Thanh tra Chính phủ chỉ ra các hạn chế, vi phạm tại Dự án Khu đô thị du lịch sinh thái Đại Phước
Thanh tra Chính phủ đã có Thông báo số 1764/TB-TTCP (ngày 27-8-2024) thông báo kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật trong cổ phần hóa và thoái vốn nhà nước tại Công ty Đầu tư phát triển - xây dựng (nay là Tổng công ty CP Đầu tư phát triển xây dựng DIC).
Trong đó, Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra những hạn chế, vi phạm về xác định giá trị tài sản là quyền sử dụng đất tại Dự án Khu đô thị du lịch sinh thái Đại Phước tại huyện Nhơn Trạch.
Không xác định lại giá trị quyền sử dụng đất tại dự án
Trong thông báo số 1764, Thanh tra Chính phủ cho biết, Công ty Đầu tư phát triển - xây dựng được phân loại thuộc danh mục các doanh nghiệp tiến hành đa dạng hóa hình thức sở hữu theo Quyết định 155/2004/QĐ-TTg (ngày 24-8-2004) của Thủ tướng Chính phủ và không thuộc danh mục các doanh nghiệp cổ phần hóa mà nhà nước cần nắm giữ cổ phần theo Quyết định số 58/QĐ-TTg (ngày 28-12-2016) của Thủ tướng Chính phủ.
Vì vậy, việc Bộ Xây dựng quyết định thực hiện cổ phần hóa Công ty Đầu tư phát triển - xây dựng và thoái vốn nhà nước tại Tổng công ty CP Đầu tư phát triển xây dựng là đúng với chủ trương, quy định của Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Quá trình cổ phần hóa Công ty Đầu tư phát triển - xây dựng và thoái vốn nhà nước tại Tổng công ty CP Đầu tư phát triển xây dựng được Bộ Xây dựng quan tâm triển khai thực hiện đạt những kết quả tích cực, huy động được nguồn lực từ các thành phần kinh tế đầu tư nâng cao năng lực tài chính và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, trong quá trình cổ phần hóa và thoái vốn còn một số hạn chế, thiếu sót và vi phạm về căn cứ pháp lý và trình tự, thủ tục cổ phần hóa; xác định giá trị tài sản là công trình xây dựng trên đất; xác định giá trị tài sản là quyền sử dụng đất.
Trong đó, có hạn chế, thiếu sót và vi phạm về xác định giá trị tài sản là quyền sử dụng đất tại Dự án Khu đô thị du lịch sinh thái Đại Phước.
Theo Thanh tra Chính phủ, đơn vị tư vấn là Công ty CP Giám định, thẩm định Việt Nam (VIVACO) và Bộ Xây dựng không xác định lại giá trị quyền sử dụng đất Dự án Khu đô thị du lịch sinh thái Đại Phước mà sử dụng tập hợp chi phí đầu tư và giá trị quyền phát triển dự án để tính vào giá trị doanh nghiệp cổ phần hóa là không đúng quy định tại Điều 6, Nghị định 17/2006/NĐ-CP về sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai và Nghị định số 187/2004/NĐ-CP về việc chuyển công ty nhà nước thành công ty cổ phần của Chính phủ.
Theo quy định tại khoản 2, Điều 3, Nghị định 188/2004/NĐ-CP của Chính phủ quy định phương pháp xác định giá đất: giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất thực tế trên thị trường trong điều kiện bình thường… được hình thành từ kết quả của những giao dịch thực tế mang tính phổ biến giữa người cần chuyển nhượng và người muốn được chuyển nhượng không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như tăng giá do đầu cơ, do thay đổi quy hoạch, chuyển nhượng trong tình trạng bị ép buộc, quan hệ huyết thống.
Thanh tra Chính phủ đã đề nghị và được UBND tỉnh Đồng Nai có Văn bản số 1112/UBND-KTNS (ngày 29-8-2023) xác định vị trí dự án chưa được ghi nhận trong Bảng giá đất giai đoạn 2006-2008, không có giao dịch chuyển nhượng quyền sử dụng đất ở giai đoạn 2006-2008 nên không xác định được giá thị trường.
Theo thông báo số 1764 của Thanh tra Chính phủ, tập hợp chi phí đầu tư và giá trị quyền phát triển Dự án Khu đô thị du lịch sinh thái Đại Phước đã tính vào giá trị doanh nghiệp cổ phần hóa là hơn 478 tỷ đồng bao gồm: chi phí nộp tiền sử dụng đất gần 46 tỷ đồng; chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng hơn 184 tỷ đồng; giá trị quyền phát triển dự án 62 tỷ đồng; các chi phí khác hơn 185 tỷ đồng. Bình quân tính trên diện tích giao đất có thu tiền (theo quyết định giao đất năm 2004 là gần 238 hécta) là 200 ngàn đồng/m2 (nếu không tính giá trị quyền phát triển dự án thì bình quân là 174 ngàn đồng/m2). Trong khi, giá đất ở nông thôn vị trí 6 nêu trong Bảng giá đất năm 2007 là 80 ngàn đồng/m2 (khu vực dự án là Cù lao Ông Cồn không có đường giao thông kết nối, chưa được ghi nhận vào Bảng giá đất, do vậy tương đương vị trí 6 - là các khu vực còn lại theo quy định tại Bảng giá đất năm 2007).
Kiến nghị rà soát lại việc xác định giá trị tài sản là quyền sử dụng đất
Thanh tra Chính phủ thấy tập hợp chi phí đầu tư và giá trị quyền phát triển dự án đã tính vào giá trị doanh nghiệp cao hơn giá trị quyền sử dụng đất tính theo Bảng giá đất năm 2007 do UBND tỉnh Đồng Nai quy định.
Tuy nhiên, nhằm đảm bảo giá trị quyền sử dụng đất của dự án đưa vào xác định giá trị doanh nghiệp cổ phần hóa sát với giá thị trường theo quy định tại Điều 6, Nghị định số 17/2006/NĐ-CP của Chính phủ, Bộ Xây dựng và UBND tỉnh Đồng Nai cần rà soát để xử lý theo đúng quy định của pháp luật về cổ phần hóa doanh nghiệp (nếu giá trị quyền sử dụng đất xác định lại thấp hơn tập hợp chi phí đầu tư và giá trị quyền phát triển dự án đã tính vào giá trị doanh nghiệp thì giữ nguyên, nếu cao hơn thì thu nộp bổ sung vào ngân sách nhà nước).
Chính vì vậy, trên cơ sở kết quả thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Xây dựng thực hiện các biện pháp xử lý những tồn tại, hạn chế, vi phạm trong quá trình cổ phần hóa và thoái vốn.
Trong đó, đối với Dự án Khu đô thị du lịch sinh thái Đại Phước, Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với UBND tỉnh Đồng Nai rà soát lại việc xác định giá trị tài sản là quyền sử dụng đất tại dự án (theo quy định tại Điều 6, Nghị định 17/2006/NĐ-CP). Nếu giá trị quyền sử dụng đất được xác định lại thấp hơn tập hợp chi phí đầu tư và giá trị quyền phát triển dự án đã tính vào giá trị doanh nghiệp thì giữ nguyên, nếu cao hơn thì thu nộp bổ sung vào ngân sách nhà nước.