Tên lửa 4K44 Redut-M - khắc tinh tàu sân bay - tham gia diễu binh đại lễ 2.9

Redut-M trong buổi tập luyện

4K44 Redut là tổ hợp tên lửa phòng thủ bờ biển di động do Liên Xô phát triển từ thập niên 1950 - 1960, đưa vào trang bị trong những năm 1960. Đây là vũ khí tấn công các mục tiêu trên biển tầm xa, mang tên định danh NATO là SSC-1. Một tổ hợp chiến đấu tiêu chuẩn gồm một xe radar chỉ huy và ba xe mang bệ phóng tên lửa P-35 Pyatyorka.

Cấu hình tổ hợp 4K44

Thành phần của 4K44 gồm xe radar điều khiển 4R45 Skala và các xe mang bệ phóng (mỗi xe chở một tên lửa) ZIL-135K, triển khai trên xe phóng SPU-35B hoặc SPU-35V. Thông thường, một tổ hợp bố trí một xe radar Skala và ba xe mang tên lửa. Tên lửa được đặt trong ống phóng trên xe tải hạng nặng BAZ-135MB 8x8. Mỗi xe phóng do năm người vận hành, thời gian triển khai sẵn sàng chiến đấu khoảng 30 phút.

4K44 sử dụng tên lửa hành trình đối hạm tầm xa P-35 - một biến thể chống hạm của tên lửa đạn đạo hạt nhân chiến thuật P-5 Pyatyorka, mang định danh NATO SS-N-3 Shaddock. Đây là loại tên lửa cỡ lớn, dài gần 10m, đường kính 1,5m, sải cánh 5 m, trọng lượng phóng 5 tấn. P-35 có thể mang đầu đạn nổ mạnh 800 - 1.000kg TNT, đủ sức đánh chìm chiến hạm trên 7.000 tấn, kể cả tàu sân bay.

Tên lửa dùng hai động cơ: động cơ khởi tốc để rời bệ phóng và động cơ hành trình nhiên liệu rắn KRD-26 để bay đến mục tiêu. Phiên bản hạt nhân chiến thuật P-5 có tốc độ hành trình cận âm và bản P-35 chống hạm cũng duy trì tốc độ này. Tuy nhiên, khi tiếp cận mục tiêu ở cự ly 1,5 - 2km, tên lửa có thể hạ độ cao xuống vài chục mét, đồng thời tăng tốc lên siêu âm Mach 1,4 để tấn công.

Tên lửa P-5 ban đầu được Liên Xô phát triển cho các tàu ngầm lớp Whiskey, Juliett và Echo, nhằm tấn công các mục tiêu chiến lược trên đất liền. Sau đó, P-5 được nâng cấp thành P-6, P-7 trang bị cho tàu tuần dương lớp Kynda, Kresta I và cuối cùng là P-35 cho các tổ hợp phòng thủ bờ biển di động.

Tính năng chiến đấu

P-35 sử dụng hệ dẫn đường quán tính kết hợp radar chủ động ở pha cuối. Ở pha giữa, nó có thể nhận dữ liệu mục tiêu từ trực thăng Kamov Ka-25/Ka-27, máy bay tuần thám Tu-95RT hoặc trinh sát Tu-16D. Tầm bắn của tổ hợp 4K44-A đạt 450km, bản 4K44-B là 500km và các bản nâng cấp như Redut-M có thể đạt 550 - 750km. Độ cao hành trình thông thường từ 100 - 400m; khi đóng vai trò chỉ thị mục tiêu cho các tên lửa khác, nó có thể bay cao 4.000 - 7.000m. Ở pha cuối, tên lửa hạ thấp xuống dưới 100m trước khi lao vào mục tiêu.

Khi không có máy bay trinh sát hỗ trợ, kíp chiến đấu sẽ phóng đồng loạt 3–4 quả. Một quả bay cao hơn để dùng radar dẫn đường cho các quả còn lại tấn công cùng mục tiêu.

Tại Việt Nam

Trước khi tham gia Lễ diễu binh 2.9.2025, vào tháng 12.2022, tại Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam, xe chở đạn kiêm bệ phóng của Redut-M - một trong những khí tài chủ lực của Hải quân Việt Nam - đã được giới thiệu đến bạn bè quốc tế.

Tổ hợp tên lửa phòng thủ bờ biển Redut-M được giới thiệu tại triển lãm quốc phòng Việt Nam 2022 - Ảnh: VTC News

Tại sự kiện này, Redut-M (hay 4K44 Redut-M) gây ấn tượng mạnh nhờ thiết kế đặt trên khung gầm xe cơ giới hạng nặng việt dã 8x8, cho khả năng cơ động cao, phản ứng nhanh và bảo vệ bờ biển trên phạm vi rộng.

Bùi Tú