6% áp dụng từ ngày 1/7/2024); quy định cơ chế tiền lương đối với doanh nghiệp nhà nước (áp dụng từ ngày 1/1/2025).

Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Vũ Minh Tuấn trình bày báo cáo tóm tắt kết quả kỳ họp. (Ảnh: THỦY NGUYÊN)

Thực hiện cải cách tiền lương theo Nghị quyết số 27-NQ/TW trong khu vực công theo lộ trình, từng bước, thận trọng, chắc chắn, bảo đảm tính khả thi và góp phần nâng cao đời sống người hưởng lương, giao Chính phủ triển khai thực hiện các nội dung đã rõ, đủ điều kiện để thực hiện, gồm: hoàn thiện chế độ nâng lương; bổ sung chế độ tiền thưởng; quy định nguồn kinh phí thực hiện chế độ tiền lương; hoàn thiện cơ chế quản lý tiền lương và thu nhập; điều chỉnh mức lương cơ sở từ 1,8 triệu đồng/tháng lên 2,34 triệu đồng/tháng (tăng 30%) từ ngày 1/7/2024.

Từ ngày 1/7/2024, điều chỉnh tăng 15% mức lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội hiện hưởng (tháng 6/2024); đối với người đang hưởng lương hưu trước năm 1995 nếu sau khi điều chỉnh mà có mức hưởng thấp hơn 3,2 triệu đồng/tháng thì điều chỉnh tăng 300.000 đồng/tháng, có mức hưởng từ 3,2 triệu đồng/tháng đến dưới 3,5 triệu đồng/tháng thì điều chỉnh để bằng 3,5 triệu đồng/tháng; điều chỉnh trợ cấp ưu đãi người có công theo mức chuẩn trợ cấp từ 2.055.000 đồng lên 2.789.000 đồng/tháng (tăng 35,7%), giữ nguyên tương quan hiện hưởng các mức trợ cấp ưu đãi người có công so với mức chuẩn trợ cấp; điều chỉnh trợ cấp xã hội theo mức chuẩn trợ giúp xã hội từ 360.000 đồng lên 500.000 đồng/tháng (tăng 38,9%).

Tại sao chỉ điều chỉnh tăng 15% mức lương hưu?

Ông Đặng Thuần Phong, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội phát biểu tại họp báo. (Ảnh: THỦY NGUYÊN)

Tại họp báo, giải đáp các câu hỏi của phóng viên liên quan vì sao điều chỉnh mức lương cơ sở tăng 30% mà chỉ điều chỉnh tăng 15% đối với mức lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội hiện hưởng, ông Đặng Thuần Phong, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội cho biết, lương hưu được điều chỉnh dựa trên việc tăng chỉ số CPI nhiều năm qua.

“CPI tăng nhiều lần cùng với mức lương của người hưởng lương hưu. Số đó nếu cộng lại chỉ tăng 11,5%, tức đã ngang bằng với mức tăng 30% đối với cán bộ, công chức, viên chức. Nhưng do người hưởng lương hưu đời sống còn khó khăn nên Ban chỉ đạo cải cách tiền lương đã cân nhắc chuyển lên tăng 15%. Chính vì thế, nếu cộng dồn các chỉ số CPI, mức lương hưu thực tế sẽ tăng hơn 30%”, ông Phong giải thích.

Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội, điều này cho thấy tính nhân văn trong chính sách, khi ưu tiên cho người hưởng lương hưu, đặc biệt người về hưu mà đời sống còn khó khăn.

Liên quan việc tiếp tục phải lùi cải cách tiền lương toàn diện lần thứ 3, ông Phong cho biết, Nghị quyết kỳ họp đã nêu rõ: Thực hiện cải cách tiền lương theo Nghị quyết số 27-NQ/TW trong khu vực công theo lộ trình, từng bước, thận trọng, chắc chắn, bảo đảm tính khả thi và góp phần nâng cao đời sống người hưởng lương.

Theo ông Phong, thực hiện cải cách tiền lương mới cần dựa trên việc xây dựng được vị trí việc làm và mức lương phù hợp. Tuy nhiên, đây là cả quá trình lâu dài, trong khi việc xác định vị trí việc làm hiện vẫn chưa đồng bộ, chưa đồng nhất giữa các bộ, ngành, địa phương dù cùng lĩnh vực, hay như trong lực lượng vũ trang cũng còn nhiều vấn đề cần xác định rõ liên quan cải cách tiền lương…

Chính vì vậy, Ban chỉ đạo cải cách tiền lương đã nhất trí trình phương án “chậm dần” để cho phép Chính phủ có thêm thời gian rà soát, tính toán thật kỹ, dưới công thức xác định vị trí việc làm dựa trên tinh giản biên chế, từ đó có cơ sở để tính hệ số lương, mức lương… cho hợp lý.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội đề nghị, thời gian tới, Chính phủ cần rà soát tổng thể để có sự thống nhất liên quan quản lý nhà nước về tiền lương, từ đó có giải pháp hiệu quả hơn.

Đặc biệt, cần cân nhắc cải cách tiền lương kỹ càng dựa trên các điều kiện về nguồn lực, nhất là cho giai đoạn sau 2026 bởi hiện vẫn chưa dự báo được nguồn lực để thực hiện cải cách tiền lương cho giai đoạn này.