Thế giới có thể học được gì từ chiến dịch vắc xin tăng cường của Israel?
Khi nói đến Covid-19, dường như Israel dẫn đầu và phần còn lại của thế giới theo sau. Trong gần một năm, quốc gia này đã cho các quốc gia khác có cái nhìn thoáng qua về tương lai của đại dịch.
Israel đã đi đầu trong việc triển khai tiêm chủng cho người lớn và thanh thiếu niên, đi tiên phong trong việc cấp hộ chiếu vắc xin và trong những tháng gần đây, đã đi đầu trong việc sử dụng các mũi tiêm nhắc lại.
Israel bắt đầu triển khai tiêm phòng cho trẻ em từ 5 tới 11 tuổi. Ảnh: NDTV
Bài liên quan
Israel phô diễn hệ thống tác chiến điện tử Scorpius cực đỉnh
Quản gia của Bộ trưởng Quốc phòng Israel bị buộc tội làm gián điệp
Israel tổ chức diễn tập chống Covid-19 đầu tiên trên thế giới
Hungary thừa nhận sử dụng phần mềm gián điệp Pegasus của Israel
Vào cuối tháng 7, quốc gia này bắt đầu cung cấp tăng cường cho những người trên 60 tuổi; kể từ cuối tháng 8, đã được cung cấp tăng cường cho bất kỳ ai trên 16 tuổi, 5 tháng sau khi tiêm liều vắc xin thứ hai.
Hiện nay, một người không được coi là đã được tiêm chủng đầy đủ ở Israel cho đến khi họ nhận được liều thứ ba của vắc xin khi đủ điều kiện.
Các quan chức y tế Israel cho biết dữ liệu là rõ ràng: Các mũi tiêm tăng cường đã giúp làm giảm độ nghiêm trọng của đợt bùng phát thứ tư của virus vào tháng 8 và tháng 9.
Đỉnh điểm, làn sóng đó chứng kiến hơn 8.000 ca nhiễm Covid-19 mới mỗi ngày và hơn 500 người phải nhập viện cùng lúc trong tình trạng nghiêm trọng.
Mức trung bình trong bảy ngày hiện tại là từ 450 đến 500 trường hợp mỗi ngày, và có 129 người nhập viện trong tình trạng nghiêm trọng với virus.
Dữ liệu làm nổi bật sự khác biệt rõ rệt giữa những người tiêm vắc xin và mũi tăng cường và những người không có: Trong nhiều ngày trong tháng qua, hơn 75% trường hợp dương tính là trong số những người không được tiêm chủng, theo dữ liệu từ Bộ Y tế.
Trong số những người nhập viện vì Covid-19, điều này còn rõ ràng hơn: Các quan chức Israel cho biết vào tháng 10, tỷ lệ những người trên 60 tuổi trong tình trạng nghiêm trọng chỉ tiêm hai liều vắc-xin này cao gấp 5 lần so với những người tiêm ba mũi.
Và mặc dù tổng số ca nhiễm đã giảm kể từ đó, sự khác biệt vẫn còn: Vào Chủ nhật (21/11), số người trên 60 tuổi trong tình trạng nghiêm trọng chỉ tiêm hai mũi cao gấp bốn lần so với những người được coi là đã tiêm đầy đủ ba liều.
Bài học từ Israel
Tiến sĩ Anthony Fauci, giám đốc Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Quốc gia Hoa Kỳ, đã trích dẫn dữ liệu này như lý do tại sao ông cho rằng mọi người sẽ sớm được khuyến cáo nên được mũi tiêm tăng cường khi họ đủ điều kiện.
Ông Fauci nói với NBC tuần trước: “Nếu bạn xem xét nghiêm ngặt dữ liệu từ Israel, rất rõ ràng rằng sự khác biệt về suy giảm khả năng miễn dịch ở người cao tuổi dù đã được tiêm 2 mũi vắc xin".
Bài học từ Israel là bài học mà ngày càng nhiều quốc gia đang phải gánh chịu, đặc biệt là khi các khu vực của châu Âu.
Đức đang khuyến nghị tiêm liều vắc xin thứ ba cho tất cả mọi người trên 18 tuổi và ở Anh, vắc xin tăng cường có sẵn cho tất cả mọi người trên 40 tuổi kể từ tuần này.
Tại Pháp, nhu cầu tiêm nhắc lại tăng vọt sau khi Tổng thống Emmanuel Macron tuyên bố rằng liều thứ ba sẽ được yêu cầu bổ sung trong thẻ sức khỏe, điều kiện bắt buộc để sử dụng các phương tiện giao thông công cộng và không gian khác.
Ở Hoa Kỳ, liều tăng cường hiện được phép sử dụng cho tất cả mọi người trên 18 tuổi.
Các chuyên gia y tế cho biết việc triển khai các mũi tiêm nhắc lại ở nhiều quốc gia phương Tây làm nổi bật sự thiếu công bằng trong việc triển khai vắc xin ở các nơi khác trên thế giới.
Ở Anh, 88% người trên 12 tuổi đã tiêm liều vắc-xin đầu tiên; 80% đã tiêm hai liều và 26% đã tiêm mũi bổ sung.
Ngược lại, trung bình chỉ có 10% người dân ở các nước châu Phi được tiêm liều đầu tiên, theo Our World In Data.
Những lo sợ về làn sóng thứ năm
Nhưng tin tức từ Israel không phải đều tốt. Mặc dù số trường hợp đã giảm kể từ tháng 9, nhưng số ca nhiễm mới vẫn còn đó và có nguy cơ đang lây lan trở lại.
Các chuyên gia y tế, chẳng hạn như Giáo sư Eran Segal từ Viện Weizmann của Israel, nói rằng còn quá sớm để nói liệu nước này có đang bước vào đợt bùng phát thứ năm của virus hay không. Nhưng họ chỉ ra thực tế rằng gần 1,5 triệu người đã tiêm hai liều vắc-xin đã không quay trở lại để tiêm nhắc lại.
Ông Segal đã tweet vào tuần trước: "Có nhiều người có sức đề kháng suy yếu theo thời gian và làm giảm mức đề kháng chung của dân số nếu không tiêm nhắc lại".
Hiện Israel đang nỗ lực ngăn chặn làn sóng thứ năm. Các quan chức đang khuyến khích những người chưa được tiêm chủng đi tiêm phòng và những người đủ điều kiện tiêm liều tăng cường đến tiêm. Họ cũng đang đưa trẻ em đi tiêm phòng.
Theo các quan chức y tế Israel, nhiều ca nhiễm mới ở Israel là ở trẻ em từ 5 đến 11 tuổi. Một chiến dịch tiêm chủng cho nhóm tuổi đó đã bắt đầu vào thứ Hai.
"Khoảng 50% ca nhiễm trùng hàng ngày của chúng ta xảy ra ở nhóm tuổi dưới 11", Tiến sĩ Ran Balicer, Trưởng ban cố vấn chuyên gia của Israel, nói với CNN vào thứ Sáu (19/11) tuần trước. "Chúng tôi nghĩ rằng chiến dịch tiêm chủng này thực sự có thể lật ngược tình thế và có thể đưa chúng ta trở lại đà giảm".
Nhưng ngay cả với dân số được tiêm phòng cao, các chuyên gia y tế cho biết điều quan trọng là các biện pháp chống Covid phải được duy trì, đặc biệt là trong mùa đông.
Ông Nachman Ash, Bộ trưởng Y tế Công cộng của Israel, nói với Kênh 13 của Israel rằng một phần lý do của sự gia tăng trong các trường hợp là mọi người không tuân thủ các quy tắc như đeo khẩu trang.
"Tôi thấy công chúng đang trở nên thoải mái khi thời gian trôi qua và tỷ lệ lây nhiễm giảm xuống, vì vậy mọi người ít cẩn thận hơn. Do đó, đúng vậy, chúng tôi phải tăng cường thực thi các biện pháp hạn chế", ông nói.