Tăng tốc xử lý tài sản công dôi dư sau sắp xếp đơn vị hành chính
Trước tình trạng nhiều địa phương chưa xây dựng đầy đủ phương án xử lý tài sản công và tiến độ triển khai còn chậm, Cục Quản lý công sản (Bộ Tài chính) đã có văn bản hướng dẫn bổ sung gửi Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố về việc sắp xếp, bố trí, xử lý trụ sở, tài sản công trong quá trình thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính.

Bộ Tài chính giao Sở Tài chính các địa phương chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan thực hiện việc cập nhật, báo cáo định kỳ tiến độ xử lý các cơ sở nhà, đất dôi dư. Ảnh: Internet.
Bàn giao tài sản công trước ngày 30/6/2025
Trên cơ sở thực hiện Công điện số 80/CĐ-TTg ngày 1/6/2025 của Thủ tướng Chính phủ và chỉ đạo của Ban Nội chính Trung ương về việc khẩn trương xử lý nhà đất là tài sản công sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy, Bộ Tài chính đã chủ trì tổ chức các đoàn công tác liên ngành làm việc trực tiếp với các địa phương.
Báo cáo của các địa phương tại các buổi làm việc, hầu hết các địa phương đã có bước đi tích cực trong xây dựng phương án sắp xếp, bố trí và xử lý tài sản công dôi dư. Một số tỉnh, thành phố đã kiện toàn tổ chức quản lý nhà công, Trung tâm phát triển quỹ đất, giao nhiệm vụ tiếp nhận và xử lý các cơ sở nhà, đất không còn sử dụng. Tuy nhiên, một số địa phương vẫn chưa triển khai đầy đủ, toàn diện các nội dung, chưa xây dựng phương án chi tiết sắp xếp, bố trí, xử lý tài sản; tiến độ quyết định và tổ chức xử lý tài sản tại một số địa phương còn chậm; việc điều hòa tài sản giữa địa phương và các cơ quan trung ương trên địa bàn còn hạn chế.
Nguyên nhân được chỉ ra chủ yếu của tình trạng nêu trên là do một số chính sách, văn bản hướng dẫn của các bộ quản lý ngành, lĩnh vực còn thiếu để làm cơ sở cho địa phương triển khai thực hiện. Cùng với đó, công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương ở một số nơi chưa quyết liệt; sự phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị ở địa phương, các cơ quan trung ương trên địa bàn và địa phương chưa chặt chẽ.
Để khắc phục tình trạng trên, Bộ Tài chính hướng đã hướng dẫn, trường hợp phương án sắp xếp, bố trí, xử lý tài sản đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt nhưng trong quá trình triển khai thực tế phát sinh nhu cầu điều chỉnh hình thức sắp xếp, bố trí, xử lý tài sản để phù hợp với quy định mới hoặc tình hình thực tiễn, thì địa phương chỉ cần báo cáo cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công để xem xét, quyết định xử lý. Không cần thực hiện lại toàn bộ quy trình lập mới, báo cáo, kiểm tra hiện trạng, tổng hợp và phê duyệt phương án theo quy định tại Nghị định số 03/2025/NĐ-CP ngày 01/01/2025 của Chính phủ trong trường hợp này.
Bộ Tài chính yêu cầu, chậm nhất là ngày 30/6/2025, các cơ quan hành chính thuộc đơn vị hành chính cấp huyện phải hoàn thành việc bàn giao trụ sở, tài sản công và các hồ sơ, tài liệu có liên quan cho các cơ quan, tổ chức, đơn vị có thẩm quyền, không để gián đoạn công tác quản lý, gây thất thoát tài sản, ảnh hưởng tới công tác quản lý nhà nước, cung cấp dịch vụ công. Trên cơ sở phương án sắp xếp, bố trí, xử lý tài sản do cấp huyện quản lý được phê duyệt các cơ quan, tổ chức, đơn vị thực hiện việc bàn giao, tiếp nhận tài sản theo trách nhiệm được giao; sau khi hoàn thành việc bàn giao, tiếp nhận, cơ quan, tổ chức, đơn vị tiếp nhận tài sản có trách nhiệm lập hồ sơ báo cáo Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định giao tài sản cho cơ quan, tổ chức, đơn vị mình quản lý, sử dụng.
Kể từ ngày 1/7/2025, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh mới sau sáp nhập, hợp nhất có trách nhiệm kế thừa toàn bộ quyền hạn, trách nhiệm của các tỉnh/thành phố trước khi sáp nhập, hợp nhất.
Đối với các cơ sở nhà, đất được xử lý theo phương án giao cho tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà của địa phương, tổ chức phát triển quỹ đất của địa phương quản lý thì sau khi bàn giao cho các tổ chức này, cơ quan, đơn vị có chức năng tham mưu theo quy định có trách nhiệm báo cáo Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xem xét, quyết định phương án, kế hoạch xử lý, khai thác nhà, đất, bảo đảm các cơ sở nhà, đất đều phải được sử dụng, khai thác, xử lý theo đúng quy định của pháp luật, tránh bỏ trống, lãng phí.
Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm chỉ đạo cơ quan nông nghiệp và môi trường, xây dựng và các cơ quan chuyên môn khác thuộc phạm vi quản lý thực hiện các thủ tục, nhiệm vụ liên quan đến đất đai, quy hoạch khi sắp xếp, bố trí, chuyển đổi công năng sử dụng, xử lý nhà, đất theo nhiệm vụ, quyền hạn được giao, bảo đảm không ách tắc trong quá trình thực hiện.
Bộ Tài chính cũng yêu cầu, việc chuyển đổi công năng sử dụng tài sản công (kể cả chuyển đổi công năng trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp sang mục đích làm tài sản kết cấu hạ tầng) được thực hiện theo quy định tại Điều 13 Nghị định số 151/2017/NĐ-CP ngày 26/12/2017 của Chính phủ hoặc văn bản sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế (nếu có). Việc điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng và các quy hoạch, kế hoạch khác khi thực hiện chuyển đổi công năng sử dụng tài sản công (nếu có) được thực hiện theo quy định của pháp luật có liên quan và hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Xây dựng và Bộ quản lý chuyên ngành có liên quan.
Tăng cường phối hợp xử lý vướng mắc
Bộ Tài chính yêu cầu các địa phương và đơn vị liên quan thực hiện nghiêm túc, đồng bộ một số nội dung trọng tâm nhằm đẩy nhanh tiến độ xử lý tài sản công dôi dư sau sắp xếp đơn vị hành chính. Theo đó, cần khẩn trương quán triệt và triển khai thực hiện đầy đủ các văn bản quy phạm pháp luật mới được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành liên quan đến phân cấp, phân định thẩm quyền trong quản lý nhà nước về tài sản công, cũng như các quy định về tiêu chuẩn, định mức sử dụng tài sản công.
Song song với đó, cần tăng cường phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, cơ quan trung ương có trụ sở, cơ sở hoạt động trên địa bàn trong quá trình xây dựng và thực hiện phương án bố trí, sắp xếp, xử lý tài sản, bảo đảm hiệu quả và tránh lãng phí.
Trong trường hợp đã có sự thống nhất giữa các Bộ, cơ quan trung ương và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh về việc hoán đổi hoặc điều chuyển trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp để đáp ứng yêu cầu sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp, thì có thể tạm thời thực hiện bàn giao và tiếp nhận để kịp thời đưa vào sử dụng. Đồng thời, các bên phải hoàn tất hồ sơ, thủ tục trình cấp có thẩm quyền quyết định điều chuyển chính thức trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày bàn giao, tiếp nhận.
Địa phương cũng có trách nhiệm tiếp nhận kịp thời các cơ sở nhà, đất do các Bộ, cơ quan trung ương có quyết định thu hồi, chuyển giao để thực hiện việc quản lý, khai thác, xử lý theo đúng quy định và thời hạn pháp luật.
Trong quá trình triển khai, nếu phát sinh khó khăn, vướng mắc, các địa phương và đơn vị liên quan cần chủ động phản ánh và kiến nghị giải pháp cụ thể, gửi Bộ Tài chính hoặc các Bộ, cơ quan liên quan để xử lý theo thẩm quyền, hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết.
Bộ Tài chính giao Sở Tài chính các địa phương chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan thực hiện việc cập nhật, báo cáo định kỳ tiến độ xử lý các cơ sở nhà, đất dôi dư. Báo cáo phải gửi về Bộ Tài chính trước 12h00 thứ sáu hàng tuần để tổng hợp, báo cáo cấp có thẩm quyền.