Tàu ngầm Velikiye Luki và lớp Lada Project 677

Lễ thượng cờ tàu ngầm Velikiye Luki diễn ra ngày 16 tháng 12 năm 2025. Theo thông tin được TASS tóm tắt, đây là tàu ngầm diesel-điện cỡ lớn thuộc Dự án Project 677 Lada, đang được đóng cho Hạm đội Baltic tại Xưởng đóng tàu Admiralty (thuộc Tập đoàn Đóng tàu Thống nhất Nga – USC) ở St. Petersburg.

Lễ thượng cờ tàu ngầm Velikiye Luki.

Tổng quan về Project 677 Lada

Project 677 Lada được mô tả là phiên bản cải tiến của Project 877 Paltus (hay Varshavyanka), với yêu cầu trọng tâm là giảm thiểu tiếng ồn nhằm thay thế toàn diện các tàu ngầm Project 877. Dự án do Cục Thiết kế Trung ương Rubin về Kỹ thuật Hàng hải (St. Petersburg) phát triển từ những năm 1990, dưới sự giám sát của Kỹ sư trưởng Yury Kormilitsyn.

Xưởng đóng tàu Admiralty tại St. Petersburg là nhà sản xuất tất cả tàu ngầm thuộc dự án này, theo thông tin nêu trong nguồn.

Mục đích sử dụng và nhiệm vụ tác chiến theo thiết kế

Theo mô tả nhiệm vụ, tàu ngầm diesel-điện Dự án 677 được thiết kế để tiêu diệt tàu nổi của đối phương, tuần tra, trinh sát, bảo vệ các tuyến đường biển, rải thủy lôi và thực hiện các nhiệm vụ khác.

Khả năng hoạt động được nêu là phù hợp trong mọi điều kiện thời tiết, ở vùng nước nông và sâu trên khắp các đại dương trên thế giới, ngoại trừ các khu vực băng giá liên tục. Đây là điểm quan trọng về mặt sử dụng lực lượng, vì khung nhiệm vụ bao gồm cả tác chiến gần bờ (nước nông) và hoạt động xa hơn trên biển, tùy điều kiện triển khai.

Phân tích kỹ thuật từ thông tin đã công bố

Thiết kế thân tàu và mức ồn

Dự án 677 có cấu trúc thân đơn. So với tàu ngầm Lada Dự án 877, nguồn nêu ba cải tiến chính: độ ồn thấp hơn, mức độ tự động hóa cao hơn, trọng lượng rẽ nước khi nổi giảm gần 1,3 lần và tốc độ khi lặn nhanh hơn.

Trong tác chiến tàu ngầm, giảm tiếng ồn thường gắn với mục tiêu nâng cao khả năng tiếp cận bí mật và sống còn trước các biện pháp săn ngầm. Tuy nhiên, nguồn không cung cấp thông số định lượng cụ thể về độ ồn hay tốc độ, nên đánh giá ở đây chỉ dừng ở mức mô tả tính năng theo công bố.

Hệ động lực: diesel-điện và hướng phát triển kỵ khí

Hệ thống động cơ đẩy chính của tàu là diesel-điện. Ngoài cấu hình chuẩn, nguồn cho biết các tàu ngầm này có thể được trang bị hệ thống động cơ đẩy kỵ khí (không cần không khí) với máy phát điện hóa học để tăng sức bền và tầm hoạt động; Cục Thiết kế Trung ương Rubin đang phát triển hệ thống này.

Điểm đáng chú ý là nguồn mô tả dưới dạng khả năng “có thể được trang bị”, đồng nghĩa việc tích hợp và trạng thái trang bị cụ thể trên từng tàu không được khẳng định trong nội dung cung cấp.

Vũ khí chính: tên lửa hành trình Kalibr

Vũ khí chính của tàu ngầm Dự án 677 được nêu là hệ thống tên lửa hành trình Kalibr, với khả năng phóng nhiều tên lửa cùng lúc trên biển. Ở góc độ tác chiến, đặc tính “phóng loạt” (salvo) thường nhằm tăng xác suất xuyên thủng phòng thủ mục tiêu hoặc tạo hiệu ứng tập kích trong thời gian ngắn, nhưng nguồn không nêu cấu hình ống phóng hay cơ số đạn.

Biến thể xuất khẩu

Nguồn cũng cho biết các phiên bản xuất khẩu Amur-950 và Amur-1650 của Dự án 677 đã được phát triển. Nội dung không kèm thông số chi tiết hoặc khác biệt cấu hình giữa các biến thể này.

Tiến trình đóng mới và các mốc biên chế của loạt tàu

Thông tin theo TASS cho thấy chương trình Lada trải qua giai đoạn thử nghiệm và điều chỉnh thiết kế do vấn đề hệ thống động cơ đẩy chính trên chiếc đầu tiên. Sau đó, các tàu tiếp theo được hoàn thiện theo thiết kế sửa đổi, bao gồm nâng cấp hệ thống điều khiển, hệ thống động cơ đẩy điện và hệ thống định vị.

Với Saint Petersburg, nguồn dẫn lời “một nguồn tin thân cận với Hải quân” nói với TASS rằng tàu được lên kế hoạch loại biên vì “việc hiện đại hóa nó rất tốn kém; một tàu ngầm mới có thể được chế tạo với cùng số tiền đó”. Đây là nhận định theo nguồn trích dẫn, không phải kết luận kỹ thuật độc lập.

Bối cảnh sử dụng: Hạm đội Baltic và yêu cầu huấn luyện

Nội dung nguồn cũng nêu Hạm đội Baltic là hạm đội có cơ sở hạ tầng đào tạo huấn luyện phát triển nhất trong Hải quân Nga, với các trung tâm khoa học huấn luyện quân sự ở St. Petersburg và Kaliningrad. Soái hạm của Hạm đội Baltic là tàu khu trục Nastoichivy lớp Sovremenny Đề án 956.

Theo thông báo của Bộ Quốc phòng Nga, từ năm 2017 đội phụ trợ của Hạm đội Baltic được cấp thêm một số tàu hỗ trợ mới và tàu ngầm; lực lượng hàng không nhận Su-30SM và trực thăng phiên bản cải tiến Ka-29. Hạm đội Baltic cũng tham gia một số hoạt động huấn luyện được nêu trong nguồn như tập trận “Liên hợp trên biển-2017” với Hải quân Trung Quốc và diễn tập “Zapad-2017” Nga-Belarus.

Điểm cần theo dõi

Từ những dữ kiện đã công bố, Project 677 Lada được định vị là bước nâng cấp so với Project 877, nhấn mạnh giảm tiếng ồn, tăng tự động hóa, và khả năng tích hợp hệ động lực kỵ khí trong tương lai, đồng thời sử dụng Kalibr như vũ khí chủ lực. Các mốc đóng mới cho thấy chương trình đã điều chỉnh thiết kế sau giai đoạn thử nghiệm chiếc đầu tiên, trước khi các tàu tiếp theo được biên chế trong giai đoạn 2022–2024 và tiếp tục mở rộng loạt tàu với các thân tàu khởi công năm 2022.

CTVX