Tàn tích ngôi đền cổ xưa hé lộ nền văn minh đã mất
Các nhà khảo cổ đã khai quật tàn tích ngôi đền ở Bolivia cung cấp bằng chứng về Tiwanaku - nền văn minh đã biến mất bí ẩn cách đây khoảng 1.000 năm.

Một nhóm chuyên gia do các nhà khoa học tại Penn State và Bolivia dẫn đầu đã khảo sát vùng núi Andes và phát hiện tàn tích một quần thể đền thờ nằm trên đỉnh đồi, cách khu di tích Tiwanaku đã biết khoảng 209 km về phía Nam. Ảnh: Ancient origins.

Theo các nhà nghiên cứu, phát hiện này có thể cung cấp thêm thông tin về nền văn minh Tiwanaku - một trong những nền văn minh sớm nhất ở dãy Andes và xuất hiện trước đế chế Inca. Nền văn minh Tiwanaku biến mất một cách bí ẩn khoảng 1.000 năm trước. Ảnh: José Capriles,Penn State/Creative Commons.

“Xã hội của họ sụp đổ vào khoảng năm 1000 sau Công nguyên và đã trở thành phế tích khi người Inca chinh phục dãy Andes vào thế kỷ 15”, Jose Capriles, Phó giáo sư nhân học tại Đại học Penn State và là tác giả chính của nghiên cứu, cho biết. Ảnh: José Capriles,Penn State/Creative Commons.

Theo Phó giáo sư Jose, vào thời kỳ đỉnh cao, người Tiwanaku sở hữu một cấu trúc xã hội tổ chức cao, để lại các di tích kiến trúc như kim tự tháp, đền bậc thang và các khối đá đơn, hầu hết phân bố ở các địa điểm xung quanh hồ Titicaca. Ảnh: whc.unesco.org.

Mặc dù giới nghiên cứu đã biết quyền kiểm soát và ảnh hưởng của Tiwanaku đã mở rộng xa hơn nhiều nhưng giới học giả vẫn tranh luận về mức độ kiểm soát thực tế của họ đối với các vùng xa xôi. Ảnh: Getty Images.

Vào thời kỳ đỉnh cao của nền văn minh Tiwanaku, ngọn đồi - nơi phát hiện tàn tích ngôi đền cổ - đã kết nối 3 tuyến thương mại chính: từ cao nguyên màu mỡ phía bắc, vùng khô cằn phía tây và các thung lũng Andean giàu nông nghiệp phía đông. Đây là một vị trí chiến lược quan trọng. Ảnh: Ignacio Palacios / Stone / Getty Images.

Từ đây, nhóm nghiên cứu biết được địa điểm này có tầm quan trọng trong việc kết nối với mọi người. Ông Capriles giải thích rằng, con người đã di chuyển, buôn bán và xây dựng các công trình kỷ niệm tại những địa điểm có ý nghĩa trên khắp cảnh quan núi non khô cằn. Ảnh: José Capriles / Penn State. Creative Commons.

Thông qua các kỹ thuật hiện đại, bao gồm kỹ thuật đo ảnh lập thể từ UAV để tạo ra mô hình 3D gần đúng, các nhà nghiên cứu đã phát hiện các hàng đá sắp xếp theo hình dạng một ngôi đền cổ, được gọi là Palaspata, có chiều dài 125m và rộng 145m. Công trình có sân bên trong nằm thấp hơn mặt đất. Ảnh: gathertales.com.

Theo Phó giáo sư Jose, ngôi đền này có thể được sử dụng vào mục đích tôn giáo cũng như có mối liên hệ vật lý trong việc giao thương, phân phối thu hoạch. Palaspata đóng vai trò như một điểm trung chuyển quyền lực, liên kết với các nghi lễ vào thời điểm xuân phân và thu phân. Ảnh: gathertales.com.
Mời độc giả xem video: Hé lộ nền văn minh đã mất tích qua tàn tích khảo cổ.