Thanh tra Ngân hàng Nhà nước chỉ ra loạt sai phạm tại ngân hàng PGBank

PGBank tiền thân là Ngân hàng TMCP Nông thôn Đồng Tháp Mười, được thành lập theo giấy phép hoạt động số 0045- NH/GP ngày 13/11/1993 với số vốn điều lệ ban đầu là 700 triệu đồng. Năm 2007, Ngân hàng TMCP Nông thôn Đồng Tháp Mười đổi tên thành Ngân hàng TMCP Xăng dầu Petrolimex theo Quyết định số 368/QĐ-NHNN ngày 08/02/2007 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước.

Theo kết luận thanh tra, về cơ bản PGBank đã ban hành các chính sách, quy trình nội bộ về cấp tín dụng, cam kết ngoại bảng; phân loại nợ, trích lập và sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro tín dụng; kiểm tra, giám sát vốn vay; bảo đảm tiền vay; xử lý nợ xấu, thu hồi nợ xử lý rủi ro...

Tuy nhiên về hoạt động quản trị điều hành, quản lý rủi ro, HĐQT, TGĐ ban hành một số quy định nội bộ còn thiếu hoặc chưa kịp thời. Hiệu quả kiểm soát các chốt kiểm soát trong các quy trình, nghiệp vụ chưa cao. Chỉ đạo rà soát, đánh giá nguyên nhân dẫn đến nợ xấu chưa đầy đủ, chưa làm rõ trách nhiệm của các bộ phận, cá nhân trong việc để xảy ra nợ xấu...

Chánh Thanh tra Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ ngân hàng đối với PGBank về 3 hành vi, với tổng số tiền phải nộp phạt là 370 triệu đồng.

Hoạt động kiểm soát và kiểm toán nội bộ liên quan đến xử lý, thu hồi nợ xấu, nợ xử lý rủi ro còn có những tồn tại. Chưa kịp thời phát hiện những vi phạm, tồn tại trong công tác cấp tín dụng để xác định nguyên nhân, kiến nghị đến các cấp có thẩm quyền. Chưa đánh giá nguyên nhân dẫn đến nợ xấu và trách nhiệm của tập thể, cá nhân liên quan.

Số lượng nhân sự Kiểm toán nội bộ chưa đủ để đáp ứng khối lượng và yêu cầu công việc. Hoạt động kiểm toán, kiểm tra, giám sát đối với các nội dung liên quan đếncông nghệ thông tin còn hạn chế.

Các phương pháp và công cụ nhận diện, đo lường, theo dõi và kiểm soát rủi ro còn giản đơn, đang trong quá trình nghiên cứu phát triển...

Về hoạt động tín dụng, qua thanh tra chọn mẫu khách hàng, còn một số trường hợp thực hiện chưa đầy đủ quy định của pháp luật, của Ngân hàng Nhà nước và quy định nội bộ của PGBank về điều kiện vay vốn; thẩm định và xét duyệt cho vay; về kiểm tra, giám sát vốn vay; về tài sản đảm bảo; về phân loại nợ, trích lập dự phòng rủi ro; về cấp bảo lãnh, ủy thác phát hành thư tín dụng...

Ngoài ra còn một số nội dung cần lưu ý, tiềm ẩn rủi ro trong hoạt động cấp tín dụng của PGBank như: cấp tín dụng đối với các khách hàng có TSBĐ là tín chấp, quyền đòi nợ, khoản phải thu.. một số khách hàng cảnh báo rủi ro về tình hình tài chính, tiến độ dự án, nguôn thu trả nợ.

Về việc chấp hành các quy định của pháp luật về tỷ lệ sở hữu cổ phần, mua bán chuyển nhượng cổ phần, cổ phiếu của cổ đông tại PGBank:

Căn cứ số liệu do PGBank cung cấp, kết quả thanh tra cho thấy PGBank không có cổ đông là cá nhân sở hữu cổ phần vượt tỷ lệ theo quy định tại khoản 1 Điều 55 Luật Các TCTD năm 2010 (đã được sửa đổi, bổ sung bởi Luật Các TCTD năm 2017) và khoản 1 Điều 63 Luật Các TCTD năm 2024 quy định về tỷ lệ sở hữu cổ phần đối với cổ đông là cá nhân; chưa phát hiện trường hợp cổ đông và người có liên quan theo quy định của pháp luật vượt tỷ lệ quy định tại khoản 3 Điều 55 Luật Các TCTD năm 2010 (đã được sửa đổi, bổ sung bởi Luật Các TCTD năm 2017), khoản 3 Điều 63 Luật Các TCTD năm 2024.

Đồng thời, Thanh tra Ngân hàng Nhà nước đã phối hợp với các Bộ. ban, ngành có liên quan để làm rõ các thông tin về việc mua bán, chuyển nhượng cổ phần của 15 cổ đông có tỷ lệ sở hữu trên 0,1% vốn điều lệ của PGBank trong thời kỳ thanh tra.

Về công tác xử lý nợ xấu và thu hồi nợ ngoại bảng sau khi xử lý rủi ro: trong năm 2023, PGBank chưa đạt 100% kế hoạch thu hồi nợ xấu, nợ đã xử lý rủi ro.

Hoạt động xử lý, thu hồi nợ xấu tại PGBank đối với một số khách hàng còn một số tồn tại như: cơ cấu thời hạn khoản vay chưa đầy đủ quy định pháp luật; chưa thực hiện việc kiểm tra, đánh giá lại tình hình tài chính, tài sản bảo đảm của khách hàng kịp thời để có hướng xử lý, thu hồi nợ...

Kết luận thanh tra số 1446 đã chỉ ra nguyên nhân của các tồn tại, vi phạm. Công tác quản trị, điều hành, kiểm tra, kiểm soát của Hội đồng quản trị, Ban điều hành, hệ thống kiểm tra, kiểm soát nội bộ, còn xảy ra một số tồn tại nêu tại Kết luận thanh tra. Một số cá nhân và bộ phận nghiệp vụ tại các đơn vị/chi nhánh PGBank chưa nghiêm túc tuân thủ các quy định của pháp luật, của Ngân hàng Nhà nước và quy định nội bộ của PGBank.

Bên cạnh đó, một số khách hàng vay vốn không tuân thủ và thực hiện đúng các quy định của pháp luật và của Ngân hàng Nhà nước trong quan hệ vay vốn với ngân hàng.

Thanh tra cũng chỉ ra trách nhiệm đối với các tồn tại, vi phạm gồm: Hội đồng quản trị, Ban Kiểm soát, Ban Điều hành PGBank (qua từng thời kỳ) chịu trách nhiệm chung về quản trị, điều hành, kiểm tra, kiểm soát còn để xảy ra các vi phạm, tồn tại nêu tại Kết luận thanh tra.

Lãnh đạo các đơn vị, phòng ban, Chi nhánh PGBank (qua từng thời kỳ) chịu trách nhiệm chung về quản lý, điều hành để xảy ra những vi phạm, tồn tại thuộc phạm vi quản lý.

Các cá nhân có liên quan trực tiếp đến các tồn tại, sai sót đã nêu tại Kết luận thanh tra chịu trách nhiệm trong việc tham mưu, quyết định, theo dõi, quản lý, kiểm tra liên quan đến từng trường hợp vi phạm, tồn tại.

Chánh Thanh tra Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ ngân hàng đối với PGBank về 3 hành vi, với tổng số tiền phải nộp phạt là 370 triệu đồng, cụ thể: không ban hành một hoặc một số quy định nội bộ theo quy định của pháp luật; lập hợp đồng ủy thác không đầy đủ nội dung theo quy định của pháp luật; không thành lập Hội đồng mua, bán nợ theo quy định của pháp luật.

Nguyên Đức