Tập trung xây dựng nông thôn mới nâng cao
Xã biên giới Chiềng Khương được thành lập trên cơ sở sáp nhập các xã Chiềng Khương và Mường Sai trước đây đều đã đạt chuẩn nông thôn mới. Việc sáp nhập mở ra không gian phát triển mới cho địa phương, song cũng đặt ra nhiều khó khăn, thách thức trong xây dựng nông thôn mới nâng cao, đòi hỏi sự quyết tâm, đồng lòng của cả hệ thống chính trị và nhân dân.

Tuyến đường liên bản, xã biên giới Chiềng Khương được bê tông hóa.
Sau rà soát, xã Chiềng Khương hiện mới đạt 11/19 tiêu chí, 45/57 chỉ tiêu nông thôn mới nâng cao, gồm: Điện; trường học; hạ tầng thương mại nông thôn; thủy lợi; thông tin và truyền thông; nghèo đa chiều; việc làm; tổ chức sản xuất; giáo dục và đào tạo; hệ thống chính trị; quốc phòng và an ninh. Còn 8 tiêu chí chưa đạt gồm: Quy hoạch; giao thông; cơ sở vật chất văn hóa; nhà ở dân cư; thu nhập; y tế; văn hóa; môi trường và an toàn thực phẩm. Toàn xã có 108 km đường giao thông nông thôn được cứng hóa, chiếm 71,76%; 67,95% đường nội bản và 81,79% đường ngõ xóm đã bê tông hóa; có 2.975/3.892 hộ có nhà kiên cố; thu nhập bình quân đạt 50 triệu đồng/người/năm... Hiện nay, xã cần xây dựng thêm 7 nhà văn hóa, với kinh phí khoảng 7 tỷ đồng.
Ông Nguyễn Công Viên, Chủ tịch UBND xã Chiềng Khương, cho biết: Xã hiện có 13 bản. Sau sáp nhập, xã nhanh chóng ổn định tổ chức, tập trung thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nông thôn mới nâng cao. Đây là một trong ba khâu đột phá được xác định tại Nghị quyết Đại hội Đảng bộ xã lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030. Theo đó, xã ưu tiên xây dựng hệ thống hạ tầng đồng bộ, hiện đại; phát triển các công trình trọng điểm về giao thông; đầu tư hạ tầng thông tin, viễn thông, tạo nền tảng chuyển đổi số, từng bước phát triển kinh tế số, xã hội số. Phấn đấu đến năm 2028 đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, và đến năm 2030 có 8/33 bản đạt bản nông thôn mới kiểu mẫu. Từ nay đến cuối năm 2025, xã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân duy trì và nâng cao chất lượng 11 tiêu chí đã đạt. Đồng thời, huy động nguồn lực hoàn thành tiêu chí số 16 về văn hóa. Xã đang vận động xây dựng thêm 4 bản văn hóa, nâng tỷ lệ bản đạt tiêu chí văn hóa lên trên 61%.

Cổng chào bản Cỏ được thiết kế mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.
Bản Cỏ là một trong 8 bản đang phấn đấu xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu. Những ngày này, diện mạo bản đang khởi sắc, với cổng chào được xây dựng hình chum đá; tuyến đường về bản dài 220 m được mở rộng và đổ bê tông kiên cố, lắp hệ thống chiếu sáng bằng đèn năng lượng mặt trời, hai bên được trồng hoa rực rỡ sắc màu. Ông Lò Văn Inh, Bí thư Chi bộ, Trưởng bản Cỏ, chia sẻ: Bản đã huy động mỗi hộ đóng góp 0,5m³ đá, sỏi; 18 hộ hiến 30m² đất ruộng mở rộng đường từ 3,5m lên 6m, góp công lao động để hoàn thành tuyến đường. Tổng kinh phí 1 tỷ đồng, trong đó nhân dân đóng góp 70%, còn lại Nhà nước hỗ trợ. Tuyến đường đã hoàn thành cuối tháng 5/2025, tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân đi lại, tiêu thụ nông sản.
Xác định phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập là yếu tố quyết định việc hoàn thiện các tiêu chí khác, xã vận động nhân dân mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, đưa những giống cây trồng, vật nuôi có năng suất, chất lượng cao vào sản xuất; phối hợp tổ chức tập huấn kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi cho nhân dân. Đặc biệt, triển khai nhiều mô hình phát triển kinh tế phù hợp có hiệu quả cao, như: Nhãn VietGAP, xoài VietGAP, trồng cỏ chăn nuôi bò nhốt chuồng và nuôi gia cầm; liên kết thành lập các HTX... Toàn xã có 1.244 cây ăn quả, sản lượng 5.355 tấn quả tươi; 4 hợp tác xã trồng nhãn theo tiêu chuẩn VietGAP, nhiều gia đình trồng mía tím, làm VAC...; hướng dẫn nhân dân duy trì nuôi hơn 8.000 con trâu, bò. Ngoài ra, bà con nông dân trong xã còn đầu tư lò sấy nhiệt để chế biến long nhãn, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị sản phẩm.

HTX Dịch vụ nông nghiệp Ngoan Hậu, bản Tân Lập sử dụng hệ thống tưới nước vảy gốc và ghép giống nhãn chín sớm VietGAP.
Tại Hợp tác xã (HTX) Dịch vụ nông nghiệp Ngoan Hậu, bản Tân Lập, việc ứng dụng khoa học kỹ thuật, hệ thống tưới nước vảy gốc và ghép giống nhãn chín sớm VietGAP đang cho hiệu quả rõ rệt. Ông Bùi Sơn Hậu, Giám đốc HTX thông tin: HTX có 15 ha nhãn chín sớm T6 và 5 ha nhãn chính vụ ghép giống nhãn miền thiết, nhãn ánh vàng. Niên vụ năm 2025, hợp tác xã cung cấp ra thị trường 150 tấn nhãn chín sớm, giá bán bình quân 35 nghìn đồng/kg, doanh thu trên 5,2 tỷ đồng. Riêng 5 ha nhãn chính vụ, sản lượng ước đạt trên 60 tấn, với giá bán bình quân 20.000 đồng/kg, doanh thu hơn 1,2 tỷ đồng... HTX đang tạo việc làm thường xuyên cho 2 lao động, mức thu nhập 7 triệu đồng/người/tháng và tạo việc làm thời vụ cho 20 lao động địa phương, mức thu nhập 250-300.000 đồng/ngày.
Với định hướng đúng, cùng với sự đồng thuận của nhân dân, Chiềng Khương đang khai thác tốt cơ hội sau sáp nhập, tái cơ cấu chương trình nông thôn mới theo hướng hiệu quả, bền vững, đúng tinh thần “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”, qua đó, khẳng định vai trò trung tâm của nhân dân trong mọi hoạt động đổi mới và phát triển.