Tăng cường tuyên truyền, phòng chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống tại vùng DTTS và miền núi

Tại các vùng DTTS&MN, các chỉ số về dân số, tuổi thọ thấp hơn bình quân cả nước, sự chênh lệch này một phần do điều kiện đời sống khó khăn, chế độ dinh dưỡng khả năng tiếp cận dịch vụ sức khỏe sinh sản – kế hoạch hóa gia đình còn hạn chế. Tình trạng du canh, du cư tự phát, tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống còn rất phổ biến.

Để cải thiện thực trạng trên, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành các quyết định để triển khai các nội dung nâng cao chất lượng dân số vùng đồng bào DTTS&MN thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I từ 2021-2025.

Hội nghị bàn giải pháp về giảm thiểu tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trên địa bàn huyện A Lưới vừa được tổ chức vào đầu tháng 9/2023.

Tại tỉnh Thừa Thiên Huế, Sở Y tế tỉnh này cho biết, thời gian qua, đơn vị đã phối hợp với các Sở, ban, ngành liên quan và chỉ đạo các phòng nghiệp vụ, Chi cục Dân số - KHHGĐ, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh và Trung tâm y tế các huyện đẩy mạnh đầu tư cũng như củng cố mạng lưới y tế cấp xã nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng dịch vụ y tế, chất lượng dân số, chăm sóc sức khỏe nhân dân tại vùng đồng bào DTTS. Đồng thời, tăng cường công tác tuyên truyền nhằm ngăn chặn, đẩy lùi các hủ tục lạc hậu như tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Đẩy mạnh các hoạt động chăm sóc sức khỏe ban đầu và y tế dự phòng trong nhân dân.

Sau 5 năm triển khai thực hiện, các chương trình, chính sách, dự án đầu tư vùng đồng bào DTTS&MN tỉnh Thừa Thiên Huế đã đạt được những kết quả khả quan, như: Tỷ lệ hộ nghèo DTTS giảm dần; 87,5% xã đạt tiêu chí quốc gia về y tế, 100% trạm y tế cấp xã có đủ điều kiện khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế; 100% xã có mạng lưới trường mầm non, phổ thông, trung tâm học tập cộng đồng đủ để đáp ứng nhu cầu học tập và phổ biến kiến thức cho người dân; 80% số xã có cơ sở vật chất trường học đạt chuẩn quốc gia; 100% hộ gia đình sử dụng nước hợp vệ sinh, trên 55% số hộ gia đình sử dụng nước sạch…

Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh Thừa Thiên Huế kiểm tra, hỗ trợ công tác Dân số và phát triển tại xã Thượng Long và xã Hương Hữu huyện Nam Đông.

Đặc biệt, để giải quyết vấn đề tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, Sở Y tế tỉnh Thừa Thiên Huế đã phối hợp với Ban Dân tộc và các sở, ngành, địa phương liên quan, tổ chức các hoạt động tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi của đồng bào DTTS trong hôn nhân và tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống.

Đồng thời, cung cấp thông tin, tài liệu, sản phẩm tuyên truyền về hôn nhân và ngăn ngừa tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, xây dựng, triển khai, nhân rộng mới mô hình điểm đối với địa bàn vùng DTTS có tỷ lệ hoặc nguy cơ tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống cao; tổ chức các hoạt động nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ tham gia thực hiện Đề án. Nhờ vậy mà thực trạng các vấn đề tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống ở vùng DTTS&MN đã có nhiều chuyển biến tích cực.

Theo số liệu thống kê từ Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh Thừa Thiên Huế, trong 8 tháng đầu năm 2023, trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế có 14 cặp tảo hôn, tỷ lệ tảo hôn toàn tỉnh là 0,28%. Toàn tỉnh không có trường hợp hôn nhân cận huyết thống. Đây là những con số rất đáng mừng, rất đáng ghi nhận về những nỗ lực của địa phương trong công tác giải quyết các vấn đề tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống.

Trong thời gian tới, để phát huy hơn nữa những thành quả đạt được, Sở Y tế tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết sẽ tiếp tục tăng cường công tác y tế để đồng bào DTTS được tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe hiện đại; tiếp tục khống chế, tiến tới loại bỏ dịch bệnh ở vùng đồng bào DTTS&MN; nâng cao tỷ lệ đồng bào DTTS tham gia bảo hiểm y tế. Tăng số phụ nữ có thai được khám thai định kỳ, sinh con ở cơ sở y tế hoặc có sự trợ giúp của cán bộ y tế; giảm tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng thể nhẹ cân và thấp còi tại địa bàn dự án.

Vừa qua, Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh Thừa Thiên Huế đã kiểm tra và bàn giao pano tuyên truyền tảo hôn và hôn nhân cận huyết cho 2 xã Hồng Thái và Trung Sơn của Trung tâm Y tế huyện A Lưới.

Bên cạnh đó, tiếp tục đầu tư, củng cố mạng lưới y tế cấp huyện, xã; đào tạo đội ngũ cán bộ y tế cơ sở, y tế và công tác viên dân số thôn, bản đạt chuẩn; nâng cao hơn nữa chất lượng dịch vụ y tế, chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân. Tăng cường công tác truyền thông và cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản tại vùng đồng bào DTTS như sàng lọc trước sinh, sơ sinh; Chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em; Khám sức khỏe và tư vấn tiền hôn nhân; Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi…

Ngoài ra, tăng cường, đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm ngăn chặn, đẩy lùi các hủ tục lạc hậu trong vùng đồng bào DTTS như tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Phấn đấu đến năm 2025 cơ bản ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng DTTS&MN trên địa bàn tỉnh.

Cùng với các Chương trình mục tiêu quốc gia như giảm nghèo bền vững, nông thôn mới, trong thời gian tới, hy vọng rằng các dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS&MN sẽ góp phần thay đổi diện mạo, nâng cao chất lượng cuộc sống của đồng bào DTTS&MN của tỉnh Thừa Thiên Huế.

Thế Trung