Thấy gì từ sự bùng nổ trung tâm dữ liệu tại Australia?

Mặc dù năng lượng tái tạo là trung tâm của quá trình chuyển đổi năng lượng sạch, nhưng chính lĩnh vực này cũng không thể đáp ứng nhu cầu cơ bản và nhu cầu cao điểm từ các trung tâm dữ liệu. (Nguồn: The Conversation)

Theo báo chí Australia, vốn đầu tư vào các trung tâm dữ liệu tại Australia dự báo sẽ tăng khoảng 50% trong 4 năm tới, đạt 46 tỷ USD vào năm 2029, sau khi hàng loạt các dự án trung tâm dữ liệu trị giá hàng tỷ USD được các công ty công nghệ lớn như Dịch vụ Web Amazon, Microsoft, Trung tâm dữ liệu CDV và NextDC triển khai.

Thậm chí, một số dự báo còn cho rằng, Australia có thể trở thành trung tâm dữ liệu của khu vực châu Á-Thái Bình Dương.

Hiện nay, công ty AirTrunk – nhà cung cấp trung tâm dữ liệu siêu quy mô lớn trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương, đang vận hành nhiều trung tâm quan trọng của Australia, bao gồm SYD1, SYD2 và SYD3 ở Sydney và MEL1 ở Melbourne.

Việc Australia triển khai xây dựng các trung tâm dữ liệu trên quy mô lớn chủ yếu nhờ vào Chính sách tăng cường ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) do nước này ban hành và khoản đầu tư của các "gã khổng lồ" công nghệ như Apple, Google và Meta của Mỹ để mở rộng cơ sở hạ tầng điện toán đám mây siêu quy mô trên toàn cầu.

Nguy cơ thiếu hụt điện

Tuy nhiên, sự bùng nổ trung tâm dữ liệu này đã làm gia tăng nguy cơ đối với hệ thống điện quốc gia Australia.

Thứ nhất, động thái này có thể gây thiếu hụt điện cho Australia. Trong thông báo mới đây, Cơ quan điều hành thị trường năng lượng Australia (AEMO) ước tính, sự bùng bổ các trung tâm dữ liệu tại xứ sở Kangaroo sẽ làm gia tăng mức tiêu thụ điện qua hệ thống lưới điện, ước tính có thể đạt 6% tổng điện năng truyền tải năm 2030, gây áp lực lớn cho hệ thống lưới điện quốc gia.

Thậm chí, Australia có thể thiếu hụt điện khoảng từ 0,7-1,7 GW vào năm 2028.

Thứ hai, nguy cơ bất ổn lưới điện khi ngày càng nhiều người sử dụng AI cho các tác vụ phức tạp hơn, khối lượng công việc trên các trung tâm dữ liệu sẽ tăng lên, dẫn đến nhu cầu sử dụng điện đạt đỉnh điểm và sụt giảm nhu cầu điện không thể đoán trước.

Chẳng hạn, vào năm 2024, có 60 trung tâm dữ liệu ở bang Virginia của Mỹ bị đột ngột ngắt kết nối khỏi lưới điện, gây nguy cơ mất điện diện rộng.

Thứ ba, sự bùng nổ trung tâm dữ liệu làm gia tăng sản xuất điện từ nguồn phát thải cacbon cao như điện than, dầu, khí, bởi nhu cầu cung cấp điện liên tục, ổn định, trong khi năng lượng tái tạo có tính không liên tục.

Tìm lời giải cho "bài toán khó"

Mặc dù hầu hết các nhà điều hành trung tâm dữ liệu đã cam kết sử dụng 100% năng lượng tái tạo vào năm 2030, nhưng trên thực tế, các công ty này thường mua tín chỉ tái tạo hằng năm hoặc ký các thỏa thuận mua bán điện (PPA).

Việc gia tăng sử dụng nguồn điện phát thải cacbon sẽ thách thức mục tiêu trung hòa cacbon của chính phủ Australia.

Do đó, để giải quyết vấn đề này, một số chuyên gia đã đưa ra đề xuất cho Australia. Theo đó, nước này được tư vấn nên thúc đẩy các phương pháp tính toán quy mô lớn giúp giảm phát thải nhưng không ảnh hưởng đến khả năng vận hành. Các trung tâm dữ liệu cần phải thiết lập lịch thông minh có thể tự động chuyển các tác vụ tiêu tốn nhiều năng lượng, chẳng hạn như huấn luyện mô hình, sang các thời điểm ngoài giờ cao điểm - khi năng lượng tái tạo dồi dào nhất.

Ngoài ra, Australia cần đẩy nhanh các đổi mới lưu trữ năng lượng tiên tiến, bao gồm pin, thủy điện tích năng và lưu trữ năng lượng nhiệt. Canberra cũng có thể yêu cầu các trung tâm dữ liệu đặt mục tiêu hiệu quả sử dụng điện năng, qua đó giúp giảm tải gánh nặng nên sản lượng điện.

(theo The Conversation)

Hải Anh