Tạo tiền đề tiếp nối thành công

Tại phiên họp tổng kết các hoạt động trên cương vị Chủ tịch HĐBA LHQ tháng 1-2020 của Việt Nam, các nước đều thừa nhận việc Việt Nam đảm nhận vai trò quan trọng này ngay khi vừa bắt đầu nhiệm kỳ Ủy viên không thường trực HĐBA 2020-2021 là một thách thức không hề dễ dàng. Việt Nam đã nhận được nhiều lời chúc mừng của các nước vì đã hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Đảm nhận vai trò chủ tịch trong bối cảnh thế giới và khu vực có nhiều chuyển biến phức tạp khó lường, các cuộc xung đột kéo dài ở châu Phi, căng thẳng leo thang ở Trung Đông và những điểm nóng tiềm tàng có nguy cơ bùng phát ở một số khu vực. Cùng với đó là các hành vi thiếu tôn trọng luật pháp quốc tế, thách thức trực tiếp tới hòa bình và an ninh quốc tế, chủ nghĩa đa phương bị đe dọa, đặt ra nhiều thách thức đối với vai trò của HĐBA… Trong bối cảnh ấy, Việt Nam đã trải qua một tháng trên cương vị mới, trọng trách mới có thể nói là đầy khó khăn, với những vấn đề phức tạp nảy sinh, đe dọa hòa bình và an ninh quốc tế.

Ảnh minh họa / TTXVN.

Tuy nhiên, với sự hỗ trợ của các nước thành viên, Việt Nam được đánh giá là đã phản ứng kịp thời, xử lý linh hoạt các vấn đề phức tạp nảy sinh, vận dụng sáng tạo các luật lệ, thông lệ của hội đồng, thúc đẩy sự đồng thuận để hội đồng đưa ra các quyết định phù hợp. Đơn cử trong vấn đề Syria, cơ chế viện trợ xuyên biên giới của Syria là một điểm khúc mắc được thảo luận suốt từ nhiệm kỳ chủ tịch tháng của Mỹ là tháng 12-2019 nhưng không đạt được kết quả. Đến tháng nhiệm kỳ Việt Nam làm chủ tịch, vấn đề này lại tiếp tục được đưa ra, vì đến ngày cuối cùng hết hạn, nếu cơ chế đó không được gia hạn sẽ dẫn đến thảm họa nhân đạo cho hàng triệu người Syria. Đối với những vấn đề phát sinh kiểu này, chủ tịch phải đóng vai trò “trọng tài” để làm sao các nước thành viên bất đồng quan điểm xích lại gần nhau. Và đến những phút cuối cùng trước khi hết hạn, HĐBA đã đạt được sự nhất trí để thông qua nghị quyết về cơ chế này.

Nhìn lại một tháng bận rộn vừa qua, Việt Nam đã điều hành và chủ trì một khối lượng công việc không hề nhỏ, với 30 hoạt động chính thức. Số lượng các quyết định (13) về các vấn đề được đưa ra cũng nhiều nhất trong một tháng làm việc của HĐBA trong nhiều năm nay. Kết quả này chứng tỏ Việt Nam đóng góp ngày càng thực chất, hiệu quả và có trách nhiệm vào các công việc chung của cộng đồng quốc tế.

Trên cương vị mới, Việt Nam chủ động và tích cực tham gia đóng góp các sáng kiến và thúc đẩy các mục tiêu chung. Việt Nam đã có lựa chọn chủ đề ưu tiên phù hợp với yêu cầu cấp bách của tình hình thực tế trong tháng làm chủ tịch, đó là thúc đẩy tuân thủ Hiến chương LHQ để duy trì hòa bình và an ninh quốc tế, Việt Nam cùng các nước thành viên đã góp phần thúc đẩy tuân thủ luật pháp quốc tế, Hiến chương LHQ và tái khẳng định tầm quan trọng của hợp tác đa phương trong duy trì hòa bình và an ninh quốc tế. Việt Nam cũng được các nước ghi nhận vì đã xây dựng chương trình nghị sự hợp lý để thúc đẩy các mục tiêu ưu tiên.

Phải kể tới sáng kiến nữa của Việt Nam trong tháng Chủ tịch HĐBA là tổ chức lần đầu tiên tại HĐBA cuộc họp về thúc đẩy hợp tác giữa LHQ và ASEAN, góp phần tăng cường hợp tác hơn nữa giữa tổ chức đa phương lớn nhất toàn cầu với ASEAN mà Việt Nam là một thành viên. Đáng chú ý, Việt Nam đã đề xuất tổ chức đối thoại cấp cao ASEAN-LHQ về phát triển bền vững dịp Hội nghị cấp cao ASEAN-LHQ sẽ diễn ra tại Việt Nam vào tháng 10-2020. Đây sẽ là cơ hội để làm sâu sắc hơn quan hệ của Việt Nam với các nước, các đối tác quan trọng ở khu vực cũng như trên thế giới.

Thách thức luôn đi cùng cơ hội. Vượt qua thử thách đầu tiên ở HĐBA LHQ giúp đặt nền tảng và tạo đà thuận lợi cho sự tham gia của Việt Nam trong cả nhiệm kỳ 2020-2021. Đảm nhận thành công tháng chủ tịch đầu tiên, cũng là cơ sở để Việt Nam tự tin sẽ tiếp tục thành công trong các nhiệm vụ tiếp sau, trước mắt là tháng chủ tịch thứ hai vào tháng 4-2021. Qua đó, chứng tỏ với các quốc gia thành viên cũng như đối tác về năng lực tổ chức, điều phối, chủ trì của Việt Nam, góp phần tạo dấu ấn Việt Nam trên một diễn đàn đa phương quan trọng nhất hành tinh, xứng đáng với sự tin cậy của cộng đồng quốc tế khi được bầu làm Ủy viên không thường trực HĐBA LHQ.

Đảm nhận thành công vai trò mới, trọng trách mới còn là cơ hội để Việt Nam nâng tầm đối ngoại đa phương, đóng góp thiết thực vào việc duy trì hòa bình, ổn định và an ninh quốc tế cũng như khu vực, góp phần nâng cao vị thế đất nước, khẳng định sự hiện diện ngày càng rõ rệt của Việt Nam trên trường quốc tế. Qua đó, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định cho phát triển đất nước.

Vẫn còn 23 tháng nữa của nhiệm kỳ, thách thức vẫn còn rất nhiều phía trước, nhưng với những tiền đề quan trọng đã tạo được, Việt Nam tin tưởng sẽ tiếp tục có những đóng góp hiệu quả hơn, thành công hơn, cùng chung tay với cộng đồng quốc tế vì một thế giới hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển.

MỸ HẠNH