THẢO LUẬN TỔ 10: PHÂN CÔNG, PHÂN QUYỀN CỤ THỂ TRONG THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH MỤC TIÊU QUỐC GIA VỀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA

Toàn cảnh thảo luận tại Tổ 10

Đại biểu Trần Thị Hoa Ry – Đoàn ĐBQH tỉnh Bạc Liêu nhấn mạnh, nếu tổ chức thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035 (Chương trình) sẽ giải quyết được những bất cập, hạn chế trong thực hiện chính sách phát triển văn hóa hiện nay, tạo nên bước chuyển biến mạnh mẽ và toàn diện trong phát triển văn hóa, nâng cao đời sống tinh thần, khả năng tiếp cận, thụ hưởng văn hóa của Nhân dân, khắc phục sự chênh lệch trong thụ hưởng văn hóa giữa các vùng, miền, các tầng lớp dân cư, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa đặc sắc của dân tộc. Tuy nhiên đại biểu đề nghị cần rà soát, giảm thiểu sự trùng lặp về nội dung trong các chương trình đang triển khai thực hiện. Mặt khác, tập trung nguồn lực đầu tư trọng tâm, trọng điểm, đảm bảo tính độc lập tương đối của chương trình nhưng tranh thủ phù hợp nguồn lực các chương trình khác.

Qua rà soát việc bảo đảm chính sách dân tộc của Chương trình, đại biểu Trần Thị Hoa Ry nhận thấy, tại Nội dung 4 về bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa dân tộc chưa thể hiện rõ các mục tiêu, nhiệm vụ của Dự án 6 về bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch.

Đại biểu Trần Thị Hoa Ry – Đoàn ĐBQH tỉnh Bạc Liêu

Về đối tượng thụ hưởng của chương trình, Chương trình xác định 07 nhóm đối tượng thụ hưởng, trong đó có một số đối tượng, gồm: Người dân, cộng đồng dân cư tại các vùng miền của Tổ quốc; Cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài; Công chúng, khán giả, đặc biệt là công chúng trẻ; Các thiết chế văn hóa, không gian văn hóa, sáng tạo; Đội tuyên truyền lưu động; Các cơ sở, địa điểm vui chơi cho trẻ em; Các bảo tàng trong hệ thống bảo tàng công lập; Di vật, bảo vật, cổ vật quốc gia. Đại biểu Nguyễn Văn Huy – Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình đề nghị cơ quan soạn thảo cần rà soát các đối tượng thụ hưởng của Chương trình theo hướng khái quát, tránh bỏ sót và trùng lặp về đối tượng thụ hưởng của Chương trình. Rà soát cơ sở pháp lý của các đối tượng thụ hưởng để quản lý chặt chẽ nguồn lực đầu tư.

Cho ý kiến về thời gian thực hiện Chương trình, Tờ trình của Chính phủ đề xuất thời gian thực hiện Chương trình là 11 năm (từ năm 2025 đến năm 2035), chia thành 03 giai đoạn, trong đó: giai đoạn 1, năm 2025; giai đoạn 2, từ 2026 - 2030; giai đoạn 3, từ 2031 – 2035, đại biểu Nguyễn Văn Huy đề xuất việc xây dựng Chương trình trong khoảng 10 năm là phù hợp để bảo đảm thực hiện các mục tiêu dài hạn và nên chia thời gian thực hiện Chương trình theo hai giai đoạn là 2026 - 2030 và 2031 – 2035 để bảo đảm phù hợp với quy định tại Luật Đầu tư công.

Đại biểu Nguyễn Văn Huy – Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình

Bên cạnh đó, việc chia thành 2 giai đoạn 2026-2030 và 2031-2035 sẽ bảo tính khả thi trong việc phân bổ nguồn vốn, phù hợp với giai đoạn kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, Kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia và Kế hoạch đầu tư công trung hạn; đồng thời thuận tiện trong công tác theo dõi, đánh giá.

Đối với năm 2025, các hoạt động chuẩn bị cho triển khai Chương trình, như: xây dựng cơ chế, chính sách, văn bản hướng dẫn,… nên phân công cho các cơ quan thực hiện theo chức năng, nhiệm vụ và được bố trí kinh phí trong phương án dự toán chi thường xuyên của cơ quan theo phân cấp ngân sách nhà nước năm 2025.

Cũng quan tâm đến thời gian thực hiện chương trình, đại biểu Lê Thị Ngọc Linh – Đoàn ĐBQH tỉnh Bạc Liêu tán thành với ý kiến đề xuất của Chính phủ và cho rằng, cách phân chia như vậy là hợp lý, có thời gian để các cơ quan có trách nhiệm chuẩn bị thực hiện Chương trình vào năm 2025. Tuy nhiên, Chính phủ cần tính toán kỹ lưỡng, phân công, phân cấp rõ ràng các cơ quan liên quan phụ trách và bố trí nguồn lực đảm bảo Chương trình thực hiện theo đúng lộ trình và thời gian tránh như các chương trình mục tiêu vừa qua.

Đại biểu Lê Thị Ngọc Linh – Đoàn ĐBQH tỉnh Bạc Liêu nêu quan điểm, việc triển khai Chương trình ở thời điểm hiện nay là phù hợp, góp phần thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ và giải pháp về phát triển văn hóa đề ra trong các nghị quyết của Đảng, ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021 và Kết luận của Hội thảo Văn hóa năm 2022 về “Thể chế, chính sách và nguồn lực cho phát triển văn hóa”; đồng thời, đáp ứng với yêu cầu của sự phát triển của đất nước hiện nay.

Về cơ chế quản lý, điều hành chương trình, theo Tờ trình Báo cáo của Chính phủ đã đề xuất có 21 bộ, cơ quan thuộc Chính phủ được giao những nhiệm vụ cụ thể; các bộ, cơ quan trung ương khác được giao một số nhiệm vụ chung. Đại biểu Lê Thị Ngọc Linh lo ngại, nếu giao nhiều đầu mối như vậy sẽ dẫn đến khó khăn, vướng mắc cho chính quyền, địa phương khi triển khai ở cơ sở. Vì trong quá trình thực hiện Chương trình, địa phương sẽ không biết liên hệ, xin ý kiến cơ quan nào ở Trung ương vì Chính phủ giao quá nhiều cơ quan phụ trách, quá nhiều đầu mối. Chưa kể đến việc nếu trong quá trình triển khai thực hiện chương trình có xảy ra vấn đề gì, cơ quan nào sẽ chịu trách nhiệm chính.

Đại biểu Lê Thị Ngọc Linh – Đoàn ĐBQH tỉnh Bạc Liêu

“Tôi đề nghị Chính phủ cần có sự phân công, phân quyền cụ thể, rõ ràng, hợp lý và gọn đầu mối, tránh chồng chéo và cũng phù hợp với nhiệm vụ chức năng để nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các Bộ, ngành ở trung ương cũng như các địa phương trong thực hiện chương trình, góp phần thực hiện đạt hiệu quả và chất lượng của chương trình”, đại biểu Lê Thị Ngọc Linh nêu ý kiến.

Một số ý kiến đại biểu cũng đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc một số nội dung thực hiện tại nước ngoài. Cụ thể, khoản 9 Điều 4 Luật Đầu tư công quy định chương trình mục tiêu quốc gia là chương trình đầu tư công nhằm thực hiện các mục tiêu kinh tế - xã hội của từng giai đoạn cụ thể trong phạm vi cả nước. Tuy nhiên, Chương trình do Chính phủ trình lại có nội dung thực hiện tại một số quốc gia có mối quan hệ, tương tác văn hóa lâu dài với Việt Nam, có đông đảo người Việt Nam sinh sống, lao động, học tập, trong đó có nội dung nghiên cứu xây dựng một số trung tâm văn hóa Việt Nam ở nước ngoài.

Vì vậy, đại biểu đề nghị Ban soạn thảo cần tham khảo các ý kiến của các chuyên gia, các nhà khoa học và cần đánh giá tác động kỹ lưỡng, toàn diện về sự cần thiết đầu tư xây dựng một số trung tâm văn hóa Việt Nam ở nước ngoài trong điều kiện hiện nay. Trong khi ở Việt Nam việc đầu tư cho các trung tâm văn hóa còn rất hạn chế, nhất là ở các địa phương còn thiếu trầm trọng các khu vui chơi, giải trí cho các em thanh thiếu nhi và người dân; các thiết chế văn hóa ở một số địa phương xuống cấp trầm trọng và chưa có nguồn kinh phí để sửa chữa.

Một số hình ảnh tại Tổ 10:

Toàn cảnh thảo luận tại Tổ 10

Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Bạc Liêu Lữ Văn Hùng điều hành nội dung thảo luận Tổ 10

Đại biểu Nguyễn Hoàng Mai - Đoàn ĐBQH tỉnh Tiền Giang phát biểu

Các đại biểu phát biểu tại Tổ 10

Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Bạc Liêu Lữ Văn Hùng phát biểu kết luận nội dung thảo luận Tổ 10

Lan Hương - Nghĩa Đức