Tạo điều kiện để đổi mới công nghệ trở thành trụ cột trong tiết kiệm năng lượng

Việt Nam được đánh giá cao về sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả

Phát biểu kết luận tại Diễn đàn “Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả: Thành quả và mục tiêu trong kỷ nguyên vươn mình”, diễn ra sáng 26/6, ông Nguyễn Văn Minh, Tổng Biên tập Báo Công Thương đã thay mặt Ban tổ chức Diễn đàn gửi lời cảm ơn đến các lãnh đạo các Bộ, ngành, địa phương, đại diện các tổ chức quốc tế, chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp, hiệp hội và các cơ quan báo chí đã tham dự sự kiện do Bộ Công Thương tổ chức.

Tổng Biên tập Báo Công Thương cho biết, ông vừa kết thúc chuyến công tác cùng Bộ trưởng Bộ Công Thương tại Hoa Kỳ và được tiếp xúc với ông Fatih Birol, Giám đốc điều hành Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA), người được Tạp chí Times bình chọn nằm trong top 100 nhân vật ảnh hưởng nhất hành tinh và là "cha đẻ" của sáng kiến Net Zero.

Trong cuộc gặp này, ông Fatih Birol đánh giá Việt Nam là một điểm sáng ở châu Á về vấn đề chuyển đổi xanh, sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả với những bước đi, chính sách rất rõ ràng.

Ông Nguyễn Văn Minh, Tổng Biên tập Báo Công Thương phát biểu tại Diễn đàn. Ảnh: Cấn Dũng

Đặc biệt, Việt Nam còn có riêng một đạo luật về sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả và được cập nhật, sửa đổi theo tinh thần nâng cao tính thực thi, tính bắt buộc.

Cũng trong cuộc gặp này, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã ký kết một bản ghi nhớ giữa Bộ Công Thương và Cơ quan Năng lượng quốc tế về thúc đẩy hợp tác toàn diện trong lĩnh vực năng lượng.

“Điều này cho thấy Bộ Công Thương đang thể hiện sự quyết liệt, quyết tâm cao nhất để hiện thực hóa vấn đề quan trọng này. Tuy nhiên đây chắc chắn là vấn đề hết sức khó khăn ngay cả đối với những quốc gia phát triển”, Tổng Biên tập Báo Công Thương nói.

Theo ông Nguyễn Văn Minh, Diễn đàn hôm nay diễn ra trong bối cảnh hết sức đặc biệt, khi mà Quốc hội vừa chính thức thông qua Luật sửa đổi, bổ sung Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (sửa đổi) vào ngày 18/6/2025.

Điều này cho thấy sự quan tâm lớn của Đảng, Nhà nước, Quốc hội và toàn xã hội đối với lĩnh vực năng lượng, một ngành quan trọng cho sự phát triển của đất nước bền vững trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

"Qua các phần tham luận và trao đổi, chúng ta đã có dịp nhìn lại chặng đường gần 15 năm thực thi Luật, từ khi ban hành năm 2010 đến nay, với nhiều thành quả quan trọng như: Tạo nền móng pháp lý và nhận thức xã hội về sử dụng năng lượng hiệu quả. Tinh thần trách nhiệm, chung tay, nỗ lực triển khai của Bộ Công Thương và các bộ, ngành, địa phương để đạt được mục tiêu tiết kiệm năng lượng...", Tổng Biên tập Nguyễn Văn Minh cho hay

Bên cạnh đó, cơ quan chức năng đã phổ biến những điểm mới của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả gồm: Bổ sung các công cụ pháp lý để tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước. Quy định rõ hơn về vai trò, nghĩa vụ của doanh nghiệp và địa phương. Cơ chế phát triển dịch vụ tư vấn, kiểm toán năng lượng chuyên nghiệp; thúc đẩy thị trường sản phẩm hiệu suất cao, công nghệ mới. Chính sách tín dụng xanh, ưu đãi tài chính cho các doanh nghiệp đầu tư vào tiết kiệm năng lượng. Gắn chỉ tiêu sử dụng năng lượng hiệu quả với kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội.

Quang cảnh Diễn đàn. Ảnh: Cấn Dũng

5 vấn đề trọng tâm

Qua các tham luận, thảo luận và phản hồi, Tổng Biên tập Báo Công Thương Nguyễn Văn Minh cũng đã khái quát 5 nội dung lớn:

Thứ nhất, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả không chỉ là giải pháp kỹ thuật, mà là một chiến lược quốc gia, trụ cột trong phát triển bền vững và bảo đảm an ninh năng lượng.

Thứ hai, muốn Luật sửa đổi đi vào cuộc sống, cần sự đồng bộ từ thể chế đến hành động, từ trung ương đến địa phương, từ chính sách đến thị trường, từ Nhà nước đến từng doanh nghiệp.

Thứ ba, cần đẩy mạnh phát triển thị trường dịch vụ năng lượng thông qua các doanh nghiệp tư vấn, kiểm toán chuyên nghiệp; kiện toàn và phát triển mạng lưới phòng thí nghiệm, trung tâm đo kiểm, cấp chứng chỉ. Xây dựng cơ chế tài chính rõ ràng, dễ tiếp cận, phù hợp với doanh nghiệp.

Thứ tư, nhận thức xã hội và ý thức người dân vẫn còn khoảng trống. Chúng ta cần tiếp tục truyền thông mạnh mẽ, sinh động, sát thực tiễn, đưa tiết kiệm năng lượng trở thành thói quen, thành văn hóa tiêu dùng.

Thứ năm, cần tạo điều kiện để đổi mới công nghệ – chuyển đổi số trở thành trụ cột trong tiết kiệm năng lượng: từ tòa nhà thông minh, công nghiệp xanh, giao thông sạch, đến các thành phố thông minh.

Cũng theo Tổng Biên tập Báo Công Thương, ngay sau Diễn đàn này, Ban Tổ chức sẽ tập hợp các ý kiến đóng góp của đại biểu để báo cáo lãnh đạo Bộ Công Thương có chỉ đạo cơ quan chức năng trực thuộc Bộ, nghiên cứu xây dựng, sớm trình ban hành các nghị định, thông tư, hướng dẫn thi hành Luật sửa đổi.

Đồng thời, phối hợp với các bộ, ngành liên quan rà soát các chính sách tài chính, đầu tư, khuyến khích đổi mới sáng tạo; hỗ trợ các địa phương trong việc xây dựng kế hoạch triển khai Luật phù hợp với điều kiện thực tế; phối hợp cùng cộng đồng doanh nghiệp, hiệp hội để xây dựng lộ trình nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng trong từng lĩnh vực.

"Diễn đàn hôm nay là minh chứng rõ nét cho sự quan tâm, trách nhiệm và quyết tâm của toàn xã hội đối với việc sử dụng năng lượng một cách tiết kiệm, hiệu quả, góp phần bảo đảm an ninh năng lượng và phát triển bền vững trong kỷ nguyên mới", Tổng Biên tập Báo Công Thương Nguyễn Văn Minh nhấn mạnh.

Sáng 26/6 tại Hà Nội, Bộ Công Thương đã tổ chức diễn đàn “Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả: Thành quả và mục tiêu trong kỷ nguyên vươn mình”.Diễn đàn có sự tham dự của bà Nguyễn Thị Lâm Giang - Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công (Bộ Công Thương); ông Nguyễn Công Thịnh - Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ, Môi trường và Vật liệu xây dựng (Bộ Xây dựng); ông Nguyễn Văn Minh - Tổng Biên tập Báo Công Thương; ông Võ Quang Lâm - Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam cùng đại diện các bộ, ban ngành trung ương, lãnh đạo các địa phương, hiệp hội, các tổ chức năng lượng trong nước và quốc tế; các viện nghiên cứu, các trường đào tạo; các tập đoàn; tổng công ty, các doanh nghiệp.

Phong Lâm