Tạo thuận lợi cho người dân, nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước

Đề xuất thí điểm cắt giảm hồ sơ giấy chứng nhận kết hôn trong mua bán phương tiện. Ảnh: TIẾN LUẬT.

Thời gian qua, khi thực hiện mua bán phương tiện, đặc biệt là trong trường hợp tài sản thuộc sở hữu chung của vợ chồng cần cung cấp giấy chứng nhận đăng ký kết hôn hay giấy tờ xác nhận tình trạng hôn nhân để chứng minh quyền sở hữu hợp pháp. Điều này đã làm phát sinh các tình huống phức tạp và trở ngại cho người thực hiện giao dịch mua, bán phương tiện, do phải thực hiện các thủ tục xác nhận tình trạng hôn nhân, dẫn đến nhiều trường hợp mua bán phương tiện né tránh thực hiện các thủ tục chuyển nhượng, sang tên theo quy định.

Tại Phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06, ngày 18/3 mới đây, Bộ Công an đã đưa ra đề xuất sẽ lựa chọn 3 địa phương đã hoàn thành số hóa dữ liệu về hộ tịch để thí điểm cắt giảm giấy chứng nhận kết hôn trong mua bán phương tiện. Việc này nhằm tận dụng hiệu quả cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cắt giảm thủ tục và nâng cao tính chính xác, hiệu quả trong giải quyết thủ tục hành chính.

Thứ trưởng Công an Nguyễn Văn Long nêu đề xuất thí điểm cắt giảm thành phần hồ sơ giấy đăng ký kết hôn trong mua bán phương tiện tại Phiên họp. Ảnh: NHẬT BẮC.

Liên quan nội dung này, luật sư Nguyễn Thanh Tùng (Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội) cho rằng: khi công tác số hóa dữ liệu hộ tịch đã hoàn thành thì việc tinh giản giấy tờ trong bộ thủ tục hành chính không chỉ là mong mỏi của người dân mà còn là của cả các cán bộ hành chính.

Luật sư Thanh Tùng cho hay: giấy xác nhận tình trạng hôn nhân trong bộ thủ tục hành chính nhằm xác định tài sản đó là tài sản chung hoặc tài sản riêng của công dân. Như vậy, khi giấy tờ này đã có trong hệ thống cơ sở dữ liệu điện tử thì không cần công dân phải xuất trình nữa, trừ khi công dân muốn xác định tài sản đó là tài sản riêng trong hôn nhân thì họ phải có văn bản chứng minh.

“Việc bỏ giấy đăng ký kết hôn nói riêng cũng như các giấy tờ đã có trong hệ thống cơ sở dữ liệu điện tử nói chung là rất cần thiết nhằm rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính cũng như tiết kiệm chi phí, thời gian cho công dân”, luật sư Tùng nói.

Luật sư Dương Thị Mai Hoa, Giám đốc điều hành Công ty Luật TNHH Việt Ấn. Ảnh: THU HẰNG.

Đồng quan điểm, luật sư Dương Thị Mai Hoa, Giám đốc điều hành Công ty Luật TNHH Việt Ấn cũng đưa ra nhận định: Thực tiễn cho thấy đề xuất của Bộ Công an về thí điểm cắt giảm thành phần hồ sơ giấy chứng nhận đăng ký kết hôn (bản sao) trong việc mua bán phương tiện là đề xuất hợp lý, minh bạch và đơn giản hơn về thủ tục, đồng thời thể hiện sự thống nhất trong công tác quản lý hộ tịch trên cơ sở dữ liệu điện tử liên thông với việc quản lý của nhà nước đối với các thủ tục hành chính khác, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân.

Tuy nhiên, theo quan điểm của luật sư Mai Hoa, cũng cần xem xét mở rộng việc cắt giảm thủ tục này, không chỉ dừng cắt giảm thành phần hồ sơ, mà cần cắt giảm cả giấy xác nhận tình trạng hôn nhân khi thực hiện mua, bán phương tiện vì việc quản lý hộ tịch của người dân đã bao gồm việc cập nhật tình trạng hôn nhân của công dân khi họ đã thực hiện các thủ tục kết hôn/ly hôn theo quy định.

Đồng thời, khi vợ chồng ủy quyền cho nhau xác lập, thực hiện và chấm dứt giao dịch mua, bán phương tiện theo cơ chế đại diện quy định của Luật Hôn nhân và gia đình và Bộ luật Dân sự thì cũng cần giảm bớt thủ tục hồ sơ cần chữ ký của hai vợ chồng. Theo đó, việc tên vợ hoặc tên chồng được ghi nhận trên giấy chứng nhận đăng ký sở hữu phương tiện là phù hợp theo quy định pháp luật.

Ở một khía cạnh khác, ủng hộ chủ trương đơn giản hóa thủ tục hành chính, hướng tới một xã hội “không giấy tờ”, song công chứng viên Trần Thái Bình, Trưởng phòng Công chứng số 3 (thành phố Hà Nội) cũng bày tỏ băn khoăn khi hiện nay các tổ chức hành nghề công chứng vẫn chưa có cơ chế liên thông, chia sẻ dữ liệu hộ tịch điện tử và cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, dẫn đến khó khăn nhất định khi triển khai công việc.

Vì vậy, để thực hiện hiệu quả đề xuất trên, theo ông Thái Bình, cần bảo đảm sự liên thông, tích hợp và chia sẻ dữ liệu một cách đầy đủ, thông suốt. Đồng thời lưu ý cơ sở dữ liệu phải đáp ứng các tiêu chí “đúng, đủ, sạch, sống”, cập nhật đầy đủ, chính xác để tránh sai sót khi tra cứu thông tin tình trạng hôn nhân của công dân.

Việc cắt giảm giấy đăng ký kết hôn sẽ giúp đơn giản hóa thủ tục mua bán, tiết kiệm thời gian và công sức cho người dân. Ảnh: THÀNH TRUNG.

Là người đã tham gia thực hiện các giao dịch mua bán xe thời gian qua, anh Lê Minh Thắng (Đội Cấn, Ba Đình, thành phố Hà Nội) bày tỏ ủng hộ cao trước đề xuất này của Bộ Công an. Theo anh Thắng, việc yêu cầu giấy tờ liên quan đến đăng ký kết hôn hiện nay có thể gây lãng phí thời gian cũng như sự bất tiện, khó khăn cho công dân đặc biệt trong trường hợp mất giấy đăng ký kết hôn hoặc có sự thay đổi trong quan hệ hôn nhân.

“Việc cắt giảm giấy đăng ký kết hôn sẽ giúp đơn giản hóa thủ tục mua bán, tiết kiệm thời gian và công sức cho người dân. Tôi mong muốn trong thời gian tới các cơ quan chức năng sẽ mở rộng áp dụng đối với các loại giao dịch khác như: giao dịch bất động sản, mua bán chuyển nhượng tài sản...”, anh Thắng chia sẻ.

Có thể thấy, trong bối cảnh đẩy mạnh chuyển đổi số hiện nay, đề xuất thí điểm bỏ giấy đăng ký kết hôn trong mua bán phương tiện là cần thiết, tạo một bước tiến trong cải cách thủ tục hành chính, mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho cả người dân và cơ quan nhà nước, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước.

THU HẰNG