Triển vọng cuộc gặp Putin - Zelensky: Hy vọng và hoài nghi
Sau chuỗi cuộc gặp với các nhà lãnh đạo Nga, Ukraine và châu Âu, Tổng thống Mỹ Donald Trump đang thúc đẩy mạnh mẽ một cuộc gặp trực tiếp giữa các nhà lãnh đạo Nga và Ukraine nhằm chấm dứt cuộc xung đột kéo dài suốt hơn 3 năm rưỡi qua.
Trả lời phỏng vấn báo chí ngày hôm qua, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt khẳng định: “Tổng thống luôn nói rằng có những khác biệt chỉ Nga và Ukraine mới có thể giải quyết. Vì vậy, ông ấy muốn hai nước tham gia vào hoạt động ngoại giao trực tiếp. Ông ấy đã nói như vậy ngay từ đầu, đó là lý do tại sao ông ấy đồng ý với ý tưởng để Tổng thống Zelensky và Tổng thống Putin gặp nhau. Và tôi được biết các sắp xếp cho cuộc gặp đó đang được tiến hành”.

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Ảnh: Getty
Sau loạt cuộc gặp tại Alaska và Washington, Tổng thống Donald Trump đang tích cực phối hợp với các đồng minh châu Âu để nhanh chóng xúc tiến các cuộc gặp cấp cao song phương giữa Nga và Ukraine, cũng như các cuộc gặp 3 bên với Mỹ và 4 bên với sự tham gia của châu Âu. Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio hiện dẫn đầu nhóm xây dựng một cơ chế đảm bảo an ninh thay thế cho NATO nếu đạt được thỏa thuận hòa bình. Một số địa điểm trung lập như Thụy Sĩ và Hungary đang được xem xét.
Tuy nhiên, thời gian cụ thể cho cuộc gặp vẫn chưa được xác định. Nga tới nay vẫn giữa thái độ thận trọng.
Ngoại trưởng Sergei Lavrov hôm qua nhấn mạnh, mọi cuộc gặp cấp cao cần được chuẩn bị kỹ lưỡng: “Chúng tôi không bác bỏ bất kỳ hình thức đối thoại nào dù là song phương, ba bên hay đa phương. Quan trọng nhất là tất cả các cơ chế từ gặp gỡ một cộng một, một cộng hai cho đến các định dạng quốc tế như Liên hợp quốc đều cần được đưa vào tiến trình nghiêm túc, thay vì trở thành công cụ cho những màn tuyên truyền chính trị. Từng bước một, bắt đầu từ cấp chuyên gia, rồi tiến đến chuẩn bị đầy đủ cho các hội nghị thượng đỉnh. Đó là cách tiếp cận mà chúng tôi luôn ủng hộ”.
Đánh giá về triển vọng cuộc gặp giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và triển vọng chấm dứt xung đột giữa hai nước, Giáo sư Moritz Weiss tại Munich (Đức) nhận định: “Tôi cho rằng điều hết sức quan trọng hiện nay là các cuộc đàm phán tiếp theo sẽ diễn ra – hoặc ít nhất, đó đang là kế hoạch được thúc đẩy. Bởi vì dù thế nào, đàm phán vì hòa bình luôn tốt hơn tiếp tục xung đột. Điều quan trọng là phải đưa tiến trình trở lại đúng hướng, tức là ít nhất vạch ra được một kế hoạch sơ bộ về một thỏa thuận cuối cùng sẽ ra sao. Và cũng cần thống nhất tiếng nói trong các mục tiêu chung. Nhưng dù sao, việc quay lại bàn đàm phán cũng là bước đi đúng hướng”.
Những bất đồng sâu sắc giữa các bên về lãnh thổ và quy mô quân đội Ukraine vẫn là rào cản lớn. Các tướng lĩnh hàng đầu của NATO cũng dự kiến họp trực tuyến trong ngày hôm nay để thảo luận về các bước đi tiếp theo đối với cuộc xung đột tại Ukraine. Một số nguồn tin cho biết, Mỹ, Ukraine và nhiều nước châu Âu đã thành lập một ủy ban chung nhằm phối hợp về một dự thảo đề xuất đảm bảo an ninh cho Ukraine, dự kiến sẽ được công bố trong những ngày tới và có thể bao gồm sự hỗ trợ của Mỹ từ trên không.