Tăng cường đào tạo nhân lực khu vực nông thôn
Đồng Nai đã và đang tăng cường, nâng cao công tác đào tạo lao động nông thôn thông qua các chương trình đào tạo dài hạn cũng như ngắn hạn với đa dạng ngành nghề khu vực nông thôn, từ đó nhằm tăng sinh kế cho người dân.
Đến 2030, tốc độ tăng trưởng của ngành nghề nông thôn đạt 6 - 7%/năm
Tại Kế hoạch số 17/KH-UBND về thực hiện chiến lược phát triển ngành nghề nông thôn trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, tỉnh đặt mục tiêu cụ thể đến năm 2030, tốc độ tăng trưởng của nhóm ngành nghề nông thôn đạt khoảng 6 - 7%/năm. Thu nhập bình quân lao động trong các hoạt động ngành nghề nông thôn gấp 2,5 - 3 lần so với năm 2020. Thu hút được trên 20.000 lao động thường xuyên trong các hoạt động ngành nghề nông thôn. Giá trị xuất khẩu các mặt hàng ngành nghề nông thôn đạt trên 30.000 tỷ đồng/năm. Tỷ lệ lao động qua đào tạo ở khu vực nông thôn đạt 85% và tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng cấp, chứng chỉ ở khu vực nông thôn đạt 35%. Hình thành các vùng nguyên liệu tập trung, ổn định đáp ứng trên 70% nhu cầu phát triển ngành nghề nông thôn.
Nhấn mạnh tầm quan trọng của nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực công nghiệp, PGS.TS. Mai Hải Châu, Phó Giám đốc Phân hiệu Trường Đại học Lâm nghiệp tại tỉnh Đồng Nai cho biết, "để nâng cao chất lượng đầu ra nguồn nhân lực nông nghiệp - nông thôn, nhà trường đã thiết lập mạng lưới liên kết chặt chẽ với hàng trăm doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nông - lâm nghiệp. Sinh viên được thực tập trực tiếp tại doanh nghiệp, từ đó tăng cường trải nghiệm thực tiễn và mở rộng cơ hội việc làm sau tốt nghiệp”.
Theo PGS.TS Mai Hải Châu, năm 2025 Trường tuyển sinh 15 ngành học, tập trung vào 4 nhóm ngành chính: kinh tế, quản lý, lâm nghiệp, nông nghiệp và công nghệ. Đặc biệt, nhà trường đang triển khai đào tạo theo hình thức đặt hàng từ doanh nghiệp. Hướng tới nhà trường sẽ tập trung cải tiến chương trình đào tạo theo hướng ứng dụng, đồng thời tích hợp các công nghệ mới như AI (trí tuệ nhân tạo) và Blockchain vào giảng dạy để đáp ứng xu thế chuyển đổi số và nhu cầu thị trường lao động hiện đại.

Đồng Nai đặt mục tiêu đến năm 2030, tốc độ tăng trưởng của ngành nghề nông thôn đạt 6 - 7%/năm. Ảnh: Thiên Vương
ThS. Nguyễn Xuân Thành (Khoa Kinh tế, Phân hiệu Trường Đại học Lâm nghiệp tại tỉnh Đồng Nai) kiến nghị, tỉnh cần nâng cao chất lượng dạy nghề và mở rộng các hình thức liên kết đào tạo nghề cho lao động nông thôn. Để nâng cao tỷ lệ lao động qua đào tạo, nâng cao chất lượng dạy nghề qua đó giải quyết được việc làm cho lao động nông thôn, tỉnh cần chú trọng mở rộng thêm các cơ sở đào tạo rộng khắp trên địa bàn. Mặt khác, cần có những chính sách hỗ trợ, khuyến khích lao động, đặc biệt là lao động nông thôn có điều kiện kinh tế khó khăn, khả năng nắm bắt thông tin thấp, phân bố rải rác ở những địa hình rộng lớn phức tạp, giúp họ tham gia ngày càng nhiều các chương trình đào tạo nghề, nâng cao trình độ chuyên môn, tay nghề, cũng như có cơ hội tiếp cận, nắm bắt các thông tin về việc làm.
Mặt khác, các cơ sở đào tạo nghề trên địa bàn cần liên kết chặt chẽ hơn với các doanh nghiệp để tạo điều kiện cho học viên vừa học tập lý thuyết cũng như rèn luyện kỹ năng thực hành, liên kết trong việc tìm kiếm, tư vấn, giới thiệu việc làm cho lao động nông thôn. Ngoài ra, cần cập nhật các chương trình đào tạo bổ trợ để phù hợp với nhu cầu thực tế của doanh nghiệp.
Đào tạo nghề lao động nông thôn phải gắn với làng nghề truyền thống
Theo Kế hoạch hỗ trợ phát triển ngành nghề nông thôn và làng nghề trên địa bàn tỉnh Đồng Nai, giai đoạn 2021 - 2025, UBND tỉnh Đồng Nai đã ban hành, tỉnh sẽ nâng cao việc đào tạo nghề và truyền nghề cho lao động nông thôn phải gắn với các nghề, làng nghề truyền thống. Đồng thời, tăng cường đào tạo kiến thức về kỹ thuật và thiết kế sản phẩm cho thợ thủ công; đối với làng nghề có biện pháp khuyến khích các nghệ nhân, thợ giỏi trong và ngoài tỉnh kèm cặp, bồi dưỡng truyền nghề cho lực lượng lao động trẻ thông qua các lớp đào tạo, tập huấn.
Tỉnh Đồng Nai cũng chủ động tìm kiếm các chương trình, dự án quốc tế để thu hút các chuyên gia về phát triển sản phẩm, chuyên gia kỹ thuật sản xuất và thị trường nhằm hỗ trợ cho đội ngũ giảng dạy các cơ sở dạy nghề và các làng nghề trên địa bàn tỉnh. Tỉnh đặt mục tiêu đào tạo nghề cho lao động nông thôn, sau khi học nghề có trên 85% lao động tìm được việc làm hoặc tự tạo việc làm mới đúng với ngành nghề đã học, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về chất lượng lao động nông thôn, cũng như chất lượng nguồn nhân lực của tỉnh.
Hiện, tỉnh Đồng Nai có 16.551 cơ sở ngành nghề nông thôn, chia làm 5 nhóm cụ thể, như: 2.895 cơ sở hoạt động trong lĩnh vực chế biến, bảo quản nông, lâm, thủy sản; 596 cơ sở hoạt động trong lĩnh vực sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ; 3.121 cơ sở hoạt động trong lĩnh vực sản xuất đồ gỗ, mây tre đan, gốm sứ, thủy tinh, dệt may, sợi, thêu ren, đan lát, cơ khí nhỏ; 92 cơ sở hoạt động trong lĩnh vực sản xuất và kinh doanh sinh vật cảnh; 9.847 cơ sở hoạt động trong lĩnh vực các dịch vụ phục vụ sản xuất, đời sống cư dân nông thôn.
Tính đến nay, trên địa bàn tỉnh đã có 1 nghề truyền thống (nghề Gốm mỹ nghệ Biên Hòa) và 1 làng nghề (nghề nuôi trồng và sơ chế nấm) được UBND tỉnh công nhận. Sản phẩm từ các làng nghề đã góp phần vào kim ngạch xuất khẩu và tăng trưởng GDP của tỉnh. Một số địa phương đã kết hợp du lịch làng nghề với du lịch văn hóa, du lịch sinh thái tạo ra nét riêng, hấp dẫn khách du lịch, đặc biệt khách quốc tế.