Tàu Cát Linh - Hà Đông có tiện lợi nào vượt trội?

Cao điểm 6 phút/chuyến

Ngày 4/11, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông và Phó chủ tịch UBND TP.Hà Nội chủ trì buổi họp báo cung cấp thông tin, kế hoạch chuyển giao khai thác giai đoạn đầu tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông, trước buổi lễ bàn giao, tiếp nhận dự án giữa Bộ GTVT (chủ đầu tư) và UBND TP.Hà Nội vào sáng 6/11.

Các đoàn tàu đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông bắt đầu chở khách từ sáng 6/11, trong 15 ngày đầu miễn phí cho hành khách

Ông Vũ Hồng Trường, Giám đốc Metro Hà Nội (đơn vị khai thác) cho biết, do đây là phương thức vận tải mới, đầu tiên của Thủ đô nên sẽ vận hành theo các giai đoạn. Giai đoạn đầu tiên tối thiểu là 1 năm, vận hành với sự hỗ trợ của chuyên gia công ty Metro Bắc Kinh. Trong năm đầu tiên, 6 tháng đầu vận hành theo phương án từ thấp đến cao, để đánh giá khai thác phù hợp với mức độ dịch vụ của người dân, tránh việc vận hành không có khách.

Cụ thể, trong tuần đầu dự kiến miễn phí vận hành 15 phút/chuyến, tuần thứ 2 sẽ là 10 phút/chuyến, thời gian hoạt động từ 5h30 đến 20h, nếu lượng khách đi đông sẽ điều chỉnh biểu đồ. 15 ngày đầu sẽ miễn phí, không thu tiền của hành khách đi tàu.

Khi chở khách có thu tiền, thời gian mở cửa từ 5h30 đến 22h30, giờ bình thường 10 phút/chuyến, cao điểm 6 phút/chuyến.

Điểm mới của vé tàu đường sắt Cát Linh - Hà Đông so với xe buýt hiện nay là có vé lượt (theo quãng đường và toàn tuyến), vé ngày (đi không giới hạn, bằng hai lần vé lượt toàn tuyến) và vé tháng thực tính 30 ngày. Vé tàu được bảo hiểm theo quy định chung về bảo hiểm đối với khách sử dụng dịch vụ khách công cộng.

“Những đối tượng được miễn phí đi xe buýt sẽ được miễn phí đi tuyến đường sắt Cát Linh - Hà Đông. Hành khách đi nhiều trả tiền nhiều , đi ít trả tiền ít chứ không phải đi ngắn mà phải trả tiền cả tuyến. Việc này nhằm khuyến khích người dân sử dụng phương tiện, đặc biệt là người có thu nhập thấp và trung bình. Mục tiêu của Hà Nội khuyến khích người dân trải nghiệm giai đoạn đầu, kết nối du lịch trong tương lai”, ông Trường nói.

Theo Ban QLDA, đường sắt Cát Linh - Hà Đông dài 13,05km, có 12 nhà ga, trung bình hơn 1km có 1 ga; các ga nằm trên phố Hào Nam - Hoàng Cầu - Láng và trục đường ngã tư Sở hướng ra ngoại thành, theo trục đường Nguyễn Trãi - Trần Phú - bến xe Yên Nghĩa (Hà Đông). Tại các ga có chỗ để xe đạp, xe máy cho hành khách đi tàu.

Về tốc độ chạy tàu, dự án được thiết kế với tốc độ khai thác trung bình 35km/h, thời gian chạy toàn tuyến từ Cát Linh – Hà Đông là 23,63 phút. Khi đưa vào khai thác thương mại sẽ hoạt động liên tục từ 5h đến 23h hằng ngày.

Khung giờ cao điểm, các đoàn tàu chạy giãn cách với tần suất 6 phút có 1 đoàn tàu cập ga, với sức chở là 960 người/đoàn. Trong giờ bình thường tàu chạy được khai thác 10 phút/chuyến, lưu lượng vận chuyển tối đa đạt 1,02 triệu/ngày.

Từ dưới đường và bên trong các nhà ga đường sắt Cát Linh - Hà Đông có hệ thống thang máy phục vụ khách

Chậm trễ mặt bằng ảnh hưởng đến tiến độ dự án

Tại cuộc họp báo, nhiều câu hỏi của các báo về nguyên nhân và trách nhiệm của trong việc dự án bị chậm tiến độ. Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông cho biết, quá trình thực hiện dự án xảy ra một số tồn tại liên quan đến trách nhiệm của chủ đầu tư.

“Khâu chuẩn bị đầu tư chưa tốt, chưa lường hết các rủi ro dẫn đến phải điều chỉnh, bổ sung và phải trình cấp có thẩm quyền khiến thời gian bị kéo dài. Công tác GPMB bị chậm trễ ảnh hưởng lớn đến tiến độ. Thời gian thi công, chế tạo, lắp ráp thiết bị chỉ 3 năm là xong, nhưng không có mặt bằng nên không triển khai được. Với vai trò là chủ đầu tư, Bộ GTVT có trách nhiệm cùng với Hà Nội trong vấn đề này.

Bài học rút là sau dự án này là cần sự chuẩn bị đầu tư đồng bộ ngay từ đầu. Đối với dự án phức tạp, giải phóng mặt bằng phải được tách biệt thành dự án riêng. Đây cũng là vấn đề đang được Chính phủ, Quốc hội xem xét”, Thứ trưởng Đông nói.

Chia sẻ vấn đề trên, Phó chủ tịch UBND TP.Hà Nội Dương Đức Tuấn cũng cho biết, hiện dự án đường sắt đô thị Nhổn - ga Hà Nội cũng đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc về giải phóng mặt bằng, gây ảnh hưởng lớn đến tiến độ.

Trước thắc mắc của báo chí về việc dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông được thiết kế, xây dựng theo tiêu chuẩn Trung Quốc, song lại áp dụng tiêu chuẩn an toàn của châu Âu để đánh giá về an toàn hệ thống, Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông nói: Tiêu chuẩn đường sắt đô thị của VN chưa có, đến nay mới ban hành một số tiêu chuẩn để quản lý khai thác. Tiêu chuẩn Trung Quốc cũng dựa trên hệ tiêu chuẩn châu Âu, song cũng không đầy đủ. Các tiêu chuẩn còn thiếu được cập nhật, bổ sung và đánh giá trên cơ sở sở tiêu chuẩn của dự án và theo trình tự, phương thức của châu Âu.

Theo Ban QLDA, dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông được Bộ GTVT phê duyệt quyết định đầu tư năm 2008, với quy mô xây dựng 13,05km đường sắt đi trên cao, với 12 nhà ga và 13 đoàn tàu chạy bằng năng lượng điện. Dự án sử dụng vốn vay ODA của Trung Quốc và đối ứng trong nước; mức đầu tư ban đầu là 8.769,9 tỷ đồng (tương đương 552,86 triệu USD) và mức điều chỉnh là 18.001,5 tỷ đồng (tương đương 868,04 triệu USD).

Tháng 10/2011, dự án được chính thức khởi công xây dựng. Và dự kiến sẽ hoàn thành chỉ trong 2 năm, kể từ khi dự án bàn giao mặt bằng sạch cho Tổng thầu.

Tuy vậy, công tác giải phóng mặt bằng gặp nhiều khó khăn, nên sau khoảng 3,5 năm mới có mặt bằng sạch để thi công. Từ cuối năm 2018 và năm 2019, hệ thống đường sắt đô thị đầu tiên này được vận hành thử các đoàn tàu và toàn hệ thống điều khiển. Sau 10 năm thi công, ngày 6/11, dự án chính thức được đưa vào khai thác vận hành thương mại.

Huy Lộc