Thăm nơi Bác Hồ từng sống tại thành phố Hồ Chí Minh
Tại TP Hồ Chí Minh có một Di tích lịch sử cấp quốc gia rất đặc biệt, nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ở chín tháng trước khi rời đất nước ra đi tìm đường cứu nước. Ðó là căn nhà số 1-2-3 Quai Testard, Chợ Lớn, nay là số 5 đường Châu Văn Liêm thuộc phường 14, quận 5. Căn nhà nhỏ đơn sơ lưu dấu chân Người trên hành trình tìm đường cứu nước vĩ đại nay được gọi bằng cái tên trân trọng và gần gũi là 'Nhà Bác Hồ'.
Một góc trưng bày các hiện vật, hình ảnh lịch sử tại "Nhà Bác Hồ".
Tại TP Hồ Chí Minh có một Di tích lịch sử cấp quốc gia rất đặc biệt, nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ở chín tháng trước khi rời đất nước ra đi tìm đường cứu nước. Ðó là căn nhà số 1-2-3 Quai Testard, Chợ Lớn, nay là số 5 đường Châu Văn Liêm thuộc phường 14, quận 5. Căn nhà nhỏ đơn sơ lưu dấu chân Người trên hành trình tìm đường cứu nước vĩ đại nay được gọi bằng cái tên trân trọng và gần gũi là “Nhà Bác Hồ”.
Là người trực tiếp phụ trách việc lập hồ sơ cho Di tích số 5 Châu Văn Liêm, Thạc sĩ văn hóa Trần Thị Lan, nguyên Trưởng Phòng Nghiên cứu lập hồ sơ di tích của Trung tâm Bảo tồn di tích lịch sử thuộc Sở Văn hóa, Thể thao TP Hồ Chí Minh cho rằng, di tích này có giá trị rất đặc biệt, đánh dấu cột mốc quan trọng trong hành trình tìm đường cứu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ðây là nơi Người đã có cái nhìn thực tế về tình hình đấu tranh cách mạng trong nước. “Bác đã ở đây và sống trong một hoàn cảnh vô cùng khó khăn, chỉ có những người thân thiết hỗ trợ thôi nhưng đã khắc phục tất cả và nhìn nhận được con đường cứu nước mà mình sẽ đi” - bà Lan nhận định.
Với tên gọi đầy đủ là “Nơi đồng chí Nguyễn Tất Thành ở trước khi ra đi tìm đường cứu nước”, theo tư liệu lịch sử, căn nhà xưa kia là trụ sở của Liên Thành phân cuộc, một chi nhánh của Liên Thành thương quán. Ngày 19-9-1910, được sự giúp đỡ của tổ chức Liên Thành, người đến Sài Gòn với giấy tờ mang tên Văn Ba, cùng đi có cụ Trương Gia Mô và Hồ Bá Tang - hai vị nhân sĩ nổi tiếng ở Nam Bộ và là thành viên Ban quản trị Liên Thành thương quán. Văn Ba đã sống ở căn nhà số 1-2-3 Quai Testard Chợ Lớn, nay là số 5 Châu Văn Liêm làm việc và chờ dịp ra nước ngoài.
Trong thời gian ở Liên Thành phân cuộc, người thanh niên yêu nước Văn Ba đi làm ở trường thợ máy, bán báo ở Thương cảng quận 5 để kiếm sống, tìm hiểu đời sống của người dân và tình hình đấu tranh của các tầng lớp lao động Nam Kỳ. Với khát vọng cứu nước, ngày 5-6-1911, người thanh niên Nguyễn Tất Thành với tên giấy tờ là Văn Ba lên tàu Latouche Tréville với vai trò phụ bếp, ra nước ngoài tìm đường cứu nước.
Cuối năm 1988, nhà số 5 đường Châu Văn Liêm được công nhận Di tích lịch sử quốc gia và được gọi với cái tên gần gũi là “Nhà Bác Hồ”. Những năm qua, nơi đây được bảo tồn nguyên vẹn nét kiến trúc của ngôi nhà phố theo phong cách cổ. Tất cả được sắp xếp, trưng bày một cách khoa học để mỗi khách tham quan có cái nhìn tổng thể về cuộc đời của Bác qua nhiều giai đoạn.
Ngày nay, trên con đường Châu Văn Liêm tấp nập, ngôi nhà nơi Người sống thuở xưa giản dị trở thành một địa chỉ đỏ của các tầng lớp nhân dân đến tham quan, tìm hiểu. Nếu không chú ý kỹ thì có thể lướt qua nhanh chóng, vì vậy, chị Nguyễn Thị Thu Thủy, thuyết minh viên của di tích cho biết, dù đơn sơ, giản dị nhưng những du khách ghé đây đều rất ấn tượng về địa chỉ đỏ này. Du khách quan tâm nhất là trước khi ra đi tìm đường cứu nước Nguyễn Tất Thành làm gì, ở đâu và tại sao lại tạm trú ở đây?
Chị Nguyễn Thị Phương Thảo, Trưởng Ban An ninh quốc phòng địa bàn dân cư của Quận đoàn 5 cho biết, Di tích số 5 Châu Văn Liêm là nơi thường xuyên tổ chức nhiều hoạt động dành cho thanh thiếu niên. Ðáng mừng là những năm gần đây, người dân từ các tỉnh khác đã biết và tìm đến tham quan. Còn với giới trẻ ở thành phố, đây đã trở thành một địa chỉ đỏ thiêng liêng và rất đỗi quen thuộc. Khi tìm hiểu về cuộc đời của Chủ tịch Hồ Chí Minh, các bạn trẻ ấn tượng nhất là ý chí kiên cường và quyết tâm của Bác Hồ, chị Phương Thảo cho biết.
Với ý thức bảo tồn di tích lịch sử, nhiều năm qua, Ðảng bộ, chính quyền quận 5 và ngành văn hóa đã nhiều lần sửa chữa, trùng tu căn nhà, sưu tầm và trưng bày những tài liệu, hiện vật liên quan cuộc đời và sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhất là quãng đời thanh niên của Người. Ông Huỳnh Hoàng Anh Tuấn, Trưởng Phòng Văn hóa văn nghệ của Trung tâm văn hóa quận 5 - đơn vị quản lý trực tiếp của di tích cho biết, vài năm nay, vào các ngày lễ lớn, di tích đã thu hút đông người đến tham quan, thắp hương. Nhiều bạn trẻ vinh dự được kết nạp Ðảng ngay tại đây.
Hiện, ngành văn hóa TP Hồ Chí Minh tiếp tục sưu tầm, bổ sung tư liệu để Di tích số 5 Châu Văn Liêm được đông đảo người dân biết và tìm hiểu. Căn nhà luôn được mở cửa và có thuyết minh viên để đón khách tham quan.
