'Thái tử Apple' giống Tim Cook hơn Steve Jobs

Sau khi Jony Ive tuyên bố ra đi, Jeff Williams trở thành tâm điểm của mọi sự chú ý tại Apple. Theo Bloomberg, Jeff Williams hiện là nhân vật nắm giữ quyền lực lớn thứ hai tại Cupertino chỉ sau Tim Cook. Và trong tương lai, ông có thể sẽ kế thừa chiếc ghế CEO.

Một số nhân viên cũ và hiện còn làm việc tại Apple mô tả trong quãng thời gian đảm nhận vai trò giám đốc điều hành (COO), ông Williams thể hiện hình ảnh một nhà lãnh đạo khiêm tốn, kỷ luật, đòi hỏi cao, giống với phong cách của Tim Cook.

Ông Williams chịu trách nhiệm đàm phán với các nhà cung cấp, vận chuyển hàng trăm triệu thiết bị mỗi năm từ các nhà máy Trung Quốc đến phần còn lại của thế giới. Dù vậy, ông quan tâm tới quá trình phát triển sản phẩm hơn Tim Cook.

Giám đốc điều hành Apple Jeff Williams. Ảnh: CNBC.

COO Apple tham gia các buổi đánh giá về tiến độ thiết kế sản phẩm mỗi tuần và là người chịu trách nhiệm đưa Apple Watch ra thị trường. Trong nội bộ Apple, Williams được đánh giá là lựa chọn lý tưởng cho vị trí lãnh đạo tối cao. Ban lãnh đạo Apple cũng đã chủ động nâng đỡ ông trước khi Jony Ive ra đi.

"Chỉ 5% của Williams dành cho sản phẩm"

Dưới sự điều hành của Tim Cook, Apple đã bán cho hàng trăm triệu khách hàng những sản phẩm đắt tiền như iPhone, iPad, AirPods và các dịch vụ như Apple Music. Giá trị thị trường của công ty tăng gấp đôi lên mức 1.000 tỷ USD.

Tuy nhiên, sau khoảng thời gian tăng trưởng đáng kinh ngạc, doanh số của iPhone - vốn chiếm khoảng 2/3 doanh thu Apple - gần như không thay đổi trong nhiều năm, và công ty gặp nhiều khó khăn trong việc cạnh tranh tại các thị trường tăng trưởng nhanh như Trung Quốc và Ấn Độ.

Kể từ khi được cứu khỏi bờ vực phá sản vào cuối những năm 1990, Apple thành công nhờ khả năng bán các sản phẩm đắt tiền nhiều như hàng phổ thông nhờ điểm mạnh thiết kế. Đội ngũ thiết kế trở thành cốt lõi của văn hóa doanh nghiệp Apple.

Nhưng Jony Ive được xem là "thiên tài sản phẩm ở tầm Steve Jobs" cuối cùng trong hàng ngũ lãnh đạo cốt cán tại Apple. Và giờ ông đã ra đi. Sau 8 năm điều hành Apple, Tim Cook biến đội ngũ vận hành trở thành nòng cốt của công ty, có tầm quan trọng hơn lực lượng thiết kế.

"95% của Jeff Williams tập trung vào hiệu quả vận hành, và 5% dành cho phát triển sản phẩm”, Bloomberg dẫn lời một nhân sự Apple nhận định. "Apple đã trở thành một công ty đặt vận hành làm ưu tiên cao nhất".

Jeff Williams là phó tướng của Tim Cook tại Apple. Ảnh: Bloomberg.

"CEO của Apple không cần phải là một người có tầm nhìn về sản phẩm nếu như công ty có một nhân vật như thế để ông ấy làm việc cùng. Tim Cook có Jony Ive. Giờ câu hỏi là khi Ive đi, ai sẽ là người có tầm nhìn về sản phẩm để giúp Apple tạo ra bom tấn mới", cựu chuyên viên marketing Apple Michael Gartenberg nhận định.

Giống Tim Cook, Williams lớn lên ở miền nam nước Mỹ, lấy bằng MBA ở Đại học Duke và làm việc cho IBM vài năm trước khi gia nhập Apple vào cuối thập niên 1990. Năm 1998, ông quản lý mua hàng, chịu trách nhiệm đàm phán với các nhà cung cấp linh kiện và trở thành phó chủ tịch điều hành vào năm 2010.

Williams nổi tiếng là luôn chuẩn bị đầy đủ tài liệu về các kế hoạch hoạt động và phát triển sản phẩm để tham vấn cho CEO Tim Cook trong mỗi buổi họp. Giống sếp Cook, ông cũng thường mặc quần jean, áo sơ mi không đóng thùng. Ông cũng luôn ghi chép cẩn thận mọi thứ trong một cuốn sổ nhỏ.

Công lao phát triển Apple Watch

Williams nắm quyền điều hành nhóm phát triển Apple Watch vào năm 2013. Kể từ khi được bổ nhiệm làm COO Apple từ cuối năm 2015, Williams luôn là người giới thiệu các phiên bản tiếp theo của Apple Watch.

Trong vai trò COO, Williams chịu trách nhiệm về rất nhiều lĩnh vực của Apple trước khi lãnh đạo bộ phận thiết kế phần cứng và phần mềm của công ty. Trước khi quản lý nhóm phát triển Apple Watch, ông giám sát toàn bộ chuỗi cung ứng, tìm nguồn cung nguyên liệu, nghiên cứu sức khỏe và phát triển ứng dụng, hỗ trợ khách hàng AppleCare và tham gia vào lĩnh vực tài chính.

Giống Tim Cook, COO của Apple luôn quan sát, lắng nghe và đặt những câu hỏi sắc bén. Một cựu nhân viên Apple mô tả Williams luôn cố gắng hiểu các kỹ sư của công ty, nhưng ông cũng thường tự giễu bản thân về khối kiến thức kỹ thuật có hạn của mình.

Ông thường đến công ty trước 7h sáng và làm việc tới tận tối muộn. Tuy nhiên, có vẻ như Williams chưa chinh phục được đội ngũ thiết kế của Apple. Một thành viên kỳ cựu của nhóm thiết kế nhận xét: "Ông ấy đến từ đội ngũ vận hành, và những tiêu chuẩn ở đó không có ý nghĩa gì đáng kể trong lĩnh vực thiết kế".

COO của Apple trong lễ công bố Apple Watch Series 4 vào năm 2018. Ảnh: Bloomberg.

Apple Watch là thử thách lớn nhất của Williams. Vài tháng trước khi mẫu đồng hồ đầu tiên được tung ra thị trường, một số nhân viên thử nghiệm thiết bị bị dị ứng với loại niken được sử dụng trong vỏ đồng hồ.

Williams quyết định bỏ hàng nghìn sản phẩm đã được sản xuất, đẩy công suất một dây chuyền sản xuất khác, sử dụng loại niken mới. Và ông tặng vài nghìn chiếc đồng hồ dính một lỗi khác cho nhân viên thay vì đem bán chúng.

Những quyết định đó giúp khách hàng không mua phải Apple Watch bị lỗi. Đó cũng là lý do khiến nguồn cung Apple Watch hạn chế trong những tháng đầu tiên khi sản phẩm này ra mắt.

Ban đầu, Apple Watch không thành công nhanh chóng như iPhone và iPad. Phiên bản đầu tiên khá chậm chạp và không có nhiều ứng dụng. Apple phải ngừng bán phiên bản đồng hồ mạ vàng giá 17.000 USD.

Tuy nhiên, phần cứng và phần mềm của Apple Watch ngày càng hoàn thiện và Apple âm thầm thống trị thị trường thiết bị đeo kết nối Internet. Năm 2018, doanh số Apple Watch chiếm hơn 50% thị trường này.

Phiên bản khác của Tim Cook

Hiện Williams giám sát quy trình phát triển phần cứng của tất cả sản phẩm Apple. Ông tổ chức các buổi họp hàng tuần để đánh giá tiến độ. Theo Bloomberg, nhân viên Apple thường gọi quá trình này là "Jeff Review". Trong quá trình phát triển AirPods, COO Apple vẫn đeo tai nghe có dây vì chưa thấy hài lòng với loại tai nghe không dây này.

Jeff Williams được nhận xét là một phiên bản khác của Tim Cook. Ảnh: Macrumors.

Một số người gần gũi với đội ngũ thiết kế Apple cho biết họ tin tưởng Williams sẽ hiểu giá trị của thiết kế và sẽ giúp thực hiện những ý tưởng của nhóm thay vì bác bỏ chúng. Ngoài kinh nghiệm với Apple Watch, ông còn từng quản lý nhóm kỹ sư thiết bị điện tử của Apple trong một thời gian ngắn hồi 10 năm trước.

Một cựu lãnh đạo cấp cao của Apple tiết lộ ông không lo lắng về việc Williams có khả năng thực hiện các ý tưởng của đội thiết kế hay không. Ngược lại, ông quan ngại về Alan Dye và Evans Hankey, trưởng các bộ phận thiết kế phần mềm và phần cứng.

Ông này nhận định trình độ thiết kế của họ kém Jony Ive một bậc. Dù vậy, quy trình làm việc có thể trở nên đơn giản hơn vì Evans Hankey và Alan Dye không còn chịu áp lực từ Jony Ive nữa.

Với một số cổ đông của Apple, Williams thiếu sự nhạy cảm về thiết kế, do đó không tạo ra được nguồn cảm hứng như Steve Jobs. Và ông đã 56 tuổi, chỉ kém Tim Cook 3 tuổi.

"Ông ấy là phiên bản khác của Tim Cook. Nếu bạn nghĩ Tim Cook đã làm tốt vai trò CEO thì sự lựa chọn này là ổn", cựu lãnh đạo Apple nhận định.

Phương Thảo