Thành phố Yên Bái: Khơi nguồn đam mê, sáng tạo khoa học cho học sinh

Dự án khoa học “Xác định hàm lượng hoạt chất Zerumbone trong củ gừng đen thu hái trên địa bàn phường Yên Ninh và chế tạo cốm hạt trừ hàn, giảm ho’’ đạt giải Nhất Cuộc thi KHKT cho học sinh phổ thông cấp thành phố năm học 2023-2024.

>> Trao giải Cuộc thi Khoa học, kỹ thuật dành cho học sinh trung học cấp tỉnh năm học 2022 - 2023

Xuất phát từ ý tưởng tạo ra thiết bị sấy thịt có giá thành phù hợp, tận dụng tối đa nguồn năng lượng củi đốt lấy nhiệt qua tấm inox tạo ra nguồn nhiệt sạch bảo vệ môi trường, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, giảm chi phí sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm thịt sấy hương vị đặc trưng Tây Bắc, nhóm tác giả Đỗ Trần Quốc Phong và Vũ Đức Vinh - lớp 9B của Trường THCS Nguyễn Du đã nghiên cứu thiết kế lò sấy thịt đặc sản Tây Bắc. Dự án đã đạt giải Nhì cuộc thi KHKT cấp thành phố và được lựa chọn tham gia cuộc thi KHKT cấp tỉnh dành cho học sinh trung học năm học 2023-2024.

Em Đỗ Trần Quốc Phong chia sẻ: "Qua dự án này, chúng em mong muốn sản phẩm thịt sấy không khói, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, bảo vệ tốt cho sức khỏe người tiêu dùng. Đặc biệt, sản phẩm có thể sử dụng an toàn trong các hộ gia đình, hộ kinh doanh”.

Còn nhóm tác giả Nguyễn Ngọc Anh và em Hoàng Thị Bích Hằng - lớp 9A Trường THCS Yên Ninh dưới sự hướng dẫn của cô giáo Nguyễn Thị Vui, lấy ý tưởng thực hiện dự án từ cây gừng đen có nhiều công dụng trong y học cũng là nguồn nguyên liệu thiên nhiên dồi dào ở địa phương. Nhóm tác giả đã tiến hành nghiên cứu dự án khoa học "Xác định hàm lượng hoạt chất Zerumbone trong củ gừng đen thu hái trên địa bàn phường Yên Ninh và chế tạo cốm hạt trừ hàn, giảm ho’’.

Qua quá trình, nghiên cứu và khảo sát các chỉ tiêu hóa lý, vi sinh vật trong sản phẩm cho thấy hoạt chất Zerumbone trong củ gừng đen có tác dụng kháng viêm, chống oxy hóa, ức chế tế bào ung thư, hàm lượng hoạt chất có trong củ gừng đen có thể tạo ra các sản phẩm hỗ trợ bảo vệ sức khỏe và lành tính. Dự án đã đạt giải Nhất cuộc thi KHKT dành cho học sinh trung học cấp thành phố năm học 2023-2024 và được lựa chọn là 1 trong 7 dự án tham gia cuộc thi KHKT cấp tỉnh.

Em Hoàng Thị Bích Hằng – lớp 9A, Trường THCS Yên Ninh chia sẻ: "Nếu được quan tâm hỗ trợ và có tiềm lực về kinh tế, chúng em sẽ tiếp tục nghiên cứu và chế tạo ra nhiều sản phẩm có chất Zerumbone trong củ gừng đen tạo ra nguồn dược liệu an toàn từ thiên nhiên giúp hỗ trợ, bảo vệ sức khỏe người sử dụng".

Xác định rõ tầm quan trọng của việc đổi mới và nâng cao chất lượng GD&ĐT, đồng thời khuyến khích và tạo điều kiện cho học sinh tham gia các cuộc thi KHKT, thời gian qua, các trường trung học trên địa bàn thành phố Yên Bái đã chú trọng tổ chức nhiều hoạt động giáo dục khoa học, công nghệ, kỹ thuật và ứng dụng STEM cho học sinh; khuyến khích học sinh nghiên cứu khoa học, đưa ra các ý tưởng sáng tạo.

Nhờ đó, các trường đã tìm ra nhiều ý tưởng có tiềm năng để hướng dẫn học sinh tham gia cuộc thi KHKT cấp thành phố và cấp tỉnh do Sở GD&ĐT tổ chức. Nhiều đề tài, dự án được học sinh nghiên cứu, đầu tư công phu chất lượng.

Trong cuộc thi KHKT cấp thành phố năm học 2023-2024 có 18 dự án của 12 đơn vị trường học tham gia, gồm 9 dự án kỹ thuật và 9 dự án khoa học. Các dự án nghiên cứu, sản phẩm sáng tạo KHKT đều mang tính ứng dụng cao và có ý nghĩa thiết thực, dễ áp dụng trong đời sống.

Nhiều học sinh thể hiện rõ khả năng nghiên cứu khoa học của bản thân, lựa chọn được đề tài phù hợp. Ngoài các dự án kỹ thuật, các em đã mạnh dạn tham gia nghiên cứu các dự án khoa học về lĩnh vực xã hội mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, tiêu biểu như dự án "Nâng cao cảm xúc tích cực cho học sinh khuyết tật qua một số văn bản văn học bậc THCS’’ của nhóm tác giả Trường THCS Yên Thịnh.

Em Nguyễn Huy Hoàng - lớp 9D, Trường THCS Yên Thịnh cho biết: "Khi thực hiện dự án này, chúng em mong muốn giúp các bạn học sinh khuyết tật sẽ hứng thú, say mê hơn trong học tập, mạnh dạn giao tiếp, hòa đồng với bạn bè, thầy cô và luôn tự tin nỗ lực cố gắng vươn lên".

Cuộc thi KHKT dành cho học sinh trung học được phòng GD&ĐT thành phố Yên Bái chú trọng triển khai sâu rộng trong toàn ngành. Phong trào nghiên cứu KHKT thu hút đông đảo học sinh trung học hưởng ứng, tích cực tham gia, giúp các em phát huy năng lực sáng tạo và định hình tư duy học lý thuyết đi đôi với thực hành.

Chất lượng các dự án đăng ký tham gia dự thi năm sau bao giờ cũng cao hơn năm trước và ngày càng phong phú về đề tài, chủ đề nghiên cứu. Đây cũng là cơ hội để học sinh trung học giới thiệu kết quả nghiên cứu KHKT vận dụng kiến thức các môn học vào giải quyết những vấn đề thực tiễn. Qua đó thúc đẩy và đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá, phát triển năng lực học sinh, nâng cao chất lượng giáo dục trong các nhà trường phổ thông.

Bùi Minh