Dù tàu sân bay Kuznetsov được coi là sự tự hào của hải quân Nga nhưng nó cũng là chiếc tàu gây ra nhiều phiền toái nhất cho hải quân nước này.
Sau các vụ tai nạn liên hoàn, rồi hỏa hoạn gây chìm ụ nổi trong khi sửa chữa khiến cho việc đưa con tàu này trở lại hoạt động ngày càng gian nan.
Ban đầu, tàu Đô đốc Kuznetsov được dự kiến sẽ quay trở lại hoạt động trong năm nay (2022), sau đơ thời hạn này được lùi sang năm 2023.
Nhưng mới đây nguồn tin của TASS nói rằng, sớm nhất là năm 2024, hàng không mẫu hạm duy nhất của Nga mới có thể đi vào hoạt động.
Dù vậy giới phân tích cho rằng trong bối cảnh hiện tại của Nga, ngay cả mốc thời gian này cũng khó thực hiện.
Tàu Đô đốc Kuznetsov là loại tuần dương hạm mang máy bay nhưng người ta thường gọi nó tàu sân bay duy nhất còn hoạt động của Hải quân Nga.
Tàu được đóng tại xưởng đóng tàu Nam Nikolayev trên bờ Biển Đen thuộc Ukraina từ 1985, nhưng phải đến năm 1995 mới chính thức đi vào hoạt động.
Tàu có chiều dài 270m, chiều rộng 38m, mớn nước 9,1m. Trọng tải tối đa lên tới 68.000 tấn.
Tàu Đô đốc Kuznetsov mang theo tối đa được 41 máy bay các loại, bao gồm 12 chiếc Su-33, 20 chiếc MiG-29 và 4 chiếc Su-25 cùng các trực thăng săn ngầm, trực thăng chiến đấu.
Dù là biến thể sửa đổi từ Su-27, nhưng Su-33 lại bị đánh giá là kém năng lực hơn so với những chiếc F/A-18E/F Super Hornet của Mỹ.
Khác với Mỹ, tàu sân bay Nga có thể mang theo lượng tên lửa cực lớn, trước tiên là 12 tên lửa chống hạm P-700 Granit được bố trí ở khoang phóng thẳng đứng phía mũi tàu.
Tên lửa hành trình chống hạm P-700 Granit có trọng lượng lên đến 7 tấn với đầu đạn 750 kg, đủ sức vô hiệu hóa tàu sân bay đối phương cũng như đánh chìm nhiều loại chiến hạm.
Không những vậy, tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov có khả năng phòng không rất mạnh với 24 khoang chứa tên lửa phòng không tầm thấp và tầm trung 3K95 Kinzhal, với tổng số 192 tên lửa.
Tốc độ phóng của hệ thống phòng không trên chiến hạm Đô đốc Kuznetsov là 1 tên lửa/3 giây.
Ngoài ra, tàu Đô đốc Kuznetsov được trang bị 6 tổ hợp phòng thủ tầm gần AK-630 với pháo 6 nòng 30mm có tốc độ bắn 6.000 viên đạn/phút, cùng 8 tổ hợp phòng thủ tầm gần Kashtan.
Mỗi tổ hợp Kashtan bao gồm 2 pháo 6 nòng GSh-30K 30mm và 2 tổ hợp tên lửa phòng không 9M311 với 4 tên lửa trong trạng thái sẵn sàng bắn cùng hệ thống nạp đạn tự động chứa 32 tên lửa.
Ngoài ra, trên tàu sân bay này còn có hệ thống phản lực chống ngầm Udav-1.
Dù mang hệ thống vũ khí phòng thủ và cả các tên lửa tấn công cực mạnh, nhưng tàu Đô đốc Kuznetsov chưa bao giờ được đánh giá cao trong năng lực tác chiến với vai trò là tàu sân bay khi tung phi đội tiêm kích hạm tấn công đối phương.
Hoạt động tại chiến trường Syria đã minh chứng rõ điều này. Khi được điều đến đây thực hiện nhiệm vụ, tàu Đô đốc Kuznetsov luôn phải có tàu cứu kéo đi theo tháp tùng phòng trường hợp chết máy, ngoài ra Nga cũng mất hai tiêm kích hạm vì tai nạn lúc hạ cánh xuống tàu.
Việt Hùng