Tăng cường hợp tác đầu tư phát triển thương mại biên giới trên đất liền Việt Nam - Lào
Cần phát huy tối đa lợi thế về vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên biên giới với nước bạn Lào để phát triển quan hệ thương mại và xuất nhập khẩu vùng biên giới giữa hai nước Việt Nam - Lào.
Thương mại Việt Nam - Lào ngày càng khởi sắc
Báo cáo tại “Hội nghị tuyên truyền về công tác quản lý biên giới trên đất liền Việt Nam - Lào” dành cho 10 tỉnh biên giới Việt Nam - Lào tổ chức tại tỉnh Quảng Nam ngày 16/10, ông Trần Quốc Toản - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) đã thông tin về phương hướng phát triển thương mại biên giới trên đất liền Việt Nam - Lào.
Trong những năm qua, sự phối hợp chặt chẽ giữa các Bộ, ngành, địa phương, đặc biệt là sự gắn kết giữa Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Công Thương Lào cùng với nỗ lực khắc phục khó khăn vươn lên mạnh mẽ của cộng đồng doanh nghiệp hai nước, quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại Việt Nam - Lào ngày càng khởi sắc và tăng trưởng mạnh mẽ. Với tiềm năng phát triển lợi thế sẵn có, trong những năm gần đây, Chính phủ hai nước luôn đề ra mục tiêu kim ngạch thương mại Việt Nam - Lào không chỉ tăng trưởng ở mức độ 10%-15%/năm mà còn hướng đến phát triển ổn định bền vững.
Ông Trần Quốc Toản - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) thông tin về tình hình phát triển thương mại biên giới trên đất liền Việt Nam - Lào.
Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu Trần Quốc Toản cho biết, Việt Nam và Lào gần gũi về địa lý, có ưu thế về thuận tiện giao thông, cũng như gần gũi về văn hóa và tiêu dùng. Hai nước có chung đường biên giới dài hơn 2.300 km, đi qua địa giới hành chính của 10 tỉnh, thành phố của mỗi bên, là khu vực có tiềm năng phát triển, có vị trí chiến lược trên tuyến Hành lang kinh tế Đông - Tây. Toàn tuyến biên giới Việt Nam - Lào có 9 cửa khẩu quốc tế, 6 cửa khẩu chính, 18 cửa khẩu phụ cùng 27 lối mở và đã thành lập 9 Khu kinh tế cửa khẩu…
Thương mại hai nước được hưởng lợi từ việc cắt giảm thuế suất về 0% cho hầu hết các mặt hàng của hai nước theo các Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN, hiệp định Thương mại song phương Việt Nam - Lào, Hiệp định Thương mại biên giới Việt Nam - Lào.
Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan Việt Nam, trong 09 tháng đầu năm 2024, tổng giá trị kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam với Lào đạt 1,5 tỷ USD, tăng 25,5% so với cùng kỳ năm 2023. Lào tiếp tục duy trì cán cân thương mại thặng dư với Việt Nam. Xuất khẩu sang Lào đạt 491,9 triệu USD, tăng 24% so với cùng kỳ năm 2023; nhập khẩu từ Lào đạt 1 tỷ USD, tăng 26,2% so với cùng kỳ năm 2023. Đây là mức tăng trưởng hết sức khả quan trong bối cảnh nền kinh tế Lào vẫn đang gặp rất nhiều khó khăn.
Các mặt hàng nhập khẩu chính từ Lào gồm cao su, gỗ và sản phẩm gỗ, quặng và khoáng sản. Ở chiều ngược lại, các mặt hàng xuất khẩu chính sang Lào gồm sản phẩm từ sắt thép, phương tiện vận tải và phụ tùng, máy móc, thiết bị, dụng cụ...
”Thời gian qua, Chính phủ hai nước đã có nhiều chính sách, cơ chế ưu đãi để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp của hai nước. Tuy nhiên, vẫn còn những điểm hạn chế khiến thương mại Việt Nam - Lào chưa phát triển tương xứng, như chính sách thu hút đầu tư vào sản xuất chế biến, cơ sở hạ tầng, giao thông, logistics tại khu vực cửa khẩu chưa hiệu quả. Hơn nữa, việc phát triển cơ sở hạ tầng, nhất là xây dựng các tuyến đường kết nối tới cửa khẩu, tuyến đường liên huyện tại một số khu vực còn chậm, chưa đáp ứng được tiềm năng và nhu cầu của hoạt động mua bán, trao đổi, lưu thông hàng hóa tại khu vực biên giới”, ông Trần Quốc Toản cho hay.
Cửa khẩu quốc tế Nam Giang - Đắc Tà Oọc. Ảnh: H.Q
Phát triển thương mại biên giới Việt Nam - Lào theo hướng văn minh, hiện đại
Trước tình hình đó, Bộ Công Thương luôn chú trọng làm tốt vai trò được Chính phủ giao chủ trì thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến đàm phán, ký kết các điều ước quốc tế; chủ trì, thúc đẩy đàm phán Hiệp định Xúc tiến và tạo thuận lợi thương mại trong tam giác phát triển; phối hợp với các bộ, ngành liên quan rà soát và đánh giá tổng thể tình hình thực hiện hiệp định, Biên bản thỏa thuận hợp tác đầu tư trong lĩnh vực năng lượng, khoáng sản, công nghiệp với Lào, trên cơ sở đó đề xuất hướng hợp tác cụ thể trong thời gian tới, chính sách ưu tiên đầu tư và hỗ trợ đối với một số dự án đầu tư cụ thể trong các lĩnh vực này; chủ trì phối hợp xây dựng danh mục ngành nghề, mặt hàng ưu tiên đầu tư thuộc lĩnh vực quản lý…; ngoài ra, chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan của 2 nước Việt Nam - Lào xây dựng các cơ chế, chính sách thông thoáng nhằm thu hút đầu tư và phát triển hạ tầng thương mại và đầu tư tại khu vực biên giới.
Ngoài ra, thúc đẩy hợp tác trong công tác chống buôn lậu và gian lận thương mại; đẩy mạnh xúc tiến thương mại, xúc tiến đầu tư.
Về phương hướng hợp tác đầu tư phát triển thương mại biên giới trên đất liền Việt Nam – Lào trong thời gian tới, ông Trần Quốc Toản cho biết, các đơn vị cần tập trung thực hiện tuyên truyền, phổ biến và thực hiện các Điều ước quốc tế và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan, nhất là các văn bản mới được ban hành.
Phát triển thương mại biên giới giữa hai nước Việt Nam – Lào cần dựa trên cơ sở nhu cầu thị trường đối với những mặt hàng xuất, nhập khẩu chủ lực của hai nước. Đối với Việt Nam, trong giai đoạn trước mắt, mặt hàng xuất khẩu sang Lào vẫn là sản phẩm từ sắt thép, phương tiện vận tải và phụ tùng, máy móc, thiết bị, dụng cụ.... các mặt hàng nhập khẩu chính từ Lào chủ yếu vẫn là cao su, gỗ và sản phẩm gỗ, quặng và khoáng sản.
Đồng thời, xây dựng cơ chế quản lý thương mại và xuất nhập khẩu vùng biên giới linh hoạt, hiệu quả từ Trung ương đến địa phương; phân cấp hợp lý về quản lý hoạt động thương mại và xuất nhập khẩu vùng biên giới cho địa phương các tỉnh biên giới.
Bên cạnh đó, tiếp tục khuyến khích, định hướng doanh nghiệp triển khai thực hiện hoạt động xuất khẩu theo hình thức “chính ngạch”; kêu gọi các doanh nghiệp dịch vụ logistics hỗ trợ các doanh nghiệp kinh doanh, giảm chi phí lưu kho, lưu bãi, giảm chi phí vận chuyển, bốc xếp hàng hóa đồng thời quán triệt mục tiêu “đặt ưu tiên cao nhất cho công tác phòng, chống dịch bệnh, bảo đảm an toàn cho nhân dân và người lao động”. Phát huy tối đa lợi thế về vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên biên giới với nước bạn Lào để phát triển quan hệ thương mại và xuất nhập khẩu vùng biên giới giữa hai nước, đồng thời gắn với phát triển thương mại miền núi, vùng sâu vùng xa của các tỉnh biên giới.
Phát triển thương mại biên giới Việt Nam - Lào theo xu hướng văn minh, hiện đại, ngày càng tự do, thuận lợi, khuyến khích nhiều thành phần kinh tế tham gia, tiến tới thông minh hóa cơ sở và trang thiết bị sản xuất, vận hành tại cửa khẩu, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa của đồng bào các dân tộc vùng biên và luôn gắn với đảm bảo an ninh quốc phòng, trật tự an toàn xã hội khu vực biên giới.
Tăng cường kết nối giao thương và mua bán, trao đổi hàng hóa giữa 2 nước.
Ngoài ra, Bộ Công Thương đề nghị các bộ, ngành, địa phương cùng phối hợp triển khai một số giải pháp nhằm phát triển thương mại biên giới với Lào trong thời gian tới, cụ thể như: Tiếp tục đưa các nội dung về việc tháo gỡ khó khăn, tạo thuận lợi cho thương mại biên giới, đặc biệt là các biện pháp đảm đảm bảo thông quan vào trao đổi tại các cơ chế hợp tác song phương và đa phương với cơ quan chức năng, địa phương phía Lào thời gian tới; Thúc đẩy ký kết các thỏa thuận hợp tác tạo thuận lợi cho hợp tác kinh tế thương mại giữa Việt Nam và Lào; Ưu tiên hỗ trợ kinh phí tổ chức các diễn đàn, hội nghị, hội chợ, triển lãm thương mại biên giới, nhằm tăng cường kết nối giao thương và hoạt động mua bán, trao đổi hàng hóa giữa thương nhân và cư dân biên giới hai nước; Tiếp tục nghiên cứu các cơ chế chính sách và triển khai các biện pháp tạo môi trường thông thoáng nhằm thu hút mạnh mẽ hơn nữa các doanh nghiệp hai bên đầu tư vào khu vực biên giới; Hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp Việt Nam xây dựng kênh phân phối và xây dựng thương hiệu cho hàng hóa Việt Nam tại Lào, Hỗ trợ các thương nhân tổ chức hệ thống phân phối vào sâu trong thị trường nội địa của hai nước.
Nhân dịp này, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cũng đề nghị phía Lào tăng cường cung cấp thông tin thị trường, mặt hàng, nhu cầu xuất-nhập khẩu của các doanh nghiệp tại Lào; thường xuyên trao đổi thông tin và phối hợp, tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp Việt Nam tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại tại Lào hiệu quả.
Đồng thời, hỗ trợ các doanh nghiệp có sản phẩm đạt thương hiệu quốc gia của Việt Nam trưng bày, giới thiệu sản phẩm tại các Hội chợ, Triển lãm, và các sự kiện kinh tế, thương mại tổ chức tại Lào với tư cách là các thương hiệu, sản phẩm dịch vụ hàng đầu của Việt Nam. “Đối với các doanh nghiệp Lào có nhu cầu đầu tư tại Việt Nam, đề nghị phối hợp với Bộ Công Thương (Cục Xúc tiến thương mại) cùng các địa phương tổ chức cho các doanh nghiệp sang Việt Nam để khảo sát, làm việc, tiếp xúc với doanh nghiệp, các khu công nghiệp của Việt Nam nhằm kết nối hiệu quả nhu cầu hợp tác của doanh nghiệp hai nước”, ông Trần Quốc Toản thông tin.
