'Thần mộc' 300 năm tuổi trên cù lao Bình Thủy ở An Giang
Giữa cù lao Bình Thủy (xã Bình Mỹ, tỉnh An Giang), nơi sông Vàm Nao gặp nhánh sông Hậu, có một cây thị cổ được người dân địa phương gọi là 'thần mộc', ước tính đã hơn 300 năm tuổi.
Cây thị tỏa bóng mát quanh ngôi đình, nơi đã được công nhận là Di tích Lịch sử – Văn hóa. Ảnh: Bảo Phong
Cây mọc ngay cạnh đình Bình Thủy, cao hơn 30m, gốc mọc thành hai nhánh lớn, chu vi hơn 7,4m. Tán lá rộng khoảng 150m², phủ bóng xuống sân đình, tạo không gian xanh mát.
Người dân trong vùng xem cây thị như một phần quen thuộc của đình làng. Trải qua bao mùa mưa nắng, cây vẫn sinh trưởng ổn định. Một số câu chuyện dân gian quanh gốc thị đã trở thành nét đặc trưng văn hóa của làng Bình Thủy.
Ông Nguyễn Tấn Dược, nguyên Trưởng Ban Trị sự đình thần, đã tìm hiểu về niên đại của cây cổ thụ. Ảnh: Bào Phong
Không có tư liệu ghi rõ thời điểm cây thị mọc. Theo các cụ cao niên, khi đình Bình Thủy được dựng vào thời vua Tự Đức, cây đã hiện diện bên cạnh.
Truyền miệng kể rằng cây từng một lần khô héo, tưởng như chết, sau đó từ phần gốc cũ mọc lên hai thân mới song song. Cấu trúc chia đôi tự nhiên này hiếm gặp trong họ thị (Diospyros decandra), được xem là minh chứng cho khả năng thích nghi của cây với điều kiện đất phù sa ngập nước.
Miếu Ông Hổ trước gốc cây. Ảnh: Bào Phong
Trước gốc cây có miếu Ông Hổ, lợp mái ngói âm dương, là nơi dân làng đặt lễ vật mỗi dịp cúng đình. Cây thị cổ hiện được Ban tế tự đình Bình Thủy gìn giữ và chăm sóc. Người dân đắp bồn đất quanh gốc, cắt tỉa cành để cây phát triển ổn định.
Vào các dịp rằm tháng Giêng và lễ Kỳ Yên, người dân vẫn tụ tập dưới tán cây, dâng hương trước miếu Ông Hổ, cầu cho năm mới bình an, mùa màng thuận lợi.
Các bô lão trong Ban Tế tự đình thần Bình Thủy gặp gỡ, trò chuyện về quá khứ và hiện tại của gốc cây cổ thụ hàng trăm năm tuổi. Ảnh: Bảo Phong
Theo các khảo sát không chính thức, cây thị này có thể thuộc nhóm cây cổ thụ lớn và lâu đời nhất vùng Tây Nam Bộ. Bên cạnh ý nghĩa tâm linh, cây còn góp phần tạo cảnh quan và bóng mát cho khu vực đình.
Hiện nay, nhiều du khách khi đến An Giang thường ghé Bình Thủy, dừng lại tham quan và chụp ảnh bên gốc thị. Với người dân địa phương, cây không chỉ là di vật tự nhiên mà còn là dấu mốc gắn liền với lịch sử của ngôi đình trăm năm.
