Thể chế hóa các Nghị quyết chiến lược của Đảng về giáo dục và y tế: Quyết tâm chính trị của Quốc hội vì tương lai phát triển bền vững

Tại Kỳ họp thứ Mười, Quốc hội tập trung thể chế hóa những chủ trương lớn của Đảng, trong đó có sửa đổi chính sách, pháp luật và phê duyệt các Chương trình mục tiêu quốc gia lĩnh vực giáo dục và y tế. Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Lâm Văn Đoan, đây không chỉ là nhiệm vụ lập pháp đơn thuần, mà còn là cam kết chính trị của Quốc hội, của các đại biểu Quốc hội trước cử tri và Nhân dân đối với 2 trụ cột phát triển đất nước bền vững trong kỷ nguyên mới.

Phát triển con người - trụ cột của mọi chính sách

Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo và Nghị quyết số 72-NQ/TW ngày 9/9/2025 về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân là những văn kiện mang tầm chiến lược, thể hiện tầm nhìn xa, trí tuệ lớn và quyết tâm chính trị rất cao của Đảng, đứng đầu là Tổng Bí thư Tô Lâm nhằm chăm lo cho 2 trụ cột then chốt về phúc lợi xã hội, sự phát triển xã hội bền vững của đất nước trong kỷ nguyên mới là giáo dục và y tế. Đây cũng là lần đầu tiên Bộ Chính trị ban hành cùng lúc 2 nghị quyết chuyên đề, tập trung vào phát triển con người - trụ cột của mọi chính sách.

Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Lâm Văn Đoan, hai nghị quyết này đã khẳng định rõ vai trò của giáo dục là quốc sách hàng đầu, quyết định tương lai dân tộc và chăm sóc sức khỏe tốt là nền tảng để bảo đảm sức khỏe, tuổi thọ và chất lượng cuộc sống của Nhân dân. “Đây là sự đồng thuận, thống nhất rất cao giữa Đảng - Quốc hội - Chính phủ và toàn hệ thống chính trị, khẳng định con người là trung tâm, là mục tiêu và động lực của sự phát triển đất nước”.

Hội nghị toàn quốc quán triệt 4 nghị quyết quan trọng của Bộ Chính trị, trong đó có Nghị quyết 71-NQ/TW, Nghị quyết 72-NQ/TW

Hội nghị toàn quốc quán triệt 4 nghị quyết quan trọng của Bộ Chính trị, trong đó có Nghị quyết 71-NQ/TW, Nghị quyết 72-NQ/TW

Đảng ủy Quốc hội đã được Bộ Chính trị giao trọng trách lãnh đạo, chỉ đạo hoàn thiện hệ thống pháp luật để tạo đột phá cho giáo dục và y tế. Trên cơ sở đó, tại Kỳ họp thứ Mười, Quốc hội tập trung thể chế hóa những chủ trương lớn của Đảng thành hành động cụ thể thông qua việc sửa đổi chính sách, pháp luật và phê duyệt các Chương trình mục tiêu quốc gia trong lĩnh vực giáo dục và y tế.

Trong lĩnh vực giáo dục, Quốc hội xem xét sửa đổi Luật Giáo dục, Luật Giáo dục nghề nghiệp và Luật Giáo dục đại học; đồng thời ban hành Nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026 - 2035. Những nội dung này sẽ tạo cơ sở pháp lý đồng bộ, thúc đẩy đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục, phát huy tính tự chủ, hội nhập quốc tế, đáp ứng yêu cầu xây dựng thế hệ công dân Việt Nam mới - trí tuệ, nhân cách, năng lực và đổi mới, sáng tạo".

Đây cũng là sự cụ thể hóa cam kết quốc tế về phát triển bền vững, nhất là mục tiêu giáo dục cho mọi người (SDG4) của Liên Hợp Quốc: Bảo đảm một nền giáo dục hòa nhập, bình đẳng, chất lượng và cơ hội học tập suốt đời cho tất cả mọi người; cũng như thực hiện đầy đủ quyền học tập được Hiến pháp năm 2013 đã khẳng định”, Phó Chủ nhiệm Lâm Văn Đoan nhấn mạnh.

Người dân sẽ được tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng, công bằng, hiệu quả

Người dân sẽ được tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng, công bằng, hiệu quả

Trong lĩnh vực y tế, sẽ xây dựng Luật Dân số và Luật Phòng bệnh; đồng thời, ban hành Nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026 - 2035. Đây là bước đi nhằm củng cố hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng, thúc đẩy bao phủ y tế toàn dân và từng bước miễn giảm chi phí y tế cơ bản, giúp người dân tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng, công bằng, hiệu quả. Thông qua đó, chúng ta hướng tới một xã hội khỏe mạnh, nơi mọi người dân đều có ý thức tự chăm sóc sức khỏe, đồng thời được Nhà nước bảo đảm các dịch vụ xã hội, phúc lợi xã hội cơ bản, thiết yếu.

Đây cũng là hiện thực hóa quyền được chăm sóc sức khỏe đã được Hiến pháp 2013 ghi nhận và phù hợp với các chuẩn mực quốc tế. Theo mục tiêu Nghị quyết số 72-NQ/TW đến năm 2030, tuổi thọ trung bình của người Việt Nam sẽ đạt 75,5 tuổi, trong đó số năm sống khỏe mạnh đạt tối thiểu 68 năm. Những chỉ tiêu cụ thể này thể hiện quyết tâm của Đảng, Nhà nước chăm lo, bảo vệ và nâng cao sức khỏe Nhân dân cho hiện tại và tương lai.

Hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước đến năm 2045

Hoàn thiện thể chế về giáo dục và y tế cũng đồng nghĩa với việc hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước đến năm 2045, trở thành quốc gia thu nhập cao, con người Việt Nam phát triển toàn diện, ngang tầm các nước tiên tiến trong khu vực và trên thế giới. Đây không chỉ là mục tiêu chính sách mà còn là cam kết chính trị, đạo lý và trách nhiệm của Đảng, Nhà nước trước Nhân dân và các thế hệ tương lai.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Lâm Văn Đoan cho rằng, kết quả của việc thể chế hóa Nghị quyết số 71-NQ/TW và Nghị quyết số 72-NQ/TW sẽ lan tỏa sâu rộng vào từng cơ sở giáo dục, từng cơ sở y tế, từng gia đình và mọi người dân. “Mỗi người dân sẽ cảm nhận rõ nhất thành quả của các chính sách đổi mới mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta đang xây dựng và bảo vệ”.

Luật hóa quyền học tập suốt đời của mọi công dân và bảo đảm công bằng trong giáo dục

Luật hóa quyền học tập suốt đời của mọi công dân và bảo đảm công bằng trong giáo dục

Dưới góc độ phúc lợi xã hội, sửa đổi luật pháp trong giáo dục nhấn mạnh hơn nữa việc tiếp tục luật hóa quyền học tập suốt đời của mọi công dân và bảo đảm công bằng trong giáo dục. Đồng thời, đổi mới giáo dục gắn chặt với nâng cao chất lượng đào tạo để hình thành nguồn nhân lực chất lượng cao, có khả năng thích ứng nhanh với biến đổi kinh tế - xã hội và công nghệ, đáp ứng yêu cầu phát triển toàn diện con người Việt Nam trong kỷ nguyên mới của dân tộc.

Trong lĩnh vực y tế, cần thiết kế các quy định pháp luật để duy trì mức sinh thay thế ổn định, bảo đảm quy mô dân số hợp lý cho phát triển xã hội bền vững; giảm thiểu tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh...

Giáo dục và y tế là chìa khóa để phát triển bền vững của mọi quốc gia, là con đường để Việt Nam tiến tới thực hiện đạt mục tiêu mới phát triển toàn diện con người và xây dựng một quốc gia hùng cường, thịnh vượng vào năm 2045. “Quốc hội và các đại biểu Quốc hội sẽ nỗ lực, đồng hành với Chính phủ và giám sát kịp thời để bảo đảm các chính sách này đi vào cuộc sống nhanh, thực chất và hiệu quả, minh chứng cho “quyết tâm chính trị cao, hành động quyết liệt, vì Nhân dân, vì Tổ quốc”, khẳng định vai trò tiên phong của Quốc hội trong công cuộc phát triển đất nước bền vững và thịnh vượng; để không trẻ em nào bị bỏ lỡ cơ hội học tập và không người dân nào bị bỏ lại phía sau trong tham gia, thụ hưởng thành quả của các chính sách giáo dục và chăm sóc sức khỏe của đất nước”, Phó Chủ nhiệm Lâm Văn Đoan nói.

Mọi người dân được tiếp cận các dịch vụ y tế thiết yếu

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, việc Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 72 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, tiếp tục thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Đảng đối với sức khỏe của mỗi người dân, hướng đến mục tiêu xây dựng một nước Việt Nam khỏe mạnh, mọi người dân đều được chăm sóc sức khỏe, sống lâu, sống khỏe, sống lành mạnh, nâng cao thể chất, ý thức bảo vệ sức khỏe và chủ động phòng ngừa bệnh tật trong toàn xã hội, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển đất nước giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng trong kỷ nguyên mới.

Theo đó, Bộ Y tế đang khẩn trương xây dựng Đề án triển khai chủ trương miễn viện phí ở mức cơ bản cho toàn dân thông qua bảo hiểm y tế vào năm 2030. Nhà nước và quỹ sẽ chi trả các chi phí y tế cơ bản, thiết yếu, giảm tối đa gánh nặng tài chính cho người dân - trước hết là đối với đối tượng chính sách xã hội, người yếu thế, người có thu nhập thấp và một số đối tượng cần ưu tiên khác. Phần dịch vụ y tế theo yêu cầu, vượt mức cơ bản thì người bệnh vẫn phải chi trả một phần để nâng cao ý thức sử dụng dịch vụ hợp lý, tiết kiệm chi phí.

“Mục tiêu cuối cùng là bảo đảm mọi người dân - không phân biệt vùng miền, giàu nghèo - được tiếp cận các dịch vụ y tế thiết yếu, cơ bản mà không phải lo lắng về tài chính”, Bộ trưởng Đào Hồng Lan nhấn mạnh.

Vận hội mới cho giáo dục

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho rằng, Nghị quyết 71 “tạo ra vận hội mới, đồng thời trao truyền sứ mệnh cho cho giáo dục và đào tạo”. Bởi Nghị quyết không chỉ định hướng mà còn định vị lại giáo dục và đào tạo trong sự định vị tương lai đất nước, khi khẳng định: giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, quyết định tương lai dân tộc. Điều này cũng đặt ra cho những người làm giáo dục cảnh huống, yêu cầu khác hẳn trước đây.

Với quan điểm chỉ đạo phải mang tính hành động, tính thực tiễn và tính khả thi, Nghị quyết 71 được xây dựng có nhiều điểm mới, đột phá, với 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp. Trong đó, đặt phát triển giáo dục và đào tạo trong tư duy quản trị quốc gia, quản trị xã hội bảo đảm định hướng, quy hoạch, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội; đưa các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp phát triển giáo dục và đào tạo thành một trọng tâm trong chiến lược, quy hoạch, chính sách, chương trình, kế hoạch phát triển trên các lĩnh vực và ưu tiên bố trí nguồn lực thực hiện.

Nghị quyết khẳng định, Nhà nước giữ vai trò định hướng chiến lược, kiến tạo phát triển, bảo đảm nguồn lực và công bằng trong giáo dục; song toàn xã hội có trách nhiệm chăm lo, tham gia đóng góp nguồn lực và giám sát phát triển giáo dục. Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, “tinh thần và cảm hứng từ Nghị quyết 71 đã được đem ngay vào sửa đổi Luật Giáo dục, Luật Giáo dục đại học và Luật Giáo dục nghề nghiệp”.

PV lược ghi

Hương Linh

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân: https://daibieunhandan.vn/the-che-hoa-cac-nghi-quyet-chien-luoc-cua-dang-ve-giao-duc-va-y-te-quyet-tam-chinh-tri-cua-quoc-hoi-vi-tuong-lai-phat-trien-ben-vung-10392932.html