Thế hệ trẻ Cao Bằng hòa nhịp cùng chuyển đổi số

Tại những quán cà phê nhỏ ven sông Bằng, những nhóm bạn trẻ bên những câu chuyện vui, chia sẻ đời sống, công việc, nhiều bạn trẻ lựa chọn quán cà phê để cùng công nghệ mở ra những đam mê mới. Có khi là video call với những người bạn ở xa, nhiều bạn thì mải mê lướt TikTok để bắt kịp “trend” mới, hay chỉ đơn giản cùng bật cười trước một đoạn clip vui nhộn với đám bạn. Những hình ảnh ấy phản ánh rõ nét nhịp sống của giới trẻ nơi đây: năng động, cởi mở, hòa trộn giữa giao tiếp trực tiếp và kết nối ảo.

Nếu trước kia, người miền núi dễ bị hạn chế bởi khoảng cách địa lý, thì nay nhờ công nghệ, họ bước ra khỏi ranh giới vùng miền, kết nối với bạn bè khắp nơi. Các em học sinh ở Trùng Khánh, Quảng Uyên, Bảo Lạc, Bảo Lâm… có thể tham gia lớp học trực tuyến với thầy cô ở Hà Nội; sinh viên Cao Bằng có thể học thêm khóa công nghệ từ Mỹ qua Coursera; những câu lạc bộ trực tuyến về nghệ thuật, tiếng Anh, sách báo… đang trở thành nơi giao lưu, học hỏi đầy hấp dẫn. Không còn những ngăn cách về không gian, thế hệ trẻ nơi biên cương đang thực sự hòa nhập vào “ngôi làng toàn cầu”.

Cách tiếp cận tri thức của thanh thiếu niên Cao Bằng thay đổi mạnh mẽ nhờ chuyển đổi số. Từ các ứng dụng học ngoại ngữ như Duolingo, Memrise, cho tới kho tài liệu trực tuyến khổng lồ, tất cả đều giúp họ vượt qua hạn chế về nguồn lực học tập. Em Ma Quỳnh Trang, học sinh Trường Tiểu học Hợp Giang vui vẻ kể: Chỉ cần chiếc máy tính bảng, em có thể học thêm với thầy cô ở tận Hà Nội, không cần đi xa mà vẫn bổ sung được nhiều kiến thức.

Không chỉ ở tri thức sách vở, nhiều bạn trẻ còn tìm hiểu công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI), thực tế ảo (VR), điện toán đám mây. Sử dụng ChatGPT để luyện viết, tìm tài liệu, hoặc thử sáng tạo hình ảnh, âm nhạc bằng công cụ số. Những “công dân số” của miền biên viễn đang từng ngày khẳng định rằng: dù ở đâu, nếu biết tận dụng công nghệ, vẫn có thể theo kịp nhịp phát triển của thời đại. Đặc biệt, chuyển đổi số còn giúp học sinh, sinh viên phát triển kỹ năng mềm, từ thuyết trình, làm việc nhóm, quản lý dự án trực tuyến. Đây là hành trang quý giá để họ tự tin bước vào môi trường học tập và lao động toàn cầu.

Công nghệ Thực tế ảo (VR) và Thực tế tăng cường (AR) đang mở ra những hướng đi mới.

Công nghệ mở ra chân trời mới, nhưng đi kèm với đó là nguy cơ mai một bản sắc văn hóa. Thế hệ trẻ Cao Bằng không thờ ơ với điều ấy. Trên TikTok, Facebook, YouTube, ngày càng nhiều clip ngắn do chính các bạn trẻ sản xuất, như: hát Then, đánh đàn tính, khoe sắc áo chàm trong lễ hội Lồng Tồng, hay giới thiệu cảnh đẹp thác Bản Giốc, hang Pác Bó, hồ Thăng Hen. Bằng cách số hóa giá trị văn hóa, họ đưa hình ảnh Cao Bằng ra xa hơn, rộng hơn, khẳng định niềm tự hào về đất và người nơi địa đầu Tổ quốc. Ngoài ra, những bạn trẻ làm du lịch cộng đồng tận dụng mạng xã hội để quảng bá homestay, giới thiệu đặc sản địa phương. Một số khởi nghiệp thương mại điện tử, đưa miến dong, hạt dẻ Trùng Khánh, mật ong rừng… đến với khách hàng khắp cả nước. Văn hóa bản địa không chỉ được gìn giữ, mà còn được “nâng tầm” trong không gian số, trở thành nguồn lực kinh tế cho cộng đồng.

Tuy vậy, con đường số hóa không chỉ trải hoa hồng. Giới trẻ dễ bị cuốn vào mạng xã hội, mất cân bằng giữa đời thực và ảo, hoặc tiếp nhận thông tin sai lệch. Nhưng chính sự ham học hỏi và tinh thần cầu tiến giúp các bạn trẻ dần rèn luyện bản lĩnh để chọn lọc, sử dụng công nghệ một cách thông minh. Nhiều trường học, tổ chức đoàn thể đã tổ chức các lớp tập huấn về kỹ năng số, an toàn mạng, khởi nghiệp sáng tạo… Nhờ đó, các em học sinh, sinh viên không chỉ biết “tiêu dùng công nghệ” mà còn từng bước trở thành “người kiến tạo công nghệ”.

Chuyển đổi số không chỉ là hành trình bắt kịp thế giới mà còn là cơ hội để những con người nơi biên cương lan tỏa tri thức, văn hóa và khát vọng của mình. Từ những lớp học trực tuyến, những video quảng bá bản sắc, đến những dự án khởi nghiệp số, thế hệ trẻ nơi đây đang chứng minh rằng họ hoàn toàn có thể đứng ngang hàng với bạn bè khắp năm châu. Câu chuyện của họ là minh chứng cho sức mạnh của công nghệ khi kết hợp với tinh thần sáng tạo và bản lĩnh giữ gìn cội nguồn. Đó không chỉ là nhịp sống mới nơi biên giới, mà còn là hành trình kiến tạo tương lai cho quê hương và cho chính bản thân họ.

Hạnh Nguyên