Tăng trưởng GDP của Israel chậm lại khi xuất khẩu và đầu tư thời chiến nguội lạnh

Tổng sản phẩm quốc nội tăng 1,2% theo năm theo điều chỉnh theo mùa, sau khi tăng vọt 17,3% đã điều chỉnh trong ba tháng trước đó, theo số liệu sơ bộ do Cục Thống kê Trung ương Israel công bố vào Chủ Nhật (18/8). Các nhà kinh tế được Bloomberg khảo sát đã dự kiến mức tăng trưởng là 5,9%.

Theo các dữ liệu, GDP tăng trưởng với tốc độ 0,3% theo quý.

Ronen Menachem, nhà kinh tế trưởng về thị trường tại Ngân hàng Mizrahi Tefahot, cho hay các số liệu này yếu so với dự báo, cũng như các dấu hiệu sơ bộ từ các chỉ số hàng đầu. GDP bình quân đầu người giảm 0,4% theo năm, "điều này cho thấy rõ ràng thiệt hại đáng kể mà cuộc chiến đang diễn ra gây ra cho nền kinh tế".

Chợ Carmel ở Tel Aviv. Nhiếp ảnh gia: Kobi Wolf/Bloomberg.

Các động lực lớn nhất của sự chậm lại là xuất khẩu, không bao gồm kim cương và các công ty khởi nghiệp đã giảm 7,1% trong quý thứ ba liên tiếp, cũng như sự trì trệ trong đầu tư tài sản cố định. Nhập khẩu, không bao gồm nhập khẩu quốc phòng, tàu, máy bay và kim cương, cũng giảm 7,3% theo năm.

Đầu tư tài sản cố định chỉ tăng 1,1%, sau mức sụt giảm 65,4% trong quý cuối cùng của năm 2023 do ngành xây dựng thúc đẩy. Ngành này phụ thuộc vào công nhân Palestine từ Bờ Tây, những người đã bị cấm nhập cảnh vào Israel kể từ khi chiến tranh nổ ra. Chính phủ đã không thể giữ lời hứa thay thế họ bằng những công nhân nước ngoài khác.

Sự gia tăng đột biến trong tiêu dùng của chính phủ và tư nhân không giúp bù đắp được sự sụt giảm trong xuất khẩu và đầu tư.

Tiêu dùng của chính phủ tăng vọt 8,2% hằng năm so với 2,6% trong quý trước, làm gia tăng lo ngại rằng tăng trưởng kinh tế đã trở nên quá phụ thuộc vào chi tiêu công cao, chủ yếu liên quan đến nhu cầu tạm thời của chiến tranh. Tiêu dùng tư nhân tăng 12%, vượt quá mức trước chiến tranh.

Trong khi GDP chung tăng 1,2%, tăng trưởng của khu vực kinh doanh lại giảm 1,9%, bằng chứng về thiệt hại kinh tế do cuộc xung đột kéo dài 10 tháng gây ra.

Mặc dù tăng trưởng kinh tế đang chậm lại, Ngân hàng Israel khó có thể cắt giảm chi phí vay trong quyết định lãi suất tiếp theo trong 10 ngày tới. Israel đã chứng kiến lạm phát tăng liên tục trong những tháng gần đây, với mức tăng mới nhất là 3,2% hằng năm - nằm ngoài phạm vi mục tiêu 1-3% của ngân hàng trung ương.

Jonathan Katz, chiến lược gia kinh tế tại Leader Capital Markets cho biết: "Vì các số liệu tăng trưởng yếu là do vấn đề cung chứ không phải cầu, nên chúng không được kỳ vọng sẽ hỗ trợ việc cắt giảm lãi suất, đặc biệt là trong bối cảnh lạm phát trong chỉ số tháng 7 có dấu hiệu tăng tốc và rủi ro địa chính trị ở mức cao".

Bộ tài chính Israel dự báo tăng trưởng 1,9% trong năm, trong khi ngân hàng trung ương nước này đã hạ dự báo xuống còn 1,5%.

"Bước sang nửa cuối năm, có khả năng hoạt động của nền kinh tế sẽ chững lại. Nền kinh tế đang ở mức việc làm đầy đủ, số lượng việc làm đang tăng lên, cũng như khó khăn trong việc tuyển dụng nhân viên chuyên nghiệp sẽ tiếp tục kìm hãm hoạt động và tăng trưởng GDP", chiến lược gia nhấn mạnh.

Điệp Nguyễn (Theo Bloomberg)