Tầm nhìn quy hoạch
Nha Trang đang trong thời kỳ đô thị hóa diễn ra với tốc độ quá mạnh mẽ. Những vùng đất ngoại ô hẻo lánh mới năm trước, nay bỗng trở thành khu dân cư, khu đô thị mới và từ đó phát sinh ra những mâu thuẫn đâu dễ giải quyết.
Nha Trang khoảng 30 năm về trước, khu vực nội thị chỉ tum húm từ quanh chợ Đầm đến đường Trần Quang Khải. Ngày ấy muốn đi xuống Cầu Đá, Vĩnh Trường, ra Ba Làng… phải xuống bến xe lam chợ Đầm để đón xe. Vậy nên thời đó các nhà máy chọn Bình Tân, Đồng Đế… để xây dựng ngỡ đã xa xôi, cách biệt với khu dân cư lắm rồi. Để rồi thành phố cứ từng ngày mở rộng, và bài toán di dời các cơ sở sản xuất này đã được đặt ra từ chục năm trước.
Khatoco với tiềm lực của mình, đã sớm hoạch định kế hoạch di dời sản xuất về Khu Công nghiệp Trảng É. Công ty Dược phẩm Khánh Hòa, Công ty Cổ phần Nha Trang Seafoods - F17… bây giờ lọt thỏm vào giữa khu dân cư. Mới đây nhất là Hợp tác xã Đóng tàu Song Thủy nhận thông báo phải di dời để trả mặt bằng cho dự án chỉnh trang, xây dựng bờ kè sông Cái, Nha Trang. Nhận thông báo di dời, nhưng hỏi đi về đâu thì tỉnh, thành phố đều nói chưa có quỹ đất khiến cả hợp tác xã như ngồi trên lửa, bởi cơ sở đóng và sửa tàu thì bắt buộc phải nằm bên bờ biển hoặc bờ sông.
Còn rất nhiều các cơ sở sản xuất mắm, chế biến thủy sản nữa cần được di dời khỏi khu dân cư đang bao vây xung quanh.
Thực tế này của Nha Trang đặt ra vấn đề, công tác quy hoạch bắt buộc phải được xây dựng trên các cơ sở dự báo khoa học và có tầm nhìn xa, tính toán được tốc độ đô thị hóa. Không thể quy hoạch vừa xong, chục năm sau đã thấy bất cập, lại phải điều chỉnh. Quy hoạch trên giấy điều chỉnh thì dễ, nhưng cứ như vậy các cơ sở sản xuất, các cơ sở công nghiệp chưa kịp tích lũy đã lo tìm nơi an cư mới.
Cũng từ thực tế này, một vấn đề nữa cũng quan trọng không kém, đó là công tác quản lý quy hoạch. Kiên quyết chấm dứt tình trạng cư trú tự phát xung quanh các cơ sở sản xuất. Ban đầu một vài người đến che lều tạm, bán cà phê, cơm trưa… Rồi từ từ xây nhà kiên cố để ở, buôn bán. Người này làm được kéo theo người khác, hình thành nên các khu dân cư tự phát. Để rồi vài năm sau, lại kiện tụng eo xèo đòi cơ sở sản xuất phải di dời khỏi khu dân cư.
Đừng để mâu thuẫn đó lặp lại trong tương lai.
Thủy Ngân