Thanh tra Chính phủ: Dự án Cảng hàng không Quảng Trị không đảm bảo tiến độ

Tiến độ giải phóng mặt bằng chậm

Theo đó, đối với dự án Cảng hàng không Quảng Trị, Thanh tra Chính phủ cho rằng, UBND tỉnh Quảng Trị, chủ đầu tư và các đơn vị liên quan chưa rà soát lại Báo cáo nghiên cứu khả thi, đảm bảo phù hợp với quy hoạch được duyệt theo đề nghị của Hội đồng thẩm định liên ngành, Cục Quản lý đầu tư xây dựng, Cục Hàng không Việt Nam.

Tiến độ huy động vốn chủ sở hữu và vốn vay tại Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án vượt quá thời hạn quy định phải hoàn thành thu xếp tài chính theo quy định tại Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư.

Cụ thể, việc thu xếp tài chính nguồn vốn để phục vụ dự án theo tiến độ hợp đồng BOT của nhà đầu tư quá chậm, đến nay đã 16 tháng mới góp vốn được 96,9/421,342 tỷ đồng, đạt 23%; không gửi đầy đủ hồ sơ khảo sát, thiết kế, hồ sơ năng lực của nhà thầu, hợp đồng xây dựng, tài liệu huy động giải ngân vốn đầu tư đối với các gói thầu của dự án để Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh kiểm tra, giám sát là không tuân thủ theo quy định Hợp đồng BOT. Việc lập, thẩm định, phê duyệt thiết kế cơ sở đối với các hạng mục (trừ hạng mục sân đỗ tàu bay) chậm tiến độ khoảng 7 tháng. Đồng thời, bổ nhiệm Giám đốc Quản lý dự án không đủ điều kiện theo quy định.

Nhà thầu đang tập trung thi công đường cất, hạ cánh Cảng hàng không Quảng Trị

Về tiến độ thi công, sau 15 tháng triển khai thi công, đến nay giá trị khối lượng nghiệm thu hoàn thành đạt 9,17%, giá trị khối lượng nghiệm thu thanh toán đạt 4,23% (so với tổng mức đầu tư) là quá thấp, không đảm bảo tiến độ thực hiện hợp đồng BOT. Gói thầu XL04, 05 đã lựa chọn nhà thầu, nhưng chưa ký kết hợp đồng xây dựng; các gói thầu(XL 03, 04, 05) triển khai thi công khi chưa được bàn giao mặt bằng là chưa bảo đảm điều kiện khởi công công trình theo quy định tại Luật Xây dựng.

Trong quá trình thương thảo, ký kết Hợp đồng BOT còn có một số tồn tại, hạn chế, vi phạm như tiến độ huy động vốn chủ sở hữu và vốn vay vượt quá thời hạn phải hoàn thành thu xếp tài chính; không có phương án đảm bảo huy động đủ vốn chủ sở hữu, không đúng quy định, dẫn đến chậm huy động vốn theo Hợp đồng BOT; doanh nghiệp dự án bố trí không đủ vốn, chưa ký hợp đồng tín dụng, ảnh hưởng đến tiến độ hoàn thành dự án.

Công tác giải phóng mặt bằng chậm tiến độ, đến nay còn 22,37 ha (8,42%) đất chưa bàn giao cho Công ty TNHH Cảng hàng không Quảng Trị, không đúng tiến độ trước ngày 31/12/2024 theo Hợp đồng BOT. Đối với phần diện tích 98,9 ha đất, trong đó có 40,5879 ha đất trồng lúa đã được UBND tỉnh cho thuê nhưng chưa bàn giao đất tại thực địa, Công ty TNHH Cảng hàng không Quảng Trị chưa hoàn thành các thủ tục để cơ quan Nhà nước xác định tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa phải nộp theo quy định.

Kiến nghị sớm hoàn thành bàn giao mặt bằng, đẩy nhanh tiến độ dự án

Thanh tra Chính phủ xác định trách nhiệm đối với các tồn tại, hạn chế, vi phạm thuộc UBND tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở GTVT, Ban quản lý Dự án Đầu tư xây dựng tỉnh, UBND huyện Gio Linh thuộc UBND tỉnh Quảng Trị cũ, cùng nhà đầu tư, doanh nghiệp, các tổ chức cá nhân theo từng thời kỳ có liên quan.

Từ kết quả thanh tra, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm để xử lý theo quy định đối với các tập thể, cá nhân theo từng thời kỳ có liên quan đến những tồn tại, hạn chế, vi phạm nêu trong Kết luận thanh tra.

Bên cạnh đó, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị chỉ đạo chủ tịch UBND xã Gio Linh, xã Cửa Việt, Ban quản lý dự án, Phát triển quỹ đất và Cụm công nghiệp xã Gio Linh cùng các cơ quan đơn vị liên quan tập trung khẩn trương thực hiện công tác giải phóng mặt bằng đối với phần diện tích còn lại (22,37 ha). Xây dựng hạ tầng các khu tái định cư, di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật, xây dựng các trường học phải di dời để phục vụ công tác giải phóng mặt bằng.

Lãnh đạo tỉnh Quảng Trị đi kiểm tra, đốc thúc tiến độ tại dự án Cảng hàng không Quảng Trị.

Chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường hoàn thành thủ tục bàn giao đất tại thực địa; xác định tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa phải nộp theo quy định đối với phần diện tích 40,58 ha cho Công ty TNHH Cảng hàng không Quảng Trị.

Chỉ đạo Sở Xây dựng, Sở Tài chính phối hợp với Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng tỉnh và các đơn vị liên quan kiểm tra rà soát các nội dung Báo cáo nghiên cứu khả thi (quy mô, công suất, chi phí xây dựng, chi phí thiết bị…) đảm bảo phù hợp với quy hoạch Cảng hàng không Quảng Trị đã được phê duyệt.

Yêu cầu Công ty TNHH Cảng hàng không Quảng Trị hoàn thành ngay việc huy động góp vốn chủ sở hữu, vốn vay, ký hợp đồng tín dụng trước tháng 12/2025 để đảm bảo đủ nguồn vốn thi công công trình; thực hiện các thủ tục nộp tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa theo quy định. Khẩn trương yêu cầu các nhà thầu huy động tối đa nhân lực, thiết bị; phối hợp chặt chẽ với các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công, đảm bảo đưa công trình vận hành theo đúng tiến độ Hợp đồng BOT.

Phối hợp chặt chẽ với Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng tỉnh nghiêm túc thực hiện đầy đủ trách nhiệm và nghĩa vụ quy định tại Hợp đồng BOT và các văn bản pháp luật có liên quan, đưa dự án vào khai thác, bảo đảm chất lượng, đúng tiến độ.

Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị, UBND tỉnh Quảng Trị chỉ đạo, đôn đốc nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án đẩy nhanh tiến độ thi công công trình, nếu đến tháng 7/2026 không hoàn thành theo Hợp đồng BOT đã ký kết, thì báo cáo Thủ tướng Chính phủ có biện pháp xử lý.

Dự án Đầu tư xây dựng Cảng hàng không Quảng Trị, tỉnh Quảng Trị theo phương thức đối tác công tư (PPP), loại hợp đồng BOT, nhà đầu tư đề xuất lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án là Công ty CP Tập đoàn T&T.
Dự án được Thủ tướng Chính phủ quyết định chủ trương đầu tư gồm 2 dự án thành phần. Trong đó, Dự án Thành phần 1 thực hiện giải phóng mặt bằng, Dự án thành phần 2 thực hiện xây dựng dự án. Về quy mô, Cảng hàng không Quảng Trị được đầu tư xây dựng đạt tiêu chuẩn Cảng hàng không cấp 4C (theo mã tiêu chuẩn của Tổ chức hàng không dân dụng quốc tế - ICAO) có khả năng phát triển cho khai thác tàu bay code E và sân bay quân sự cấp II; đáp ứng nhu cầu khai thác đến 5 triệu hành khách/năm và 25.500 tấn hàng hóa/năm. Tổng mức đầu tư: 5.821,073 tỷ đồng; vốn nhà đầu tư. Địa điểm thực hiện dự án tại các xã Gio Quang, Gio Hải, Gio Mai, huyện Gio Linh –nay là các xã Gio Linh, Cửa Việt, tỉnh Quảng Trị.

Ngọc Tân