Tập trung hỗ trợ lao động mất việc

Trong quý I/2023, Đông Nam Bộ trở thành vùng kinh tế bị ảnh hưởng nặng nhất do tình trạng giảm sút đơn hàng của nhiều doanh nghiệp (DN) lớn. Ba tháng đầu năm, tỉ lệ thiếu việc làm khu vực này tăng lên 1,75% so với 1,52% của quý trước, đi ngược với xu hướng chung của cả nước. Cắt giảm đơn hàng còn khiến nhiều DN rơi vào tình cảnh khó khăn, buộc phải cắt giảm lao động.

Bảo đảm quyền lợi

Tại TP HCM, do gặp khó khăn vì thiếu đơn hàng, buộc phải thu hẹp sản xuất - kinh doanh nên Công ty TNHH PouYuen Việt Nam (quận Bình Tân) dự kiến sẽ thực hiện thỏa thuận chấm dứt hợp đồng lao động (HĐLĐ) với 5.744 lao động vào 2 đợt (đợt 1 vào ngày 20-5 và đợt 2 ngày 3-6). Thời gian thực hiện chấm dứt HĐLĐ sẽ được thực hiện theo thời gian quy định sau khi người lao động (NLĐ) đồng ý với thỏa thuận trên.

Đại diện Công ty TNHH PouYuen Việt Nam cho biết khi NLĐ đồng ý chấm dứt HĐLĐ sẽ được công ty hỗ trợ 0,8 tháng tiền lương/năm làm việc cho toàn bộ thời gian làm việc, kể cả thời gian có tham gia bảo hiểm thất nghiệp (BHTN). Mức tiền lương tính hỗ trợ thôi việc là bình quân tiền lương 6 tháng cuối trước khi nghỉ việc. Bên cạnh đó, từ ngày đồng ý chấm dứt HĐLĐ đến khi chính thức nghỉ việc, NLĐ không phải đến làm việc nhưng vẫn được công ty trả lương, đóng BHXH, BHYT, BHTN đầy đủ.

Công nhân mất việc tại Công ty TNHH PouYuen Việt Nam hồi tháng 4-2023 tìm kiếm cơ hội việc làm. Ảnh: HUỲNH NHƯ

Theo đánh giá của ông Nguyễn Văn Lâm, Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB-XH) TP HCM, chính sách hỗ trợ cho NLĐ mất việc mà Công ty PouYuen Việt Nam thực hiện cao hơn quy định pháp luật hiện hành.

Để kịp thời hỗ trợ NLĐ của Công ty TNHH PouYuen Việt Nam mất việc, Trung tâm Dịch vụ việc làm (DVVL) TP HCM đã phối hợp với công ty tiến hành khảo sát nguyện vọng tìm việc làm, đào tạo nghề của NLĐ. Đồng thời, Sở LĐ-TB-XH cũng chuẩn bị nhu cầu tuyển dụng của 16 DN với 4.960 vị trí việc làm để giới thiệu cho NLĐ.

Bà Trần Lê Thanh Trúc, Trưởng Phòng Việc làm - An toàn lao động Sở LĐ-TB-XH TP HCM, cho biết trên 80% số lao động tại Công ty TNHH PouYuen Việt Nam bị chấm dứt HĐLĐ đợt này là nữ và hơn 53% lao động có độ tuổi trên 40. Do vậy, sở cũng lưu ý Trung tâm DVVL thành phố khi tìm kiếm nhu cầu tuyển dụng để giới thiệu cho NLĐ phải chú trọng đến các việc làm dành cho lao động nữ; khuyến khích các DN nới rộng biên độ tuổi, ưu tiên tuyển dụng, bố trí công việc cho NLĐ trên 40 tuổi.

"Trong số 4.960 vị trí việc làm mà Trung tâm DVVL thành phố dự kiến giới thiệu đến NLĐ có nhiều công việc ở các lĩnh vực như may, bán hàng, phục vụ ăn uống, lễ tân, bảo vệ... có thể đáp ứng nhu cầu việc làm của NLĐ lớn tuổi. Mặc dù thành phố đã có sự chuẩn bị để hỗ trợ việc làm cho NLĐ nhưng khả năng NLĐ cần tìm việc làm sẽ không cao. Đa phần NLĐ có nhu cầu hưởng trợ cấp thất nghiệp nên chỉ tìm việc làm thời vụ, không ký kết HĐLĐ để vừa hưởng lương vừa hưởng BHTN" - bà Trúc cho biết.

Đẩy mạnh kết nối

Nhận định thị trường lao động trong thời gian tới, ông Nguyễn Văn Lâm cho rằng thị trường vẫn bị ảnh hưởng vì bối cảnh chung.

Theo ghi nhận của Sở LĐ-TB-XH TP HCM, các DN thuộc lĩnh vực dệt may, giày da, bất động sản, xây dựng, sản xuất đồ gỗ mỹ nghệ... trên địa bàn thành phố vẫn đang trong giai đoạn tìm cách phục hồi đơn hàng, cố gắng giữ việc làm cho NLĐ. Trong khi đó, ở các lĩnh vực khác như sản xuất lương thực, thực phẩm, đồ uống; sản xuất sản phẩm điện tử máy tính; bán buôn và bán lẻ; du lịch; tài chính - ngân hàng..., nhu cầu tuyển dụng vẫn tăng.

Theo ông Lâm, TP HCM đang có nhiều biện pháp chủ động, tích cực nhằm hỗ trợ DN và NLĐ. Cụ thể, chính quyền các quận, huyện và TP Thủ Đức thường xuyên nắm tình hình hoạt động sản xuất - kinh doanh, tình hình quan hệ lao động để hỗ trợ kịp thời, phòng ngừa tranh chấp tập thể, ngừng việc. Trung tâm DVVL TP HCM tổ chức các phiên, sàn giao dịch việc làm nhằm kết nối cung - cầu lao động, giải quyết kịp thời các chính sách BHTN, đào tạo nghề cũng như hướng dẫn các DN rà soát, thực hiện đúng - đủ các chế độ, chính sách cho NLĐ.

Theo Bộ LĐ-TB-XH, thị trường lao động 4 tháng đầu năm 2023 tương đối ổn định, ít biến động nhưng những tháng tiếp theo tiềm ẩn nhiều rủi ro và thách thức. Trong bối cảnh sức mua ở các thị trường xuất khẩu giảm mạnh, lạm phát lan trên diện rộng... làm một số DN trong nước bị cắt giảm đơn hàng nên khó giữ việc cho NLĐ.

Vì vậy, để ổn định thị trường lao động trong thời gian tới, Bộ LĐ-TB-XH tiếp tục thực hiện các giải pháp tăng cường kết nối và điều tiết cung - cầu lao động, khuyến khích NLĐ tìm kiếm việc làm và chuyển đổi việc làm phù hợp với năng lực và sở trường.

Bộ LĐ-TB-XH cũng sẽ rà soát, nắm bắt tình hình nhu cầu tuyển dụng, tình hình cắt giảm sản xuất - kinh doanh của các DN, đặc biệt là các DN có vốn đầu tư nước ngoài, các ngành sử dụng nhiều lao động (may mặc, giày da, sản xuất gỗ...), để có phương án kết nối cung - cầu lao động, tăng tần suất tổ chức các phiên giao dịch việc làm, hỗ trợ NLĐ khi quay lại làm việc... Bên cạnh đó, đẩy mạnh giải quyết các chính sách BHTN để kịp thời hỗ trợ NLĐ bị mất việc, bù đắp thu nhập giúp NLĐ sớm ổn định cuộc sống, nhanh chóng quay lại thị trường lao động.

GIANG NAM - CAO HƯỜNG