Vườn quốc gia (VQG) Bù Gia Mập ở tỉnh Bình Phước đã phối hợp với các nhà khoa học trong nước và nhà khoa học đến từ Viện Thực vật học Côn Minh - Vân Nam, thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc, công bố một loài trà my mới cho khoa học trên tạp chí “DALAT UNIVERSITY JOURNAL OF SCIENCE (Volume 14, Issue 1, 2024 37-44)”. Loài trà my mới có tên khoa học là Camellia hoaana H. T. Khuong & S. X. Yang, sp. Nov.
Là loài trà hoa trắng thuộc chi trà (Camellia) - họ chè (Theaceae) - bộ chè (Theales), trà my Camellia hoaana H. T. Khuong & S. X. Yang, sp. nov được ghi nhận lần đầu tiên tại phân khu bảo vệ nghiêm ngặt (vùng lõi) của VQG Bù Gia Mập. Theo các chuyên gia, cây mọc rải rác dưới tán rừng thường xanh giàu và một số cây được ghi nhận dưới tán rừng hỗn giao gỗ - lồ ô (HG1).
Tại Việt Nam, loài trà my Camellia hoaana H. T. Khuong & S. X. Yang, sp. nov còn được gọi là trà hòa. Tên gọi này được đặt theo tên TS. Vương Đức Hòa (Giám đốc VQG Bù Gia Mập) nhằm vinh danh người đã phát hiện cây và thu mẫu nghiên cứu cũng như nhằm tôn vinh những đóng góp của ông trong hoạt động nghiên cứu bảo tồn đa dạng sinh học, bảo vệ tài nguyên rừng tại VQG Bù Gia Mập nói riêng và tỉnh Bình Phước nói chung.
Sau nhiều năm theo dõi sinh trưởng, phát triển của cây trà hòa và thu mẫu cành lá, mẫu hoa, mẫu quả…, các nhà nghiên cứu đã giải phẫu và phân tích mô tả đặc điểm của loài trà my này. Đến tháng 5/2023, họ hoàn thành mô tả đặc điểm sinh học của loài trước khi đem so sánh với mẫu chuẩn của các loài trà my tương tự và nhận thấy có khác biệt rõ rệt. Vì vậy, các nhà nghiên cứu tách trà hòa ra thành một loài mới riêng biệt.
Việc phát hiện và công bố loài trà hòa tại VQG Bù Gia Mập có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với công tác bảo tồn đa dạng sinh học, bảo tồn nguồn gen thực vật rừng quý hiếm và các hoạt động nghiên cứu khoa học ứng dụng phát triển sinh vật rừng tại nơi đây.
Tính đến thời điểm hiện nay, trà hòa là loài trà my thứ hai chỉ duy nhất được tìm thấy tại VQG Bù Gia Mập. Trước đó, loài trà my đầu tiên được VQG Bù Gia Mập công bố vào năm 2014 là Camellia bugiamapensis.
VQG Bù Gia Mập nằm ở huyện Bù Gia Mập, tỉnh Bình Phước, hiện có tổng diện tích hơn 25.000ha với trên 1.100 loài thực vật thuộc chi, họ, bộ khác nhau. Nơi đây còn mang đậm nét của rừng nguyên sinh giàu với ưu thế của những loài cây họ dầu, nhiều loài cây họ đậu quý hiếm như cẩm lai, giáng hương, gõ đỏ. Các loài thực vật trong VQG Bù Gia Mập rất phong phú, bao gồm nhiều loài quý hiếm cần bảo tồn.
Mời độc giả xem video: Kỳ lạ cái cây mọc ngược khiến các nhà thực vật học bối rối.
Tâm Anh (TH)