Tăng lãi suất để kiểm soát lạm phát

Lãi suất huy động tăng 3-4%

Theo thống kê, lãi suất huy động đã tăng khoảng 3-4%/năm tại nhiều ngân hàng kể từ đầu năm đến nay. Hiện đã có một số ngân hàng niêm yết lãi suất huy động cao nhất trên mức 10%/năm.

HDBank giảm lãi suất cho vay lên đến 3,5%/năm.

Lãi suất huy động tăng, tuy nhiên, thị trường tài chính lại nghi nhận một tín hiệu tích cực khi một số ngân hàng có động thái giảm lãi suất cho vay để hỗ trợ doanh nghiệp (DN). Theo đó, dẫn đầu là "ông lớn" Vietcombank giảm lãi suất tới 1%/năm đối với các khoản vay VND cho các khách hàng DN và khách hàng cá nhân hiện hữu, thời gian từ 1/12-31/12/2022. Chính sách giảm lãi suất này không áp dụng với các khoản vay chứng khoán, vay kinh doanh bất động sản, vay cầm cố giấy tờ có giá… Sau Vietcombank, từ 1/12 đến 31/12/2022, HDBank giảm lãi suất cho vay lên đến 3,5%/năm đối với khách hàng cá nhân và DN ở các nhóm ngành nghề khác nhau, với số tiền giảm lãi suất lên tới 120 tỉ đồng.

Tiếp đó, ngân hàng Agribank với mức giảm tiếp 20% so với lãi suất cho vay đang áp dụng đối với dư nợ bằng đồng Việt Nam tại thời điểm 30/11/2022. Đối với dư nợ phát sinh từ 1/12/2022 đến 31/12/2022, Agribank giảm tối đa 20% so với mặt bằng lãi suất đang áp dụng với từng đối tượng, lĩnh vực. Và mới nhất, ngân hàng ACB cũng thông báo giảm 1% từ 6/12/2022 đến 31/1/2023, đối với khách hàng cá nhân và khách hàng DN hiện đang có khoản vay và có giao dịch chính tại ACB.

Trước sự đồng hành này của các ngân hàng, nhiều DN đón nhận thông tin tích cực với tâm thế vui vẻ. Ông Lê Xuân Hồng - giảm đốc một DN về giáo dục ở Hà Tĩnh cho biết dư nợ tại Vietcombank Chi nhánh Hà Tĩnh hiện nay của công ty ông gần 20 tỷ đồng. Với việc giảm lãi suất cho vay 1%/năm, tính ra mỗi tháng công ty được giảm tới 20 triệu đồng tiền lãi.

"Giữa lúc nhiều chi phí tăng cao thì ngân hàng giảm lãi suất sẽ giúp DN bớt khó khăn phần nào. Chúng tôi cũng mong muốn Vietcombank sẽ áp dụng chính sách này trong thời gian dài hơn", ông Hồng nói.

Còn ông Masataka Sato - Giám đốc kế hoạch và Chiến lược Tập Đoàn Kangaroo thì cho biết các ngân hàng đã luôn đồng hành, hiểu và theo sát hoạt động kinh doanh của Kangaroo. Ngoài ra, DN cũng có độ uy tín cao nên đã nhận được những chính sách tín dụng hợp lý với mức lãi suất phù hợp…

Hỗ trợ ổn định tỷ giá

Dù có những tín hiệu tích cực về giảm lãi suất, song cũng chỉ là thiếu số, trong khi thời gian hạ lãi suất chỉ khoảng 1 tháng nên nhiều DN vẫn còn nguyên nỗi lo về lãi suất. Phó Thống đốc NHNN Phạm Thanh Hà cho biết trong bối cảnh hầu hết các nước đều tăng lãi suất, thị trường ngoại hối biến động mạnh, việc điều hành lãi suất, tỷ giá đã được NHNN cân nhắc kỹ lưỡng. 9 tháng đầu năm 2022, NHNN đã cố gắng giữ nguyên lãi suất điều hành để ổn định mặt bằng lãi suất. Tuy nhiên, cuối tháng 9/2022, NHNN đã quyết định tăng lãi suất điều hành dựa trên 4 yếu tố. Thứ nhất, do xu hướng đẩy nhanh thắt chặt tiền tệ, tăng lãi suất nhanh và mạnh của các NHTW trên thế giới để đối phó với lạm phát cao.

Thứ 2, ở trong nước, lạm phát chung trong tầm kiểm soát, nhưng chỉ dấu quan trọng trong điều hành chính sách tiền tệ là lạm phát cơ bản so với cùng kỳ đã tăng từ mức 0,66% tháng 1 lên 3,82% tháng 9, buộc NHNN phải tăng lãi suất; xu hướng lạm phát cơ bản tiếp tục tăng mạnh trong tháng 10 và 11, hiện đã là 4,81%.

Thứ 3, đồng USD tăng giá mạnh gây áp lực mất giá lên hầu hết các đồng tiền trên thế giới. Trong nước, tỷ giá và thị trường ngoại tệ chịu áp lực từ đầu năm, đặc biệt trong 2 tuần cuối tháng 10. Để giữ cho VND không bị mất giá quá lớn, gây bất ổn vĩ mô, NHNN đã tăng lãi suất để duy trì sức hấp dẫn của VND, hỗ trợ ổn định tỷ giá.

Thứ 4, ngay từ đầu năm, để đẩy nhanh quá trình phục hồi kinh tế, các tổ chức tín dụng đã tăng cường cho vay. Tín dụng tăng nhanh trong khi huy động vốn tăng rất chậm đã khiến hệ thống ngân hàng gặp khó khăn về thanh khoản do thiếu vốn. Do đó, việc tăng lãi suất giúp tổ chức tín dụng thu hút thêm nguồn tiền gửi. Từ đó, giúp các ngân hàng có nguồn vốn đáp ứng nhu cầu tín dụng của người dân, DN.

"NHNN cho rằng mức tăng 2 lần, mỗi lần 1% như các bước điều chỉnh trước đây, đưa lãi suất về tương đương giai đoạn trước dịch là phù hợp với xu hướng toàn cầu. Lãi suất tăng là hợp lý để kiểm soát lạm phát và ổn định nguồn vốn cho hệ thống ngân hàng, hỗ trợ ổn định tỷ giá. Thời gian tới, NHNN tiếp tục theo dõi sát diễn biến tiền tệ trong nước, quốc tế, dự báo lạm phát và lãi suất thị trường để điều hành lãi suất phù hợp với cân đối vĩ mô, lạm phát và mục tiêu chính sách tiền tệ", ông Hà cho biết.

Đánh giá về cách điều hành lãi suất của NHNN, TS Võ Trí Thành cho rằng trong bối cảnh FED tăng lãi suất mạnh như hiện nay, các ngân hàng trung ương cũng tăng mạnh, có tới trên 300 lượt tăng lãi suất, thì việc NHNN phải tăng lãi suất điều hành là điều cần thiết để ổn định, an toàn thanh khoản hệ thống, ổn định tỷ giá và thị trường ngoại hối. "Việc tăng lãi suất đáp ứng cả 2 mục tiêu đã xác định", ông Thành nhận xét.

Hà An