TAND khu vực 6 - Sơn La: Nâng cao chất lượng xét xử qua phiên tòa trực tuyến rút kinh nghiệm

Đổi mới phương thức xét xử, gắn với yêu cầu chuyển đổi số

Những năm gần đây, cùng với xu hướng cải cách tư pháp và chuyển đổi số ngành Tòa án, các đơn vị đã chủ động ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động tố tụng. Đặc biệt, từ khi Quốc hội ban hành Nghị quyết số 33/2021/QH15 về tổ chức phiên tòa trực tuyến, hình thức xét xử này ngày càng được mở rộng, góp phần tăng tính công khai, minh bạch và hiệu quả trong công tác xét xử.

Đồng chí Lương Long Bình - Chánh án TAND khu vực 6 tỉnh Sơn La trình bày tham luận tại Hội nghị.

Tại Sơn La, TAND khu vực 6 là đơn vị tiên phong trong việc triển khai các phiên tòa trực tuyến kết hợp rút kinh nghiệm. Trong năm công tác 2025, đơn vị đã tổ chức 37 phiên tòa rút kinh nghiệm, 47 phiên tòa trực tuyến; trong đó có 4 phiên tòa kết hợp giữa hai hình thức và 1 phiên tòa truyền hình trực tuyến đến TAND tỉnh cùng các Tòa án khu vực trong tỉnh.
Sau mỗi phiên tòa, đơn vị đều tổ chức họp rút kinh nghiệm với sự tham gia của lãnh đạo TAND tỉnh Sơn La và các Tòa án khu vực, qua đó đánh giá, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn, giúp nâng cao trình độ nghiệp vụ cho thẩm phán, hội thẩm, thư ký và kiểm sát viên.

Bài học kinh nghiệm từ thực tiễn tổ chức phiên tòa

Qua thực tiễn triển khai, TAND khu vực 6 rút ra nhiều bài học quan trọng.
Trước hết, cần lựa chọn vụ án phù hợp để tổ chức phiên tòa trực tuyến rút kinh nghiệm, ưu tiên những vụ án điển hình, phổ biến, tình tiết rõ ràng, có tính giáo dục, không phức tạp về chính trị, dân tộc hay tôn giáo.
Thứ hai, phải chuẩn bị đầy đủ điều kiện kỹ thuật tại các điểm cầu. Hệ thống đường truyền, thiết bị âm thanh, hình ảnh cần ổn định, có phương án dự phòng và đội ngũ kỹ thuật viên sẵn sàng xử lý sự cố. Việc chạy thử hệ thống trước phiên tòa là bắt buộc để đảm bảo tín hiệu ổn định, âm thanh rõ ràng.

Đồng chí Cầm Xuân Thủy, Phó Chánh án TAND tỉnh Sơn La tân Phó Trưởng Cụm thi đua số II nhận hoa chúc mừng.

Thứ ba, cần phân công rõ ràng, chuẩn bị kỹ về chuyên môn. Thẩm phán chủ tọa phải nghiên cứu kỹ hồ sơ, xây dựng kịch bản điều hành, dự kiến tình huống, chuẩn bị phần xét hỏi và tranh tụng. Các thành viên được phân công nhiệm vụ cụ thể nhằm tránh lúng túng khi xử lý tình huống tại phiên tòa.
Cuối cùng, việc tổ chức họp rút kinh nghiệm ngay sau phiên tòa là bước quan trọng để đánh giá hiệu quả, chỉ ra điểm mạnh, hạn chế và đề xuất hướng khắc phục. Nội dung rút kinh nghiệm tập trung vào kỹ năng điều hành, bảo đảm quyền tranh tụng, ứng xử tại tòa và xử lý tình huống phát sinh.

Hiệu quả và định hướng trong thời gian tới

Từ thực tế triển khai, TAND khu vực 6 - Sơn La nhận thấy phiên tòa xét xử trực tuyến rút kinh nghiệm là hình thức đào tạo tại chỗ hiệu quả, giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và tạo cơ hội học tập sinh động cho đội ngũ cán bộ tư pháp. Mô hình này góp phần nâng cao kỹ năng điều hành phiên tòa, kỹ năng tranh tụng và tinh thần tự rèn luyện của thẩm phán.
Dù vậy, quá trình triển khai vẫn gặp một số khó khăn như hạ tầng kỹ thuật chưa đồng bộ, lỗi mạng hoặc âm thanh do thời tiết, và việc một số đương sự, bị cáo chưa thành thạo sử dụng công nghệ.

Để nâng cao hơn nữa hiệu quả, đơn vị kiến nghị tiếp tục đầu tư trang thiết bị công nghệ thông tin, tăng cường tập huấn sử dụng phần mềm, thiết bị cho cán bộ, tổ chức đánh giá định kỳ và đẩy mạnh công tác kiểm tra, chỉ đạo từ cấp trên, nhằm bảo đảm phiên tòa trực tuyến rút kinh nghiệm đạt chất lượng thực chất, tránh hình thức.
Đại diện TAND khu vực 6 - Sơn La cho biết, trong năm công tác 2026, đơn vị sẽ tiếp tục phát huy mô hình này, hướng tới mục tiêu toàn hệ thống TAND đạt và vượt chỉ tiêu về xét xử trực tuyến rút kinh nghiệm, góp phần thực hiện hiệu quả công cuộc cải cách tư pháp và chuyển đổi số của ngành.

Quang Thuận - Trần Hùng