Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt: Ngành đồ uống loay hoay bài toán phục hồi
Kích cầu tiêu dùng nội địa được xem là một trong những yếu tố quan trọng góp phần đạt mục tiêu tăng trưởng trong năm nay.
Sáng ngày 25/9, Hiệp hội Bia - Rượu - Nước giải khát Việt Nam (VBA) phối hợp với Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Hiệp hội Doanh nghiệp Đầu tư nước ngoài (VAFIE) tổ chức Tọa đàm "Kích cầu tiêu dùng để tăng trưởng kinh tế - Góc nhìn từ ngành đồ uống".
Dựa vào thị trường 100 triệu dân
Theo ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký kiêm Trưởng Ban pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), thời gian qua, nhiều chính sách kích cầu tiêu dùng đã được triển khai như hạ lãi suất, cho vay tiêu dùng, tăng cung tín dụng. Bên cạnh đó, Quốc hội, Chính phủ đã duy trì hoặc mở rộng chính sách giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) từ 10% xuống 8% đối với các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu. Việc giảm thuế VAT góp phần làm giảm giá thành sản phẩm, kích thích tiêu dùng, tăng doanh số bán lẻ.
Ông Tuấn nhấn mạnh, trong giai đoạn hậu đại dịch COVID-19 cho đến thời gian gần đây, chính sách giảm thuế VAT được đánh giá mang lại hiệu quả thiết thực nhất, triển khai nhanh, trên diện rộng, không qua khâu trung gian thực hiện nên đảm bảo công bằng và người dân được thụ hưởng trực tiếp. Do đó, chính sách giảm thuế VAT tiếp tục được áp dụng đến hết năm 2026, theo Nghị quyết số 204/2025/QH15 ngày 17-6-2025 của Quốc hội.
Các diễn giả trình bày quan điểm tại tọa đàm. Ảnh: VBA.
Chuyên gia kinh tế Nguyễn Đức Kiên, nguyên Tổ trưởng Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ, cũng đánh giá dù tiêu dùng và sản xuất trong nước được kỳ vọng duy trì nhờ chính sách tiền tệ nới lỏng, nhưng động lực tăng trưởng chính của sản xuất Việt Nam vẫn dựa vào xuất khẩu. Trong khi đó, xuất khẩu những tháng cuối năm đối diện đồng thời nhiều thách thức. Ông Nguyễn Đức Kiên cũng nhấn mạnh cần thúc đẩy tiêu dùng nội địa để góp phần vào mục tiêu tăng trưởng năm nay.
Nhận định mục tiêu tăng trưởng 8,3 – 8,5% trong năm nay là một thách thức lớn, TS Nguyễn Anh Tuấn, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE), cho rằng thúc đẩy các động lực tăng trưởng như đầu tư, xuất khẩu và tiêu dùng. Trong đó, các giải pháp để kích cầu tiêu dùng cần thực hiện đồng bộ, trong các ngành hàng.
Để tạo cơ hội cho doanh nghiệp
Trong khi đó bà Chu Thị Vân Anh, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký VBA đã chia sẻ một bức tranh khái quát về thực trạng ngành đồ uống hiện nay.
Theo thống kê, ngành đồ uống những năm qua đã có đóng góp tích cực cho ngân sách nhà nước, khoảng trên 60 ngàn tỷ đồng/năm và luôn đứng ở vị trí những doanh nghiệp đóng góp ngân sách nhất nhì địa phương. Ngành đô uống cũng tạo ra hàng triệu việc làm trực tiếp và gián tiếp trong các cơ sở nhà máy sản xuất và trong chuỗi cung ứng, dịch vụ từ các đơn vị cung cấp nguyên liệu, đóng gói, kho vận, phân phối, các ngành dịch vụ, du lịch, nhà hàng, logictics…
Tuy nhiên, theo bà Chu Thị Vân Anh, những năm gần đây, ngành đồ uống đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức do những quy định liên quan đến Luật Phòng chống tác hại rượu bia, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt, Luật Quảng cáo... đặc biệt là Nghị định 100, Nghị định 168 liên quan đến xử phạt trong lĩnh vực giao thông…
Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký của Hiệp hội Bia-Rượu-Nước giải khát Việt Nam kiến nghị, để có thể khoan thư sức doanh nghiệp ngành đồ uống, hỗ trợ doanh nghiệp và người tiêu dùng thúc đẩy kích cầu tiêu dùng nội địa là xem xét nhắc mở rộng chính sách giảm thuế giá trị gia tăng 2% cho các mặt hàng đồ uống đến hết năm 2027; Giảm, hoãn, miễn một số phí và lệ phí; Giãn lùi thực hiện thuế tiêu thụ đặc biệt; Phối hợp, giải quyết vấn nạn rượu thủ công, bia giả, nhái, kém chất lượng; Cắt giảm điều kiện kinh doanh; giải quyết kịp thời các khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp.
Cũng nói về những khó khăn của ngành đồ uống, chuyên gia kinh tế, TS. Lê Duy Bình - Giám đốc Economica Việt Nam cho rằng: Doanh số ngành ngành đồ uống đang có dấu hiệu suy giảm trong tổng doanh số ngành bán lẻ. Cách đây mấy năm, doanh số ngành rượu bia, nước giải khát chiếm 1% doanh số bán lẻ, tiêu dùng, nhưng số liệu gần đây nhất chỉ còn chiếm 0,7%.
Chuyên gia kinh tế Lê Duy Bình cho rằng, trong bối cảnh mục tiêu tăng trưởng kinh tế trên 8% trong năm 2025 và 2 con số giai đoạn 2026-2030 đang đối mặt với nhiều thách thức, việc tận dụng cơ hội từ thị trường nội địa có quy mô 100 triệu dân cần được đặc biệt quan tâm. Khai thác tốt thị trường nội địa không chỉ tạo cơ hội cho doanh nghiệp trong nước phát triển mà còn giúp Việt Nam đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế bền vững.
