Thế hệ trẻ Việt Nam phát huy giá trị văn hóa truyền thống dân tộc

Ảnh minh họa Internet

Ngày nay, trong hành trình phát triển đất nước, thế hệ trẻ Việt Nam, đặc biệt là học viên, sinh viên các trường đại học, cao đẳng, chính là lực lượng nòng cốt, giữ vai trò tiên phong trong việc kế thừa, gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống dân tộc. Đây không chỉ là nhiệm vụ chính trị, tư tưởng, mà còn là trách nhiệm thiêng liêng với tương lai của đất nước.

Ngay từ những ngày đầu bước vào giảng đường, các bạn trẻ đã được tiếp cận và học tập kiến thức về lịch sử dân tộc, văn hóa truyền thống, truyền thống cách mạng và đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, “trung với nước, hiếu với dân”. Thông qua các môn học lý luận, các buổi sinh hoạt chuyên đề, tọa đàm, hoạt động ngoại khóa, thế hệ trẻ không chỉ hiểu hơn về quá khứ hào hùng của dân tộc mà còn được khơi dậy lòng yêu nước, tinh thần tự hào và ý thức trách nhiệm với cộng đồng, đất nước.

Văn hóa với sinh viên, học viên, không chỉ là lý thuyết, mà chính là “sợi chỉ đỏ” xuyên suốt hành trình trưởng thành, giúp hình thành bản lĩnh, phẩm chất đạo đức, lối sống đẹp và tư duy hiện đại. Chính từ nền tảng văn hóa ấy, thế hệ trẻ Việt Nam có thể giữ vững bản sắc dân tộc khi tiếp cận tri thức mới, công nghệ mới và các xu hướng toàn cầu.

Tại nhiều trường đại học, cao đẳng, việc phát huy giá trị văn hóa truyền thống đang được đẩy mạnh thông qua nhiều hoạt động phong phú và thiết thực như: Ngày hội văn hóa sinh viên, hội thi tìm hiểu lịch sử, truyền thống dân tộc, các chương trình giao lưu văn nghệ, thể thao, phục dựng lễ hội truyền thống, tái hiện Tết cổ truyền, các diễn đàn “Tuổi trẻ với văn hóa Việt”... Những hoạt động này tạo điều kiện để sinh viên không chỉ học lý thuyết mà còn được trải nghiệm thực tiễn, từ đó nuôi dưỡng tình cảm, lòng gắn bó và ý thức gìn giữ văn hóa truyền thống dân tộc.

Song song với đó, các thiết chế văn hóa như thư viện trường học, nhà truyền thống, hệ thống bảo tàng, câu lạc bộ sinh viên, không gian văn hóa, lịch sử trong khuôn viên trường... đóng vai trò quan trọng trong việc lưu giữ, truyền cảm hứng và giáo dục giá trị văn hóa cho thế hệ trẻ. Đây không chỉ là nơi học tập, tra cứu, mà còn là không gian để thế hệ sinh viên trao đổi, giao lưu và lan tỏa tinh thần văn hóa một cách tự nhiên, chủ động.

Trong thời đại công nghệ số và hội nhập toàn cầu, thế hệ trẻ Việt Nam càng cần tỉnh táo và nhận thức sâu sắc rằng: nếu không giữ gìn “hồn cốt” dân tộc, tức là những giá trị cốt lõi làm nên bản sắc Việt Nam, thì đất nước có thể bị hòa tan giữa muôn vàn ảnh hưởng văn hóa ngoại lai. Văn hóa chính là “chủ quyền mềm”, là bản lĩnh, là niềm tự tôn và là vũ khí tinh thần giúp Việt Nam đứng vững giữa thời đại hội nhập.

Việc tiếp cận công nghệ, tri thức hiện đại là điều tất yếu, nhưng nếu thiếu nền tảng văn hóa vững vàng, người trẻ sẽ dễ đánh mất phương hướng, dễ bị cuốn theo những xu hướng lệch chuẩn, xa rời cội nguồn. Một sinh viên giỏi chuyên môn nhưng thiếu “gốc rễ” văn hóa sẽ khó phát triển bền vững, khó trở thành người truyền cảm hứng và dẫn dắt cộng đồng trong tương lai. Vì vậy, thấm nhuần văn hóa truyền thống chính là cách để thế hệ trẻ Việt Nam tự trang bị cho mình một “lá chắn tinh thần”, giúp làm chủ công nghệ, sáng tạo, tự tin trong hành trình hội nhập.

Giữ gìn và phát huy văn hóa truyền thống cũng là góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc - một yêu cầu chiến lược trong Nghị quyết của Đảng về phát triển văn hóa, con người Việt Nam. Với học viên, sinh viên, điều đó cần thể hiện rõ nét trong từng hành động cụ thể: từ thái độ lễ phép, kỷ luật học đường, đến cách ứng xử văn minh, tinh thần trách nhiệm với cộng đồng, sự đoàn kết, tương trợ lẫn nhau… Đó chính là những biểu hiện sống động của một thế hệ trẻ không chỉ giỏi chuyên môn, mà còn giàu bản sắc, biết gìn giữ cội nguồn.

Mỗi bạn trẻ hôm nay cần hiểu rằng, sứ mệnh của mình không chỉ là học tốt, làm việc giỏi, mà còn là gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc, bảo vệ “chủ quyền văn hóa” trong thời đại hội nhập. Phát huy văn hóa truyền thống không phải là việc “nhìn về quá khứ”, mà là cách để tạo ra sức mạnh cho tương lai – một tương lai mà Việt Nam vươn mình mạnh mẽ trên nền tảng bản sắc riêng, không bị hòa tan, không trở thành bản sao của bất kỳ quốc gia nào.

Chính vì vậy, học viên các trường đại học, cao đẳng - những đại diện tiêu biểu của thế hệ trẻ Việt Nam cần tiếp tục khẳng định vai trò là lực lượng tiên phong trong hành trình gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa truyền thống dân tộc. Đó là cách thiết thực để mỗi bạn trẻ đóng góp vào công cuộc xây dựng một đất nước không chỉ mạnh về kinh tế, hiện đại về công nghệ, mà còn giàu bản sắc văn hóa, một Việt Nam phát triển nhưng không đánh mất chính mình.

Trung tá, ThS Uông Thị Chung - Trường Sĩ quan Lục quân 1