Tăng tốc giải ngân vốn đầu tư công

Dự án cầu Nam Lý (đường Ðỗ Xuân Hợp, quận 9) chậm tiến độ do vướng mắc trong giải phóng mặt bằng.

TP Hồ Chí Minh đang gấp rút thực hiện các giải pháp nhằm khơi thông dòng vốn đầu tư công. Theo đó, thành phố xác định, đây chính là đòn bẩy mạnh mẽ để đưa kinh tế thành phố trở lại nhịp độ tăng trưởng sau đại dịch Covid-19.

Những tín hiệu vui

Theo thông tin từ Sở Kế hoạch và Ðầu tư TP Hồ Chí Minh, tính đến ngày 26-5, thành phố đã giải ngân 8.480 tỷ đồng, đạt 20,3% kế hoạch, cao hơn so với cùng kỳ cả về số tuyệt đối và tỷ lệ. Nếu tính cả khối lượng hoàn thành chưa quyết toán và số vốn đã chi cho các dự án nhưng chưa hoàn trả tạm ứng là 8.349 tỷ đồng thì tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công của thành phố đạt 40,36% kế hoạch.

Tuy nhiên, so với yêu cầu của Chính phủ và bối cảnh hiện nay, kết quả nêu trên vẫn chưa đạt, chưa trở thành nhân tố then chốt để vực dậy kinh tế thành phố trong trạng thái bình thường mới. Một trong những nguyên nhân khiến giải ngân vốn đầu tư công chậm là do khó khăn trong giải phóng mặt bằng tại các công trình trọng điểm. Tình trạng chủ đầu tư và nhà thầu xây lắp phải chờ mặt bằng thi công diễn ra khá phổ biến. Thống kê của Sở Giao thông vận tải TP Hồ Chí Minh cho thấy, chỉ tính riêng các công trình giao thông, đã có 60 trong tổng số 80 dự án chậm tiến độ vì giải phóng mặt bằng, đồng nghĩa, một lượng lớn vốn đầu tư công không thể giải phóng cho mục tiêu kích hoạt nền kinh tế.

Ðiểm nghẽn thứ hai là trình tự thủ tục và sự phối hợp chưa đồng bộ giữa các cơ quan, đơn vị có liên quan trong quá trình triển khai dự án. Thực trạng các dự án giao thông trọng điểm bị kéo dài do thủ tục đầu tư rất mất thời gian, quá trình phê duyệt hồ sơ lòng vòng, dẫn đến dự án kéo dài, phải điều chỉnh đã được phản ánh từ lâu nhưng đến nay chưa được cải thiện. Hiện, mỗi dự án tính từ sau khi có quyết định phân bổ chi tiết vốn đầu tư công, phải mất ít nhất khoảng ba đến bốn tháng để thực hiện các thủ tục đầu tư, riêng khâu lựa chọn nhà thầu cũng “ngốn” khoảng 45 ngày hoặc dài hơn.

Theo lãnh đạo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP Hồ Chí Minh, khi được phân bổ vốn, đơn vị này phát lệnh khởi công 13 dự án giao thông với tổng vốn hơn 3.500 tỷ đồng. Trong đó, đáng chú ý là các dự án: cầu Mỹ Thủy 3, cầu vượt trước Bến xe Miền Ðông mới trên xa lộ Hà Nội. Trước đó, Dự án Xây hầm chui nút giao Nguyễn Hữu Thọ - Nguyễn Văn Linh cũng đã được khởi công. Các thủ tục để thực hiện một dự án như: lập, trình cơ quan thẩm quyền duyệt thiết kế, lựa chọn nhà thầu tư vấn giám sát, nhà thầu tư vấn lập hồ sơ mời thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu... dù tốn rất nhiều thời gian thực hiện nhưng với tốc độ giải ngân vốn đầu tư như hiện nay, các dự án sẽ về đích đúng tiến độ.

Tháo gỡ khó khăn

Tại cuộc họp về tình hình giải ngân kế hoạch đầu tư công 5 tháng đầu năm 2020 mới đây, đồng chí Nguyễn Thành Phong, Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh đã giao chỉ tiêu: đến ngày 30-6-2020 giải ngân vốn đầu tư công phải đạt từ 50%; đến ngày 15-10-2020 giải ngân đạt từ 80%. Cá nhân người đứng đầu các cơ quan chủ quản, chủ đầu tư chịu trách nhiệm toàn diện về kết quả giải ngân. Kết quả giải ngân vốn đầu tư công là một trong những căn cứ để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ năm 2020 của lãnh đạo các sở, ban, ngành, quận, huyện.

Ðể đạt kế hoạch đề ra, UBND thành phố giao Sở Kế hoạch và Ðầu tư định kỳ hai tuần/lần tổng hợp khó khăn, vướng mắc của các đơn vị liên quan, báo cáo UBND thành phố. Từ đó, lựa chọn một số dự án trọng điểm giải ngân thấp để tham mưu đề xuất thảo luận giải quyết trong Tổ công tác liên ngành về đầu tư của thành phố. Sở Xây dựng chịu trách nhiệm phối hợp các sở, ngành, quận, huyện rà soát quy định pháp luật liên quan đến xây dựng, các thủ tục về thẩm định, phê duyệt thiết kế, dự toán, thẩm tra, cấp giấy phép... theo hướng đẩy mạnh phân cấp, rút ngắn thời gian, thủ tục, trình UBND thành phố trước ngày 10-6-2020. Kho bạc Nhà nước thành phố phải thanh toán cho các dự án khi có đủ điều kiện giải ngân trong thời hạn bốn ngày làm việc.

Chủ tịch UBND thành phố đã phân công đồng chí Trần Vĩnh Tuyến, Phó Chủ tịch UBND thành phố làm việc với Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Ðầu tư để giải quyết dứt điểm các khó khăn, vướng mắc liên quan đến hoàn trả tạm ứng và các vướng mắc khác của các tuyến đường sắt đô thị thành phố; làm việc với Kho bạc Nhà nước thành phố, các Ban quản lý dự án để giải quyết dứt điểm việc hoàn trả tạm ứng và quyết toán các dự án. Phân công đồng chí Võ Văn Hoan, Phó Chủ tịch UBND thành phố làm việc với UBND các quận 1, 3, 10, 12, Tân Bình, Tân Phú để giải quyết dứt điểm công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng tuyến metro số 2, đẩy nhanh tiến độ giải ngân kế hoạch đầu tư công.

Theo đồng chí Nguyễn Thành Phong, giải ngân vốn đầu tư công là một trong những yếu tố góp phần huy động nguồn vốn xã hội, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, đặc biệt trong bối cảnh dịch Covid-19 tác động toàn diện đến kinh tế - xã hội thành phố.

VŨ NGUYÊN