Thể chế là nhân tố quan trọng tạo nên đột phá tăng trưởng

Quang cảnh diễn đàn. Ảnh: Quốc hội.

Sáng 22/11, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Diễn đàn xây dựng pháp luật lần thứ nhất với chủ đề “Hoàn thiện thể chế, pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới”.

LẬP PHÁP CẦN CHUYỂN TỪ TƯ DUY “TIỀN KIỂM” SANG CHỦ ĐỘNG

Phát biểu khai mạc diễn đàn, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh xây dựng pháp luật là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, thường xuyên của Quốc hội. Qua gần 80 năm từ ngày tổng tuyển cử đầu tiên, công tác xây dựng pháp luật của Quốc hội đã đạt được nhiều kết quả tốt đẹp, nổi bật, hệ thống pháp luật ngày càng đầy đủ, đồng bộ, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước.

Lần đầu tiên, diễn đàn xây dựng pháp luật được tổ chức cùng với việc tổng kết công tác nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XV. Đây chính là dịp để đánh giá khách quan, toàn diện công tác lập pháp của Quốc hội, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm tiếp tục hoàn thiện thể chế, pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì và phát biểu khai mạc tại Diễn đàn xây dựng pháp luật lần thứ nhất. Ảnh: Quốc hội.

Báo cáo đề dẫn, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết diễn đàn được tổ chức trong bối cảnh đất nước ta đang bước vào giai đoạn phát triển mới, với những vận hội lớn đòi hỏi phải có hệ thống thể chế - pháp luật đồng bộ, hiện đại, hiệu lực, hiệu quả.

Ông Hoàng Thanh Tùng gợi mở các nhóm vấn đề trọng tâm như đổi mới tư duy lập pháp theo hướng chủ động, kiến tạo và dẫn dắt sự phát triển là một bước chuyển mang tính nền tảng.

Theo đó, lập pháp cần chuyển từ tư duy “tiền kiểm”, “an toàn tuyệt đối” sang chủ động chấp nhận rủi ro có kiểm soát, mở rộng không gian cho đổi mới sáng tạo. Cần mạnh mẽ luật hóa cơ chế sandbox; nâng cao chất lượng công tác dự báo chính sách; xây dựng đội ngũ “kiến trúc sư thể chế” có tư duy toàn diện, xuyên ngành, đủ khả năng nắm bắt xu thế toàn cầu và kiến tạo các mô hình mới.

Mặt khác, hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường hiện đại trong bối cảnh chuyển đổi số, kinh tế xanh và sự xuất hiện của các mô hình kinh tế mới là yêu cầu cấp thiết.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp nhấn mạnh khung pháp lý điều chỉnh nội dung này cần được xây dựng và hoàn thiện để đi trước một bước, thay vì chỉ chạy theo thực tiễn.

Thể chế, pháp luật về kinh tế phải trở thành động lực thúc đẩy tăng trưởng nhanh và bền vững. Đến năm 2028 hoàn thiện hệ thống pháp luật về đầu tư, kinh doanh, góp phần đưa môi trường đầu tư của Việt Nam nằm trong nhóm 3 nước dẫn đầu ASEAN theo yêu cầu của Nghị quyết 66-NQ/TW.

ƯU TIÊN TỐI ĐA NGUỒN LỰC CHO CÔNG TÁC LẬP PHÁP

Phát biểu tại diễn đàn, Phó Thủ tướng Hồ Quốc Dũng khẳng định trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, Chính phủ đã dành ưu tiên rất lớn cho công tác xây dựng pháp luật. Công tác chuẩn bị hồ sơ luật được thực hiện theo hướng đổi mới quy trình, nâng cao chất lượng nhân sự và đặc biệt là tăng cường phối hợp giữa Chính phủ và Quốc hội ngay từ giai đoạn hình thành chính sách.

Trong bài phát biểu, Phó Thủ tướng Hồ Quốc Dũng dẫn lại thành quả phát triển kinh tế – xã hội để chứng minh vai trò của thể chế trong công tác điều hành của Chính phủ.

Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Quốc Dũng phát biểu tại Diễn đàn. Ảnh: Quốc hội.

Phó Thủ tướng cho biết tăng trưởng năm 2021 chỉ đạt 2,58% do tác động của dịch bệnh, nhưng đến năm 2025 dự kiến tăng trưởng đạt 8%, bất chấp bối cảnh thế giới và trong nước còn nhiều khó khăn, thiên tai, biến động lớn; thu ngân sách nhà nước dự kiến vượt 2,3 triệu tỷ đồng.

Theo Phó Thủ tướng, những kết quả tích cực này có vai trò rất quan trọng của việc hoàn thiện thể chế, đặc biệt là các nghị quyết, luật pháp tháo gỡ vướng mắc trong tổ chức thi hành pháp luật. Đây cũng là minh chứng cho thấy pháp luật không chỉ là công cụ quản lý mà còn là động lực thúc đẩy tăng trưởng.

Trong bối cảnh thế giới biến động phức tạp, đất nước đang đứng trước cơ hội lịch sử để phát triển nhanh và bền vững.

Để hiện thực hóa khát vọng trở thành quốc gia phát triển có thu nhập cao vào năm 2045, thể chế và pháp luật phải tiếp tục được hoàn thiện ở mức độ cao hơn, đồng bộ hơn, hiện đại hơn. Qua đó, Phó Thủ tướng Hồ Quốc Dũng khẳng định Chính phủ sẽ tiếp tục phát huy tinh thần đổi mới, sáng tạo, nâng cao chất lượng điều hành và nỗ lực cao nhất để xứng đáng với sự tin tưởng của Đảng, Quốc hội và Nhân dân.

Như Nguyệt