Thẩm quyền của VKSND trong áp dụng biện pháp bảo vệ nạn nhân mua bán người?

Theo báo cáo, từ năm 2012 đến tháng 2 năm 2023 đã tổ chức tiếp nhận, hỗ trợ 7.962 nạn nhân của tội phạm mua bán người. Từ kết quả nêu trên cho thấy, việc triển khai thi hành Luật Phòng, chống mua bán người trong thời gian qua đã giúp kiềm chế sự gia tăng của tệ nạn mua bán người, góp phần đảm bảo trật tự, an toàn xã hội, phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, tăng cường quản lý Nhà nước về phòng, chống mua bán người và hợp tác quốc tế trong lĩnh vực này.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện các quy định về tiếp nhận, xác minh, xác định và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán đã bộc lộ những hạn chế, vướng mắc, do đó, việc xây dựng Nghị định hướng dẫn chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng, chống mua bán người là cần thiết.

Theo cơ quan chủ trì soạn thảo, việc xây dựng Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng, chống mua bán người nhằm hoàn thiện pháp luật phòng, chống mua bán người, tạo nhận thức thống nhất và đầy đủ về công tác phòng, chống mua bán người trong thời gian tới; hoàn thiện cơ sở pháp lý trong thực hiện việc tiếp nhận, xác minh, xác định hỗ trợ, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nạn nhân, người đang trong quá trình xác định là nạn nhân phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội hiện nay và trong thời gian tới, góp phần ổn định tình hình an ninh, trật tự, an toàn xã hội; nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về phòng, chống mua bán người.

Nghị định này áp dụng đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện công tác phòng, chống mua bán người; cơ sở hỗ trợ nạn nhân, cơ sở trợ giúp xã hội khác tham gia hỗ trợ nạn nhân; nạn nhân, người đang trong quá trình xác định là nạn nhân, người thân thích của nạn nhân, người dưới 18 đi cùng nạn nhân; các cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan đến công tác phòng, chống mua bán người.

Ảnh minh họa.

Về tổng đài điện thoại quốc gia về phòng, chống mua bán người, dự thảo Nghị định quy định: Tổng đài điện thoại quốc gia về phòng, chống mua bán người sử dụng số điện thoại ngắn để tiếp nhận tố giác, tin báo về hành vi mua bán người.

Tổng đài hoạt động 24 giờ tất cả các ngày để tiếp nhận tin báo, tố giác về hành vi mua bán người, được Nhà nước bảo đảm nguồn lực hoạt động.

Tổng đài thực hiện ghi âm tự động và chi trả phí viễn thông đối với tất cả các cuộc gọi đến, gọi đi.

Tổng đài được quảng bá số điện thoại theo quy định của pháp luật.

Nhiệm vụ của Tổng đài điện thoại quốc gia về phòng, chống mua bán người gồm: Tiếp nhận thông tin qua điện thoại từ cơ quan, tổ chức, gia đình, cá nhân về các trường hợp liên quan đến mua bán người.

Chuyển, cung cấp thông tin nguy cơ nạn nhân sẽ bị mua bán tới các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền, chức năng bảo vệ nạn nhân.

Phối hợp với các cơ quan, tổ chức, cá nhân trên phạm vi toàn quốc để tiếp nhận, trao đổi, xác minh, xác định thông tin liên quan đến nạn nhân bị mua bán.

Tư vấn tâm lý, pháp luật, chính sách cho nạn nhân, người thân thích của nạn nhân.

Lưu trữ, phân tích, tổng hợp thông tin, dữ liệu; thực hiện báo cáo theo quy định của pháp luật.

Đối với các biện pháp bảo vệ, dự thảo Nghị định nêu rõ, tùy từng trường hợp cụ thể và điều kiện thực tế, cơ quan có thẩm quyền theo quy định của Luật Phòng, chống mua bán người năm 2024 có thể áp dụng một hoặc nhiều biện pháp bảo vệ sau đây để bảo đảm an toàn cho đối tượng được bảo vệ quy định tại Điều 34 của Luật Phòng, chống mua bán người năm 2024.

Cụ thể như sau: Bố trí lực lượng bảo vệ tại nơi cư trú, làm việc, học tập, đi lại của đối tượng được bảo vệ, tại phiên tòa và những nơi cần thiết khác; bố trí nơi tạm lánh cho đối tượng được bảo vệ.

Áp dụng các biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn hành vi xâm hại hoặc đe dọa xâm hại đến tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm và tài sản của đối tượng được bảo vệ theo quy định của pháp luật.

Cũng theo dự thảo Nghị định, cơ quan có thẩm quyền áp dụng biện pháp bảo vệ bao gồm: Cơ quan Cảnh sát điều tra trong CAND; Cơ quan điều tra hình sự trong QĐND; Bộ đội Biên phòng; Lực lượng Cảnh sát biển; VKSND, Viện Kiểm sát quân sự các cấp; TAND, Tòa án quân sự các cấp; Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài.

Ngoài ra, dự thảo Nghị định cũng quy định về người có thẩm quyền ra quyết định áp dụng biện pháp bảo vệ. Trong đó, Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát có thẩm quyền quyết định áp dụng biện pháp bảo vệ đối với người được bảo vệ trong vụ án hình sự do cơ quan mình đang thụ lý; đề nghị Cơ quan Cảnh sát điều tra trong CAND, Cơ quan điều tra hình sự trong QĐND thụ lý vụ án áp dụng các biện pháp bảo vệ an toàn cho nạn nhân, người thân thích của họ.

P.V